Theo đó, ngày 23/7, TAND TPHCM mở phiên xử vụ sai phạm xảy ra tại Ngân hàng Phương Nam. Trong đó, ông Trầm Bê (nguyên Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Phương Nam, sau sáp nhập vào Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín - Sacombank - từ năm 2015) và ‘siêu lừa’ Dương Thanh Cường (Công ty Bình Phát, Thanh Phát) đều là bị án.
Phiên xử do thẩm phán Nguyễn Thị Hà làm chủ tọa. Hội đồng xét xử (HĐXX) đã triệu tập 15 người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan, trong đó có dại diện Argibank, đồng thời có 17 luật sư sẽ bào chữa cho 10 bị cáo.
Theo cáo trạng, năm 2007, bị cáo Dương Thanh Cường lấy danh nghĩa Công ty Thanh Phát (công ty khác của bị cáo) mua 10,5 ha đất (gồm 23 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất – QSDĐ) của các hộ dân ở xã Phong Phú, huyện Bình Chánh. Có ý định thực hiện dự án cao ốc căn hộ và biệt thự vườn Thanh Phát nhưng không có khả năng tài chính, Cường thế chấp khu đất này cho Agribank Chi nhánh 6 để vay 628 tỷ đồng.
Tháng 4/2008, Cường mang bản photo khu đất đến gặp Trầm Bê đề nghị vay tiền, được chấp thuận với điều kiện có đủ hồ sơ, tài sản thế chấp. Lấy lý do cần làm thủ tục sang tên khu đất cho công ty của mình, Cường làm đơn gửi Agribank mượn lại 23 sổ đỏ rồi mang đến Ngân hàng Phương Nam làm thủ tục vay.
Sau khi được cán bộ Sở giao dịch Ngân hàng Phương Nam thẩm định, ngày 12/4/2008, Hội đồng tín dụng gồm Phan Huy Khang (Chủ tịch), Phan Thị Hồng Vân và Trầm Viết Trung (ủy viên) ký duyệt cho công ty của Cường vay 190 tỷ nhưng chỉ giải ngân 130 tỷ. Khi tài sản thế chấp hoàn tất thủ tục công chứng sang tên Công ty Thanh Phát mới giải ngân số còn lại.
Cơ quan điều tra xác định, ông Trầm Bê không theo đề nghị của Hội đồng tín dụng mà cùng ngày đã ký duyệt, giao Sở giao dịch giải ngân 130 tỷ đồng trước khi công chứng và đăng ký giao dịch bảo đảm.
Sau đó khoảng 30 ngày, Cường tiếp tục đến gặp Trầm Bê xin vay thêm 130 tỷ đồng và 5.000 lượng vàng. Sau khi được Hội đồng tín dụng (không có Trầm Viết Trung) duyệt, Ngân hàng Phương Nam giải ngân cho Cường hơn 57 tỷ đồng và 9.000 lượng vàng (tương đương 221 tỷ đồng) trong thời hạn một năm. Cường dùng hơn 131 tỷ đồng để tất toán khoản vay trước và 32 tỷ tiền lãi, còn lại hơn 57 tỷ sử dụng cá nhân. Tuy nhiên, đến hạn, Cường không có tiền trả nợ khoản vay lần hai nên đề nghị Trầm Bê cho vay tiếp để đảo nợ. Ông Bê chỉ đạo cấp dưới giải ngân cho công ty của Cường vay 80 tỷ đồng và 9.000 lượng vàng. Đầu năm 2010, Cường gán toàn bộ 23 bất động sản ở Bình Chánh cho Ngân hàng Phương Nam để thanh lý tổng cộng 331 tỷ đồng gốc và lãi các khoản nợ.
Vụ việc vỡ lỡ, hồi cuối năm 2018, ông Trầm Bê cùng một số cán bộ ngân hàng liên quan lần lượt bị khởi tố. Ông Trầm Bê, Phan Huy Khang (cựu Phó Tổng Giám đốc, Chủ tịch HĐTD Ngân hàng Phương Nam), Ngô Văn Huổi (cựu Phó giám đốc, Ủy viên Hội đồng tín dụng (HĐTD) Sở giao dịch và Giám đốc Trung tâm xét duyệt tín dụng), Phan Thị Hồng Vân (cựu cán bộ pháp chế, Ủy viên HĐTD), Trịnh Bích Nga (cựu Trưởng phòng kinh doanh, Ủy viên HĐTD Sở giao dịch), Nguyễn Văn Phong (cựu Phó Giám đốc, Ủy viên HĐTD Sở giao dịch), Phạm Trường Giang (cựu Phó phòng kinh doanh, Sở Giao dịch), Trần Quang Thắng (cựu cán bộ tín dụng Sở giao dịch) và Trầm Việt Trung (cựu Giám đốc Trung tâm xét duyệt tín dụng kiêm Ủy viên HĐTD) – cùng tội danh “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”. Trong khi bị án Dương Thanh Cường bị xét xử tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Theo Viện KSND TPHCM, hành vi của bị cáo Trầm Bê và các đồng phạm ký duyệt hồ sơ giải ngân cho công ty của bị cáo Cường vay trước khi công chứng và đăng ký giao dịch bảo đảm, trong khi hồ sơ của doanh nghiệp không đủ điều kiện đã vi phạm quy chế cho vay của Ngân hàng Nhà nước, gây thiệt hại cho Ngân hàng Phương Nam tính hơn 505 tỷ đồng.
Hai năm trước, ông Bê từng bị TAND TPHCM tuyên phạt 4 năm tù về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng vì giúp sức cho Phạm Công Danh gây thiệt hại cho VNCB khoảng 1.800 tỷ đồng.
Còn bị cáo Dương Thanh Cường thì có thâm niên hầu tòa với nhiều án tích. Cuối năm 2015, TAND TPHCM xử sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Dương Thanh Cường mức án chung thân cho 2 tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, bồi thường hơn 1.100 tỉ đồng cả vốn và lãi cho Agribank chi nhánh 6. Sau đó, giữa năm 2016, TAND cấp cao tại TPHCM đã tuyên y án sơ thẩm vụ 'Dương Thanh Cường lừa đảo, chiếm đoạt tài sản Agribank chi nhánh 6' đối với 4 bị cáo.
