Hàng ngàn héc-ta cà phê chết cháy
Đứng nhìn vườn cà phê, hồ tiêu bỏ công gây dựng bao năm nay mỗi ngày một khô héo, nông dân Nguyễn Khắc Phương (buôn Brái xí, xã Ea tar, huyện Cư M’gar, tỉnh Đăk Lăk) buồn rầu chia sẻ: Hiện gia đình tôi có 5 sào cà phê, có trồng xen khoảng 50 trụ tiêu, nhưng giờ cà phê thì héo rụng lá, cành cây xơ xác vì thiếu nước, mấy gốc tiêu cũng chỉ còn “loi nhoi” mấy dây vàng úa. Mọi năm thì còn có quả để thu, nhưng năm nay coi như mất trắng.
Ông Phương cho biết: Với diện tích 5 sào, gia đình hiện có khoảng 600 cây cà phê 5 tuổi, mùa trước đã cho thu hoạch gần 2 tấn cà phê nhân (khoảng 60 triệu đồng). Tuy nhiên, mùa này coi như mất trắng vì cà phê bị khô hạn. Cả mùa khô này, vườn cà phê chỉ được tưới nước 1 lần duy nhất. Tất cả các ao, hồ trong khu vực đều cạn trơ đáy.
Ông Phương dẫn chúng tôi đến khu vực khe suối thuộc Buôn Tơng nơi được coi là nguồn nước tưới chủ lực cho diện tích cây trồng trên địa bàn nhưng hiện nay đã vơi cạn, không còn nước phục vụ tưới cho cây trồng. Nằm quanh bờ suối có tới 8 máy bơm được gắn trên những chiếc xe công nông nhưng không hoạt động.
Một người nông dân địa phương buồn bã nói: “Tôi đã đặt máy ở đây cả tháng nay nhưng đâu có nước mà tưới. Các anh thấy đó, chỉ có 1 con suối nhỏ mà có tưới 8 máy bơm. Khổ nỗi nước đâu ra mà bơm với tưới”.
So với các hộ dân trồng cây cà phê trên địa bàn xã Ea tar, gia đình ông Ma Xí có diện tích cây cà phê đang bị khô hạn khá lớn. Ông cho hay, gia đình ông có khoảng 2 héc ta cà phê đang chết héo. Từ đầu mùa đến nay mới chỉ tưới được 2 đợt nước. Không riêng gì gia đình ông, trong buôn Brái xí còn có rất nhiều hộ lâm vào hoàn cảnh tương tự. Nhiều nông dân tỏ ra lo lắng khi tình trạng khô hạn tiếp tục khiến các diện tích cây trồng còn lại kho héo thì vụ thu hoạch tới coi như mất trắng.
Nông dân trắng tay
 |
| Những chiếc xe công nông gắn máy bơm nằm dài chờ nước tưới |
Cũng như tại xã Ea tar, tình trạng hạn hán khiến phần lớn diện tích cây trồng tại xã Quảng Hiệp chết cháy. Người dân tìm đủ mọi cách để chống hạn cho cây trồng, tuy nhiên không mấy hiệu quả vì thiếu nguồn nước trầm trọng.
Ông Nguyễn Hải Lâm – một nông dân người địa phương - chia sẻ: “Nhà tôi có hơn 4 sào cà phê, nhưng hiện nay gần như toàn bộ diện tích đã úa vàng. Đợi mãi không thấy mưa về, mọi người trong gia đình dùng các bồn chứa vận chuyển nước tưới cây. Hy vọng cứu được cây nào, mừng cây đó. Không làm cách này, coi như công sức mấy năm chăm bón đổ sông, đổ bể”.
Theo ông Phạm Quang Mười - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cư M’gar, hiện toàn huyện có khoảng 6.000 hécta cà phê thiếu nước tưới trầm trọng. Tình trạng khô hạn sẽ tiếp tục lan rộng trong thời gian tới. Đến thời điểm nay, trên địa bàn huyện Cư M’gar có khoảng 2.716 hécta cà phê sẽ mất trắng trong vụ thu hoạch tới vì không có nước tưới trong suốt thời gian qua.
Ông Mười cho hay: Tên địa bàn huyện Cư M’gar có tổng cộng 67 hồ đập chứa nước, nhưng trong đó các đập hầu như đã cạn kiệt nước. Chỉ còn 11/27 hồ chứa nhưng ở mức nước rất thấp nên có khả năng phục vụ tưới tiêu trong thời gian trước mắt.
“Nếu trường hợp hạn hạn cứ tiếp tục kéo dài thì lượng nước trong các hồ chứa cũng không đủ cung cấp nước tưới, nguy cơ mất trắng mùa cà phê năm nay có thể sẽ xảy ra đối với địa bàn huyện Cư M’gar. Nguy hơn nữa là nước sinh hoạt cũng đang nằm trong tình trạng báo động.
Hiện UBND huyện Cư M’gar đã sử dụng nhiều phương án ứng phó tình hình hạn hán, tuy nhiên với mực độ hạn hạn nghiêm trọng như hiện nay, huyện Cư M’gar rất cần sự quan tâm của các cơ quan ban ngành cùng nhau phối hợp…” ông Mười bày tỏ.
