Cống hiến hết mình cho giáo dục nghề nghiệp

Qua đó giúp người học biến tri thức thành hành động, biến kỹ năng thành giá trị cho doanh nghiệp và xã hội.

Tạo ra giá trị bền vững

Từ khi còn là học sinh, PGS.TS Nguyễn Tiến Đông - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Lý Thái Tổ (Bắc Ninh) đã mơ ước trở thành kỹ sư để thoả thích nghiên cứu sáng tạo. Thế nhưng, cơ duyên với giáo dục đã khiến ông gắn bó với nghề giáo.

PGS Đông tâm sự: “Những năm tháng học phổ thông, tôi luôn nỗ lực để thực hiện ước mơ trở thành sinh viên một trường đại học kỹ thuật hàng đầu. Điều đó được hiện thực hóa vào năm 1997 khi tôi thi đỗ Đại học Bách khoa Hà Nội, ngành Cơ khí Chế tạo máy”.

Năm 2002 tốt nghiệp với tấm bằng loại ưu, ông được nhà trường giữ lại giảng dạy và nghiên cứu. “Trong thời gian công tác tại trường, tôi làm việc với thầy cô, tiếp xúc với sinh viên năng động… nên đã mở ra một hướng đi mới cho bản thân. Ngoài việc được làm đúng chuyên ngành kỹ thuật với vai trò người thầy, tôi giúp sinh viên phát triển, hoàn thiện năng lực để trở thành những kỹ sư tương lai”, PGS Đông tâm sự.

Năm 2009 sau khi tốt nghiệp Tiến sĩ ở Nhật Bản, ông tiếp tục công tác giảng dạy và luôn trăn trở với việc doanh nghiệp đánh giá sinh viên tốt nghiệp chưa đáp ứng được nhu cầu và phải đào tạo lại. Bởi vậy, ông quyết định rẽ sang làm việc toàn thời gian cho một doanh nghiệp lớn, trực tiếp đứng ở vai trò hỗ trợ sinh viên trong quá trình thực tập, thực hành cũng như khởi nghiệp.

Sau thời gian làm tại doanh nghiệp, ông trở lại với giáo dục. PGS Đông tâm sự: “Cùng làm việc, nghiên cứu trực tiếp tại doanh nghiệp giúp tôi nhận thức rõ máy móc có thể mua, quy trình có thể nhập, nhưng con người vận hành mới là thứ quyết định, điều đó thôi thúc tôi trở lại giảng đường tiếp tục dạy học”.

Từ góc nhìn của nhà quản lý, PGS Đông nhận thấy giáo dục như chuỗi giá trị liền mạch, từ mầm non, phổ thông đến cao đẳng, đại học và doanh nghiệp. Đồng thời, sau khi trải qua giáo dục đại học, đào tạo doanh nghiệp, ông nhận ra điểm nghẽn lớn nhất của chất lượng đào tạo nguồn nhân lực chính là chất lượng đào tạo ở bậc học trước đó. Bởi vậy, muốn nâng chất lượng đào tạo, phải quay lại chất lượng từ các cấp học trước.

Vì vậy lần trở lại này, ông quyết định chọn gắn bó với giáo dục nghề nghiệp, bởi đây là điểm giao giữa đào tạo và sản xuất, nơi triết lý “học để làm, làm được theo vị trí việc làm và học tập suốt đời” được hiện thực hóa. “Tính mở, linh hoạt và sáng tạo của giáo dục nghề nghiệp giúp cho mọi thay đổi trong chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy có thể nhìn thấy ngay sự thay đổi về năng suất, chất lượng và an toàn lao động tại doanh nghiệp”, PGS Đông chia sẻ.

Không để trường nghề thành “vùng trũng” học thuật

Sau nhiều năm học tập và làm việc ở môi trường nước ngoài, công tác tại trường đại học, các tập đoàn công nghiệp lớn cũng như tham gia dự án quốc tế, năm 2023, PGS.TS Nguyễn Tiến Đông được bổ nhiệm làm Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Lý Thái Tổ.

