Đã có những ý kiến trái chiều, tranh cãi xảy ra quanh chuyện tiền lương của HLV Park Hang Seo khi bóng đá tạm hoãn vì Covid-19, trong khi đó, những người trong cuộc cho rằng đây là vấn đề tế nhị, nhạy cảm. Thế nên, “quả bóng” mang tên tiền lương nhìn ở cả góc độ pháp lý và tình cảm hiện đang nằm trong chân chiến lược gia người Hàn Quốc.
Vấn đề nhạy cảm
Bóng đá thế giới đang đóng băng và thiệt hại vô cùng to lớn bởi những tác động tiêu cực của dịch bệnh Covid-19. Gần như tất cả các giải bóng đá chuyên nghiệp, các giải đấu thể thao hàng đầu thế giới đã bị hoãn, dời lịch thi đấu mà chưa thể xác định chính xác ngày trở lại. Với bóng đá Việt Nam, V-League 2020 sau 2 vòng đấu diễn ra trên sân không có khán giả cũng phải hoãn lại và chưa chốt được lịch thi đấu. Những trận đấu của đội tuyển Việt Nam, trong khuôn khổ vòng loại World Cup 2022 khu vực châu Á lùi đến cuối năm.
Mới đây, Liên đoàn Bóng đá UAE thông báo quyết định kết thúc hợp đồng với HLV Ivan Jovanovic, cho dù ông này chưa chỉ đạo trận nào. Ivan Jovanovic, tiếp quản ghế nóng tại đội tuyển UAE vào tháng 12/2019, với mục tiêu thắng cả 4 trận còn lại để giành ngôi đầu bảng G vòng loại World Cup 2022. Trong đó, UAE còn được đá 3 trận trên sân nhà, gặp Thái Lan, Malaysia, Việt Nam và Indonesia trên sân khách. Nhưng đại dịch Covid-19 ập đến, các trận còn lại bảng G phải hoãn đến cuối năm 2020. Và, để tiết kiệm chi phí trả lương Ivan Jovanovic và các trợ lý, lên đến cả triệu USD/tháng, Liên đoàn Bóng đá UAE thanh lý hợp đồng với ông này.
Trước thực trạng nhiều cầu thủ, HLV chấp nhận giảm lương, vậy trường hợp HLV Park Hang Seo thì sao? Về vấn đề này, Tổng Thư ký VFF Lê Hoài Anh cho biết: “Lương của HLV Park được trả theo đúng hợp đồng đã ký. VFF không ép ông ấy giảm lương”. Trong khi đó, trao đổi với báo chí, Lee Dong-jun, người đại diện của ông Park lên tiếng rằng: “Thật không hay khi yêu cầu HLV Park Hang Seo giảm lương. Chúng ta có nhiều cách để cống hiến thay vì giảm lương. Chúng tôi cũng cho rằng chuyện lương bổng cứ nên thực hiện theo hợp đồng. Không giảm lương nhưng HLV Park Hang Seo vẫn có nhiều cách để cống hiến cho Việt Nam. Ông ấy yêu đất nước này và luôn nỗ lực làm những gì có thể để cống hiến cho nơi đây”.
Tờ New Chosun của Hàn Quốc nhanh chóng có bài viết phân tích về vấn đề lương của HLV Park Hang Seo và cho rằng, ông Park đang “bị gây sức ép” về việc giảm lương. New Chosun mô tả rằng “HLV Park Hang Seo được khuyên nên cống hiến nhiều hơn nữa. Ủng hộ tiền là chuyện tốt, nhưng ông ấy nên đóng góp nhiều hơn trong bối cảnh thể thao Việt Nam đang gặp khó khăn như hiện nay”.
