Từ heroin đến methamphetamine
Có lẽ nổi bật nhất là Quân đội Quốc gia thống nhất Wa (United Wa State Army - UWSA) và phe cánh chính trị của nó, đảng Quốc gia thống nhất Wa (United Wa State Party - UWSP). Cả hai tổ chức này đã tiến hành một cuộc đấu tranh kéo dài một năm đòi tự chủ cho dân tộc Wa, những người sử dụng chung một thứ ngôn ngữ, cũng như quan hệ văn hóa và lịch sử với hàng xóm của họ ở tỉnh Vân Nam, phía nam Trung Quốc.
“Quốc gia” Shan luôn tự hào vì sở hữu sự kết hợp hấp dẫn của một môi trường trồng cây thuốc phiện tốt và sự vắng bóng của pháp luật. Trong nhiều năm, Tam giác vàng là nguồn gốc của phần lớn heroin và thuốc phiện bất hợp pháp trên thế giới.
Các nhà chức trách phương Tây từ lâu đã cáo buộc UWSA và UWSP tài trợ cho cuộc đấu tranh vũ trang của họ chống lại chính quyền trung ương Myanmar bằng lợi nhuận từ sản xuất thuốc. UWSA được cho là có khoảng 30.000 chiến binh.
Việc xác minh quyền sở hữu là vô cùng khó khăn. Phía Bắc của Shan là một trong những nơi khó tiếp cận nhất trên thế giới. Thậm chí người ta thường đùa rằng vào được Triều Tiên còn dễ dàng hơn đến được địa phương này. UWSA đã cho phép một số nhà báo tham gia một chuyến thăm hiếm hoi đến khu vực này vào năm 2016, khi mà họ bác bỏ cáo buộc buôn bán ma tuý.
Các con số chính thức đã được công bố để dấy lên niềm tin rằng UWSA không còn sản xuất heroin nữa, ít nhất là ngay từ cái nhìn đầu tiên. Theo số liệu từ Liên Hiệp Quốc, việc sản xuất và phân phối heroin Tam giác vàng đã suy giảm.
Các nhà chức trách cảnh báo rằng có khả năng là do những tay chơi lớn đã bỏ rơi heroin để ủng hộ một sản phẩm mới, rẻ hơn để sản xuất thay thế: methamphetamine. “Có rất nhiều bằng chứng từ khắp nơi trong khu vực chỉ dẫn đến cùng một băng nhóm, cùng một địa điểm”, chuyên gia về các hoạt động của Liên Hiệp Quốc về ma túy và tội phạm ở Đông Nam Á Jeremy Douglas cho biết.
Theo các chuyên gia, UWSA đã quyết định tham gia vào trò chơi methamphetamine một phần là do phản ứng đối với lực lượng thị trường, phần nữa là do lợi nhuận khủng và quy trình sản xuất khá dễ dàng, đơn giản. Methamphetamine là một loại thuốc tổng hợp. Nó có thể được sản xuất trong một phòng thí nghiệm, chỉ sử dụng các loại hóa chất mà không cần đến cây trồng hữu cơ như cây anh túc để sản xuất heroin. Những phòng thí nghiệm này có thể được nhanh chóng che đậy, có thể di dời trên xe tải chỉ trong một thời gian ngắn ngủi. Sản xuất thuốc phiện không thể cơ động như vậy được.
(Còn tiếp)