Đánh thức “nàng tiên ngủ trong rừng”
Với hệ thống hang động núi lửa dài nhất Đông Nam Á, cùng sự đa dạng về danh thắng, nếu được đầu tư xứng đáng, Đắk Nông sẽ là điểm đến đầy đam mê.
Theo Ban quản lý Công viên địa chất Đắk Nông, lịch sử của vùng đất này bắt nguồn từ 140 triệu năm trước. Do các vận động kiến tạo của lớp vỏ Trái đất, khu vực này được nâng lên và xuất hiện núi lửa. Chính hoạt động phun trào núi lửa đã che phủ đến một nửa diện tích khu vực này bởi các lớp dung nham bazan.
Đến nay, trong Công viên địa chất Đắk Nông có 5 núi lửa, gồm: Núi lửa Nâm Dơng, Băng Mo (huyện Cư Jút), Nâm Blang, Nâm Kar (huyện Krông Nô) và Nâm Gle (huyện Đắk Mil). Trong số này, nổi bật là hang C7 có chiều dài 1.067m, được xác định là hang động dung nham dài nhất Đông Nam Á. Kế đến là hang C6.1 dài hơn 968 mét và hang C3 (hay còn gọi là hang Dơi) dài 594 mét.
Bà Tôn Thị Ngọc Hạnh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông, cho biết: “Ngay khi được công nhận là Công viên địa chất toàn cầu, chúng tôi lên kế hoạch tuyên truyền để người dân hiểu được những giá trị quý báu đó, cùng nhau bảo tồn và phát triển. Quan điểm của tỉnh là xây dựng mô hình du lịch cộng đồng. Người dân sẽ đóng vai trò chủ thể bảo tồn các giá trị. Đó là tài sản của chính người dân. Du lịch địa phương phải được gây dựng và phát triển từ chính nền tảng ấy”.
Trên nền tảng công viên địa chất, tỉnh Đắk Nông đã quy hoạch và đầu tư 44 điểm đến hấp dẫn để phát triển du lịch. Các điểm đến được xây dựng theo 3 chủ đề chính: “Trường ca của lửa và nước”; “Bản giao hưởng của làn gió mới” và “Âm vang từ Trái đất” nhằm khai thác tốt nhất các giá trị tổng hòa của sản phẩm du lịch; giá trị văn hóa, di sản và địa chất.
“Sơn Đoòng của Tây Nguyên”
Yếu tố đa dạng về văn hóa xã hội và di sản văn hóa đã có Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên. Di sản cấp quốc gia đặc biệt là Đường mòn Hồ Chí Minh; 6 di sản cấp quốc gia và nhiều di tích cấp tỉnh khác… Rõ ràng chúng ta đang có mọi điều kiện để hiện thực hóa ước mơ: Có một Công viên địa chất toàn cầu.
Bà Lê Thị Hồng An
Dù chưa đưa vào khai thác toàn tuyến vì địa hình hiểm trở, nhưng với những gì du khách có thể tham quan khám phá tại điểm đầu của hang núi lửa như cửa hang C3, hang C6.1, C7 cũng cho thấy sự hùng vĩ và tiềm năng du lịch nơi này.
Sau gần 2 giờ vượt đường rừng (đã có sự khai thông) trên những tảng đá tổ ong lởm chởm, chúng tôi cũng tiếp cận được với ba cửa hang được Ban quản lý Công viên địa chất Đắk Nông đầu tư khai thác và cho tham quan.
Vẻ nguyên sơ là điều đầu tiên có thể cảm nhận được. Ngoài vết tích người tiền sử sinh sống (3 bộ xương) được các nhà khoa học phát hiện có niên đại 4.000- 7.000 năm về trước, hang C6.1 còn thu hút du khách bởi sự kỳ vĩ và kiến tạo địa chất độc đáo của nó.
Bên trong hang là hệ thống đá khối, các lớp ngấn dung nham. Trên tường hang ngoài vẻ xanh nguyên sinh của rêu, các cây dương xỉ, hệ thống cửa sổ dung nham, kệ dung nham cùng thạch nhũ nguyên sinh tạo nên những hình thù đẹp.
Anh Nguyễn Thế Phương, người dân địa phương cho biết: Hang C6.1 có một nhánh thông thẳng ra thác D’Rây Sáp, huyện Krông Nô rất đẹp. Tuy nhiên, hùng vĩ nhất phải chinh phục hang C7, được mệnh danh là “Sơn Đoòng của Tây Nguyên”. Do mọi thứ gần như còn nguyên vẹn nên việc chiêm ngưỡng lòng hang C7 chỉ giới hạn trong một khoảng ngắn bởi sự hiểm trở và khó khăn trong di chuyển.
Quan sát bằng mắt thường, chúng tôi ước đoán đường kính cửa hang rộng khoảng 20 mét, xung quanh là vách cao dựng đứng. Giữa miệng hang có nhiều cây to, muốn vào sâu bên trong phải bám vào cây hoặc sử dụng dây thừng để xuống.
Nhìn sâu trong hang có thể thấy kiến tạo tuyệt vời của thiên nhiên khi lòng hang có nhiều tảng đá muôn hình, xếp chồng lên nhau. Phía trên là hàng vạn hình thù sinh động do thạch nhũ tạo thành. Những dải nhũ thạch chảy dài từ trên cao xuống, tạo nên vô số hình thù kỳ dị, lạ mắt.
Bà Lê Thị Hồng An - Phó Giám đốc Ban quản lý Công viên địa chất núi lửa Đắk Nông trao đổi: Theo quy định của UNESCO, để trở thành công viên địa chất phải hội tụ 3 yếu tố: Sự đa dạng về địa chất và di sản địa chất; Đa dạng sinh học; Đa dạng về văn hóa xã hội và di sản văn hóa.
Thực tế, việc UNESCO bước đầu công nhận Công viên địa chất Đắk Nông là Công viên địa chất toàn cầu đã phản ánh đầy đủ những gì tỉnh Đắk Nông đang có. Chỉ cần chúng ta xây dựng và phát huy tốt các thế mạnh hiện có, khai thác đúng tiềm năng của địa phương du lịch sẽ được thúc đẩy.