Với nguyên tắc làm việc phải thực tế và hiệu quả, làm cần đặt và định vị trường nghề vào đúng hệ sinh thái để phát huy tốt vai trò đào tạo phát triển nguồn nhân lực. Vì vậy, các dự án ông cùng cộng sự thực hiện trải dài từ phát triển kỹ năng xe điện (E-mobility, GIZ), kỹ năng xanh (Green TVET, IOM) đến thúc đẩy phụ nữ tham gia STEM (UN Women) phần nào khẳng định vị trí và vai trò của giáo dục nghề nghiệp trong đào tạo nguồn nhân lực.

“Trường nghề không phải “vùng trũng” của học thuật mà là bản lề để biến yêu cầu của doanh nghiệp và định hướng chính sách thành năng lực thực thi của người học”, PGS Đông chia sẻ.

Từ ý tưởng ấy, ông và cộng sự bắt đầu xây dựng mô hình trường cao đẳng trở thành đối tác học tập và phát triển - Learning and Development as Business Partners (L&DBP) với doanh nghiệp, gắn liền với phương pháp Nhà máy học tập - Learning factory.

Nơi nhà trường, doanh nghiệp, giảng viên và người học cùng tham gia đào tạo theo đúng nhu cầu vị trí việc làm để có thể làm được việc ngay và phát triển nghề nghiệp bền vững theo thời gian.

PGS.TS Nguyễn Tiến Đông sinh ra ở xứ Kinh Bắc - mảnh đất có truyền thống hiếu học, bởi vậy ngoài cống hiến cho giáo dục ông còn muốn dành một phần công sức của mình để xây dựng quê hương.

Vì vậy quyết định tưởng như ngược dòng ấy với ông lại là hành trình trở về đúng điểm xuất phát, nơi tri thức được chuyển hóa thành năng lực, người học thực sự học để làm và làm tốt hơn mỗi ngày.

Ông đang hiện thực hóa ước mơ xây dựng quê hương cùng đồng nghiệp tại Trường Cao đẳng Lý Thái Tổ (Bắc Ninh) - nơi sẵn sàng bắt tay cùng doanh nghiệp, chấp nhận chuẩn hóa chương trình đào tạo theo vị trí việc làm và đo hiệu quả bằng kết quả sản xuất, kinh doanh. “Đây chính là nơi biến ý tưởng thành năng lực, năng lực thành năng suất và năng suất thành giá trị cụ thể cho quê hương”, PGS.TS Nguyễn Tiến Đông nhấn mạnh.

Trong vai trò người lãnh đạo, ông luôn tìm cách thúc đẩy đổi mới sáng tạo để nâng cao chất lượng đào tạo như: Dạy theo vị trí công việc; chuẩn hóa chương trình theo hướng tiếp cận năng lực; số hóa - dữ liệu hóa quá trình đào tạo; và liên kết hệ sinh thái giữa trường - doanh nghiệp - địa phương.

“Những sáng tạo đó không phải để không mà mọi phương pháp, công nghệ đều quy về một câu hỏi duy nhất sau khóa học, người học đã làm được việc theo chuẩn vị trí hay chưa? Khi trả lời “có”, chất lượng giảng dạy tự khắc đi lên”, PGS Đông cho biết.

Ông Nguyễn Hoàng Hạng - Phó Hiệu trưởng, Trưởng phòng Hợp tác quốc tế, Trường Cao đẳng Lý Thái Tổ chia sẻ: “Với định hướng triết lý ‘học để làm, làm được theo vị trí việc làm và học tập suốt đời’, giảng viên, sinh viên của nhà trường đã nhận thức quá trình đào tạo, học tập phải căn cứ nhu cầu của doanh nghiệp.

Thông qua các dự án, công việc thực tế và sự đồng hành của các kỹ sư ở doanh nghiệp giúp chúng tôi xây dựng quy trình, công nghệ đào tạo đúng với nhu cầu.

Không những vậy, với triết lý này, chúng tôi phối hợp với một số doanh nghiệp, dự án đang triển khai để lắng nghe yêu cầu các thông số đầu vào của vị trí việc làm. Từ đó, thầy và trò cùng nghiên cứu, triển khai rồi mời doanh nghiệp đánh giá, nghiệm thu”.

Mặt khác, Trường Cao đẳng Lý Thái Tổ còn xây dựng quỹ khởi nghiệp để hỗ trợ sinh viên, giảng viên được nghiên cứu thực tế; đầu tư các thiết bị hiện đại để sinh viên, giảng viên cùng nghiên cứu, học tập cập nhật công nghệ mới...