Theo quan điểm của một số chuyên gia bóng đá Việt Nam, đây là chuyện nội bộ giữa VFF và HLV Park Hang Seo, không nên có sự can thiệp từ bên ngoài. HLV kỳ cựu Nguyễn Thành Vinh phát biểu, thực tế bóng đá thế giới có nhiều HLV, cầu thủ giảm lương, nhưng không vì thế mà chúng ta gây sức ép với HLV Park Hang Seo. Chuyên gia Vũ Mạnh Hải cho rằng: “Ông Park đang tự ý thức rất rõ các trách nhiệm của mình với Việt Nam khi Covid-19 diễn biến khó lường. Ông vẫn hàng ngày làm việc với Ban huấn luyện, VFF để thực hiện tốt chuyên môn bóng đá và còn có những hành động khác để ủng hộ Việt Nam”.
Ông Park thu nhập khủng
Tháng 11/2019, ngay trước thềm SEA Games 30, HLV Park Hang Seo tái ký hợp đồng với Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF). Hợp đồng mới có thời hạn 3 năm, theo truyền thông Việt Nam, chiến lược gia người Hàn nhận mức lương vào khoảng 50.000 USD/tháng. Với mức lương này, ông Park trở thành HLV ngoại được trả lương cao nhất lịch sử thể thao Việt Nam. Trước đó, vào cuối năm 2017 HLV Park Hang Seo ký hợp đồng đầu tiên với VFF có thời hạn hơn 2 năm và mức lương vào khoảng 20.000 - 22.000 USD/tháng. Ngoài ra, VFF còn có các điều khoản với cả đội ngũ trợ lý của HLV Park Hang Seo. Số tiền mà VFF phải trả cho đội ngũ trợ lý này được biết cũng xấp xỉ mức lương của ông Park.
Nhưng lương không phải là nguồn thu lớn nhất của HLV Park Hang Seo. Hơn 2 năm qua, sau khi đưa bóng đá Việt Nam giành được nhiều thành tích vẻ vang, chiến lược gia người Hàn đã nhận được những khoản thưởng có giá trị cao từ Nhà nước, các doanh nghiệp, cá nhân... Như sau sự kiện U23 Việt Nam giành Huy chương Bạc châu Á 2018, ông được xếp vào mức A - nhận 1,8 tỷ đồng, tương tự như AFF Cup 2018.
Theo thống kê, cho đến cuối năm 2019, ông nhận được nhiều món quà rất giá trị. Trong đó có 3 căn nhà, 4 xe hơi với những thương hiệu nổi tiếng như KIA Optima, BMW X4, Hyundai và Lux SA 2.0. HLV Park Hang Seo trở thành người Hàn Quốc nổi tiếng tại Việt Nam. Điều đó giúp ông ký hợp đồng quảng cáo cho nhiều nhãn hàng, từ ngân hàng, bất động sản cho đến vận tải, thực phẩm...
Chính vì thế, cho đến trước tháng 11/2019, VFF chưa thể gia hạn hợp đồng với HLV Park Hang Seo, cho dù hai bên có nhiều buổi làm việc. Ê-kíp đại diện cho ông Park kiên quyết được toàn quyền sử dụng hình ảnh cá nhân của chiến lược gia người Hàn cho mục đích thương mại, với điều kiện không liên quan tới đội tuyển Việt Nam. Giữ bản quyền hình ảnh cá nhân nhưng HLV Park vẫn có nghĩa vụ tham gia vào công việc chung của VFF. Trong trường hợp, nếu có doanh nghiệp hợp tác quảng cáo với các đội tuyển Việt Nam, cần sử dụng hình ảnh của HLV Park và một nhóm cầu thủ, ông phải tham gia mà không được chia sẻ tài chính.
