Theo thầy Nguyễn Xuân Điều, Trưởng bộ môn Trường sinh học dưỡng sinh thuộc Trung tâm UNESSCO – Văn hóa các dòng họ và gia đình Việt Nam: Cơ thể người có cấu hình gồm 2 thành phần: Cơ thể vật lý, tức là thân xác, có cấu hình tế bào và cơ thể hào quang, hay còn gọi là “khuôn mẫu năng lượng sinh học”, là các lớp khả năng chiếu sáng bao phủ cơ thể sống.
Hào quang này sẽ mất khi con người ta trở về cõi vô thường. Khi người ta đi, thân xác vật lý tan rã, các tế bào không còn khả năng trao đổi chất nữa.
Nhưng con người còn một năng lượng “không đi”, hay nói theo cách của dân gian là “sinh linh, linh hồn” vẫn còn mãi.
Vì linh hồn vẫn còn tồn tại sau khi con người đi nên theo quan điểm của nhà Phật, “duyên âm” được tạo thành 2 loại là “tiền duyên” và “duyên âm”.
Theo quan niệm tâm linh, tiền duyên là mối tương quan tình cảm sâu nặng giữa người còn sống và những người ở thế giới bên kia từ những kiếp trước vẫn còn đến bây chừ; hoặc ở kiếp trước “họ” và bạn có những mối lương duyên nào đó không đến được với nhau.
Sau khi mất, nếu chưa thể siêu thoát được vì còn vấn vương sâu đậm tình duyên hoặc vì một lý do nào đó chưa thể siêu sanh thì họ sẽ lang thang tìm bạn, khi gặp được rồi sẽ theo đến cùng.
Duyên âm được nghĩ rằng tình duyên hiện tại giữa người trần với những người đã ɱấƫ mà vong linh không gật đầu mình đã đi, cố bám lấy những ký ức trên đời.
Hoặc những người lúc còn sống có dục tính, ham muốn mạnh mẽ dẫn đến sau khi đi hình dáng vong linh của họ biến hóa theo tư tưởng oán hận, ham muốn, thường hay tìm cách trở về cõi trần theo “người cũ” hoặc bám theo ai đó đã vô tình lọt vào mắt xanh của họ (mà quan niệm tâm linh gọi là hợp vong).
Theo quan điểm của nhà Phật, một số trường hợp bị người âm theo là do vô tình đi ngang chỗ ở của họ vào những cung giờ linh thiêng thông thường là 12 giờ trưa (đứng bóng), 6 giờ tối (chập choạng) hoặc 3h sáng làm cho họ cảm nhận thấy thích bạn và bám víu theo bạn.
Trường hợp khác không cần lọt vào các cung giờ linh thiêng phía trên ví dụ như khi đi ngang nghĩa trang hoặc đám tang và bạn vô tình nhìn vào di ảnh mà khen họ (ví dụ: đẹp mà chếƫ trẻ uổng quá, tội nghiệp quá…) thì có khả năng họ sẽ theo bạn.
Dấu hiệu chung để nhận biết một người đang bị “vướng” duyên âm hoặc bị vong theo phá được quan niệm tâm linh lý giải như sau:
1. Tình duyên trắc trở, yêu ai ai cũng không thành hoặc không ai thèm để ý đến mình, nếu có tiến đến hôn nhân cũng tan vỡ không hiểu vì sao…
2. Tính tình bổng dưng nóng nảy, có nhiều sự thay đổi lạ lùng theo khuynh hướng xấu không phải do áp lực nặng nề gia đình, công việc…
3. Lơ ngơ, thơ thẩn, lần thần như một người hoàn toàn khác không làm chủ được suy nghĩ (không mắc tình hình bệnh lý hoặc hồ sơ liên quan đến tâm thần).
