Hành vi quật ngã anh Phạm Thiện Minh Phong (người bán hàng rong) của thượng sĩ Lương Việt Hà trong ngày 14/4 khiến dư luận hết sức bất bình. Bởi chỉ vì vi phạm hành chính mà người công an viên này đã dùng vũ lực tấn công người bán hàng rong, khiến anh này bị hôn mê, xuất huyết não.
Để làm rõ mức độ vi phạm của thượng sĩ Lương Việt Hà, PV đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Đức Chánh, Giám đốc công ty luật Đức Chánh về vụ việc này.
Thưa ông, dưới góc độ của một công dân thì ông thấy hành vi của người công an trong clip như thế nào? Có thái quá đối với một người đang thi hành công vụ hay không?
Hành vi của chiến sĩ cảnh sát trong clip này là hơi nặng tay cũng như ứng xử thái quá. Bởi lẽ, nếu anh Phong (người bán rong) vi phạm thì ở đây cũng chỉ là vi phạm pháp luật hành chính, chứ không phải là tội phạm. Việc dùng vũ lực, quật ngã anh Phong xuống đường, gây ra những thương tích là không đúng. Nhất là vụ việc xảy ra ở nơi đông người, có thể gây thêm phức tạp tình hình.
Việc xử lý mạnh tay với những người có hành vi buôn bán lấn chiếm lòng lề đường là đúng, nhất là để đảm bảo trật tự, xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Tuy nhiên, xử lý ở đây có nhiều cách và những người thực thi công vụ rất cần “cái đầu lạnh” để bình tĩnh, ứng xử chừng mực. Vì họ đại diện cho công quyền nên nếu làm không đúng sẽ gây ra những hình ảnh phản cảm, làm giảm sút niềm tin của người dân vào bộ máy nhà nước.
Theo lãnh đạo Công an TP, thượng sĩ Lương Việt Hà không được phân công làm nhiệm vụ dẹp hàng rong trong ngày 14/4. Như vậy, khi anh này tranh chấp với người bán hàng rong không phải là đang thi hành công vụ? Vậy với hành vi tấn công người bán hàng rong, nếu nạn nhân có tỷ lệ thương tật trên 11% thì thượng sĩ Hà có thể bị xử tội “cố ý gây thương tích” không, thưa luật sư?
Theo quy định tại Nghị định 208/2013/NĐ-CP thì người thi hành công vụ là cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ lực lượng vũ trang nhân dân được cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có thẩm quyền giao thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật và được pháp luật bảo vệ nhằm phục vụ lợi ích của Nhà nước, nhân dân và xã hội.
Ở đây, nếu đúng là Thượng sĩ Hà không được phân công làm nhiệm vụ dẹp hàng rong và gây ra thương tích cho anh Phong thì tùy mức độ mà có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 167 năm 2013 của Chính Phủ, hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 104 Bộ luật Hình sự hiện hành.
Trong trường hợp không thể xử lý hình sự vì tỷ lệ thương tật thấp, theo ông thì hành vi này phải bị xử lý như thế nào theo pháp luật và theo quy chế ngành công an?
Hành vi này có thể điều chỉnh theo Điều 42 Luật Công an Nhân dân 2014 quy định về xử lý vi phạm. Theo đó, sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân, công nhân công an vi phạm kỷ luật, vi phạm pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Nếu gây thiệt hại cho sức khỏe, tính mạng của người khác, tài sản hoặc lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
Như vậy, tùy vào tính chất, mức độ vi phạm mà sẽ bị xử lý thích hợp.
Trong vụ việc này, người bán hàng rong có thể đòi bồi thường trách nhiệm dân sự không? Đơn vị quản lý thượng sĩ Hà có chịu trách nhiệm liên đới không, hay chỉ mình anh này phải bồi thường?
Anh Phong có thể yêu cầu người gây ra thương tích cho mình phải bồi thường thiệt hại do xâm phạm sức khỏe của mình.
Theo Điều 609 Bộ luật Dân sự 2005, anh Phong có thể đòi bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm : Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại; Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị.
Nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại.
Người xâm phạm sức khỏe của người khác phải bồi thường thiệt hại theo quy định trên và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu.
Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa không quá ba mươi tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định.
Vâng, xin cảm ơn luật sư!