Hãy hành xử nhân văn
Câu chuyện tiền lương của HLV Park Hang Seo đã trở thành chủ đề cho những tranh luận khá gay gắt. Có ý kiến cho rằng, ông Park và đội ngũ trợ lý nên tự nguyện giảm 30% lương để chia sẻ khó khăn với VFF nói riêng và người dân Việt Nam nói chung, đấy cũng là nghĩa vụ, trách nhiệm và lòng tự trọng. Cũng có người cho rằng, giữ lương ông Park như hiện nay nhưng ông dùng một phần lương để giúp đỡ những người lao động thu nhập thấp, hoặc các quỹ từ thiện. Ở chiều ngược lại, có không ít quan điểm khẳng định, không thể yêu cầu giảm lương HLV Park khi hợp đồng không hề có điều khoản ràng buộc. Hơn nữa, cho dù đội tuyển quốc gia chưa tập trung, song hiện nay ông Park và các cộng sự vẫn phải làm rất nhiều việc như xây dựng chiến thuật, tìm kiếm tư liệu về đối thủ, lên phương án về nhân sự, những mục tiêu chiến lược…
Liên quan đến bản hợp đồng mới của HLV Park Hang Seo, toàn bộ tiền lương VFF trả cho ông thầy người Hàn được một tập đoàn hỗ trợ. Về mặt pháp lý, nếu VFF muốn giảm lương ông Park thì cần có ý kiến từ nhà tài trợ và cho đến thời điểm này, nhà tài trợ vẫn chưa thể hiện bất cứ dấu hiệu nào về vấn đề tiền lương của chiến lược gia người Hàn. Hơn nữa, trong bản hợp đồng 3 năm giữa VFF và ông Park nhiều khả năng không có điều khoản đề cập đến những trường hợp cụ thể nào thì giảm lương. Thế nên, VFF đang ở vào tình thế khó xử!? Họ chưa thể làm trái ý ông Park và nhà tài trợ, trong khi sức ép về việc ông thầy người Hàn “ngồi chơi xơi nước” cả nửa năm nhưng cứ đều đều nhận tiền tỷ hàng tháng chưa thể được giải tỏa.
Thực tế, trong hoàn cảnh đại dịch Covid-19 hoành hành dữ dội, các hoạt động bóng đá chưa xác định ngày trở lại thì “vấn đề tiền lương” của ông Park được đặt ra cũng là lẽ đương nhiên. Nhưng cách tiếp cận này, đề cao tính chủ động của VFF trong vai trò người sử dụng lao động, có lẽ là cứng nhắc và phần nào đó không hợp lý. Một quyết định để giảm nhiệt câu chuyện rất nóng nhưng khá tế nhị nên được đưa ra từ phía chiến lược gia người Hàn. Ông Park có thể chủ động đề xuất phương án giảm lương của mình và ê-kíp cộng sự trong thời gian bóng đá đang đóng băng, hoặc có thể ông cần sử dụng hình ảnh và sự ảnh hưởng của mình mạnh mẽ, tích cực hơn cùng chung tay phòng chống dịch Covid-19 tại Việt Nam.
Cũng cần nói thêm rằng, HLV Park Hang Seo là người tích cực tham gia các hoạt động xã hội ở Việt Nam. Cuối năm 2018, khi được một doanh nghiệp tặng thưởng 100.00 USD, ông Park đã ủng hộ người nghèo. Mới đây, HLV Park Hang Seo tham gia kêu gọi các học trò ở tuyển Việt Nam và U23 phát động phong trào rửa tay trong mùa dịch, đóng góp 5.000 USD cho Quỹ Phòng chống dịch Covid-19; cùng Đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam, các doanh nghiệp góp 100.000 USD cho quỹ này. Nhưng chừng đó có lẽ vẫn chưa đủ với một người có thu nhập khủng như ông Park và đặc biệt, ông vẫn nói rằng “Việt Nam là quê hương thứ 2” của mình.
Đặt vấn đề giảm lương ông Park quả thật là khá nhạy cảm và khó khăn. Tranh luận về lý cũng không phải là giải pháp phù hợp, cho dù các nền bóng đá hàng đầu thế giới đang nóng lên từng ngày về vấn đề giảm lương. Người Việt Nam vốn chuộng cái tình và có lẽ ông Park nên hiểu điều đó. Với một số vấn đề, vào những thời khắc cả thế giới gồng mình chống dịch, ông cần có hành động nhân văn. Vậy nên, “quả bóng” tiền lương đang nằm trong chân HLV Park Hang Seo. Nó được giữ nguyên vị trí, hay sút theo hướng nào, lực mạnh hay nhẹ phụ thuộc vào cách nghĩ và tình cảm của chiến lược gia người Hàn.
