Tiên phong nuôi ốc thương phẩm
Gia đình anh Nguyễn Công Hoan, dân tộc Tày, ở xóm Đồng Phủ 1, xã Yên Trạch là một trong những hộ tiên phong áp dụng mô hình nuôi ốc tại địa phương. Trước đây, anh Hoan chủ yếu canh tác lúa và trồng màu trên diện tích ruộng của gia đình. Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế không cao, thu nhập bấp bênh, thường xuyên gặp rủi ro do thời tiết và sâu bệnh.
Năm 2023, anh Hoan mạnh dạn vay 100 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội Phú Lương để đầu tư làm ao nuôi ốc trên diện tích khoảng 2.000m2. Anh chia sẻ: “Lúc đầu cũng lo lắng vì chưa có kinh nghiệm, nhưng được cán bộ khuyến nông hướng dẫn kỹ thuật, mình dần tự tin hơn. Giống ốc con giá khoảng 2,2 triệu đồng mỗi vạn con, nuôi khoảng 4-5 tháng là có thể thu hoạch.”
Theo anh Hoan, mỗi năm gia đình anh nuôi từ 1 đến 2 lứa ốc, tùy theo điều kiện thời tiết. Với giá bán hiện nay dao động từ 58.000-60.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí đầu tư, mỗi vụ anh thu lãi tương đương 9 tạ ốc thương phẩm, mang lại thu nhập hơn 50 triệu đồng/năm, cao gấp nhiều lần so với trồng lúa truyền thống.
Chị Nông Thị Trang Nhung, vợ anh Hoan, cũng là người đồng hành trong mô hình này. Chị cho biết: “Trước đây làm ruộng quanh năm cũng chỉ đủ ăn. Giờ vừa làm lúa, vừa nuôi ốc xen canh, hiệu quả kinh tế rõ rệt hơn. Gia đình dự định sắp tới sẽ mở rộng thêm ao nuôi, nếu được hỗ trợ vay vốn tiếp thì chắc chắn sẽ làm lớn hơn.”
Những năm gần đây, cùng với cây chè, cây gỗ, sản phẩm ốc thương phẩm đang dần trở thành hướng phát triển kinh tế mới cho người dân. Mô hình này không đòi hỏi kỹ thuật quá cao, vốn đầu tư vừa phải, thời gian quay vòng nhanh, phù hợp với lao động nông thôn, đặc biệt là các hộ dân tộc thiểu số.
Thông tin từ xã Yên Trạch cho biết, trong giai đoạn 2022-2024, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều trên địa bàn xã đã giảm mạnh từ 20% xuống còn 6,76%, tương ứng 372 hộ nghèo và cận nghèo. Đến thời điểm tháng 10 năm 2025, tỷ lệ này tiếp tục giảm xuống còn 4,90%, trong đó hộ nghèo chỉ còn 99 hộ (1,8%), hộ cận nghèo 165 hộ (3,0%) vượt 150% so với kế hoạch tỉnh giao.
Nhờ chính sách tín dụng ưu đãi, nhiều hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn đã có điều kiện đầu tư phát triển sản xuất. Các chương trình vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội được triển khai đồng bộ, gắn với hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm.
Không chỉ dừng lại ở việc giúp người dân thoát nghèo, xã Yên Trạch đang định hướng phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa, bền vững và thân thiện môi trường. Cùng với cây chè, gỗ FSC, các sản phẩm nông nghiệp, thủy sản sạch đang được khuyến khích đăng ký OCOP.
Anh Hoan bày tỏ mong muốn: “Nếu được hỗ trợ thêm vốn và hướng dẫn kỹ thuật, tôi sẽ đầu tư thêm ao nuôi, kết hợp sản xuất giống để cung cấp cho bà con trong vùng. Mô hình này không chỉ mang lại lợi ích cho gia đình mình mà còn giúp nhiều hộ khác có thêm nghề mới".
Triển khai các mô hình sinh kế gắn với tiềm năng địa phương
Bà Nguyễn Thu Hương, Chủ tịch UBND xã Yên Trạch khẳng định: Giai đoạn 2026-2030 xã sẽ tiếp tục thực hiện các mô hình sinh kế gắn với tiềm năng địa phương, ưu tiên lĩnh vực chăn nuôi trâu, bò sinh sản, trồng cây thức ăn xanh, cây dược liệu và cây ăn quả phù hợp thổ nhưỡng;
Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, khuyến khích chuyển đổi số trong quản lý chăn nuôi, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Xã cũng mong muốn các cấp có thẩm quyền bố trí nguồn vốn ổn định, kịp thời cho giai đoạn 2026-2030 để tiếp tục hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững và phát triển nông thôn mới nâng cao trên địa bàn xã.
Xã còn tập trung nâng cao năng lực, trình độ cho người dân. Tổ chức tập huấn kỹ thuật chăn nuôi an toàn sinh học, chăm sóc, phòng trị bệnh cho vật nuôi, nhất là đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo; tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân thay đổi tư duy sản xuất, từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang hướng hàng hóa, ứng dụng kỹ thuật mới.
Xã cũng phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp hướng dẫn người dân cải tạo chuồng trại, phát triển vùng trồng cỏ, tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn chăn nuôi.
