Thành quả vượt kế hoạch 5 năm được xem là món quà đặc biệt chào mừng 80 năm thành lập nước.
Nỗ lực toàn quốc
Trong suốt nhiều thập kỷ, hàng trăm nghìn hộ nghèo trên cả nước phải sống trong những căn nhà tạm bợ, xiêu vẹo, không đủ che mưa nắng, càng dễ tổn thương trước thiên tai. Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát được triển khai đã trở thành bước ngoặt lớn, giúp giấc mơ “an cư lạc nghiệp” của người nghèo dần trở thành hiện thực.
Những ngôi nhà kiên cố, vững chãi đã thay thế dần những căn nhà tạm bợ. Những ngôi nhà đạt chuẩn “3 cứng” (nền – khung/tường – mái), diện tích tối thiểu 30m2, tuổi thọ từ 20 năm theo tiêu chí của Bộ Xây dựng.
Trọng tâm của chiến dịch là Dự án 5: Hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo tại các huyện nghèo, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững 2021-2025 (QĐ số 90/QĐ-TTg ngày 18/1/2022) với mục tiêu hỗ trợ khoảng 100.000 hộ có nơi ở ổn định, an toàn, chống chịu trước thiên tai.
Để thực hiện, Chương trình giảm nghèo đa chiều đã bố trí một nguồn vốn khổng lồ tới 4.000 tỷ đồng, riêng năm 2024 giải ngân Trung ương đã rót về các địa phương 1.306 tỷ đồng để để nhanh tiến độ. Bên cạnh nguồn vốn từ ngân sách trung ương với mức hỗ trợ trực tiếp: 40 triệu đồng/hộ xây mới, 20 triệu đồng/hộ sửa chữa. Các địa phương còn đối ứng thêm ngân sách, huy động doanh nghiệp, nhà hảo tâm và cộng đồng.
Đến 27/7/2025, theo số liệu cập nhật của Văn phòng Quốc gia giảm nghèo, tổng nguồn lực huy động đạt hơn 17.802 tỷ đồng, cùng hơn 113 nghìn lượt người tham gia, đóng góp trên 1 triệu ngày công lao động.
Nhờ đó, cả nước đã xóa được 268.470 căn nhà tạm, dột nát, trong đó 234.975 căn đã hoàn thành, 33.495 căn đang khẩn trương xây dựng. Những hình ảnh những người lính, đoàn viên thanh niên, bà con lối xóm cùng nhau san nền, trộn vữa, lợp mái đã trở thành biểu tượng cho tinh thần đoàn kết, "lá lành đùm lá rách".
Chương trình không chỉ hỗ trợ hộ nghèo, mà còn bao phủ nhiều đối tượng yếu thế: 41.800 căn cho người có công (đạt 100% kế hoạch); 88.644 căn thuộc các Chương trình mục tiêu quốc gia; 129.065 căn thuộc chương trình do Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên phát động.
Đến nay, 19/34 địa phương đã công bố hoàn thành. Các tỉnh Cao Bằng, Phú Thọ, Điện Biên, Quảng Nam, Đắk Lắk, Gia Lai… đều đạt tiến độ 100% số nhà cần hỗ trợ.
Sức bật từ chính sách an sinh đa tầng
Một điểm đáng chú ý là chương trình không đứng riêng lẻ, mà được lồng ghép nhịp nhàng với nhiều chính sách khác. Hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số và miền núi được hỗ trợ xây mới 40 triệu đồng kèm khoản vay ưu đãi tối đa 40 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội.
Người có công với cách mạng được hỗ trợ cao hơn - 60 triệu đồng xây mới, 30 triệu đồng sửa chữa theo Nghị định 131/2021/NĐ-CP. Đặc biệt, năm 2024, Chính phủ đã phân bổ gần 1.940 tỷ đồng từ tăng thu ngân sách Trung ương để ưu tiên nhóm đối tượng này.
Ở miền Trung, nhiều hộ nghèo còn được xây dựng nhà tránh bão, lũ với thiết kế kiên cố, giúp họ an tâm hơn trước thiên tai. Sự phối hợp “vốn mồi” từ ngân sách, vốn vay tín dụng và nguồn lực xã hội hóa đã giúp nhiều hộ gia đình không chỉ có nhà, mà còn có nhà chất lượng, bền vững.
Chặng đường cuối cùng còn lại 33.495 căn tại 16 tỉnh, thành phố. Với khí thế và quyết tâm hiện nay, mục tiêu hoàn thành trước 31/8/2025 hoàn toàn khả thi.
Ông Nguyễn Lê Bình, Phó Chánh Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo cho biết: “Trung ương đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ xóa toàn bộ nhà tạm, nhà dột nát, nhưng đến nay chúng ta đã hoàn thành 96-97%, chỉ còn khoảng 3%. Trong vòng một tháng nữa, chương trình sẽ về đích, đúng dịp kỷ niệm 80 năm thành lập nước”.
Đây không chỉ là thành quả vượt chỉ tiêu, mà còn là minh chứng sống động cho sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, khẳng định sự ưu việt của chính sách an sinh xã hội Việt Nam.
Những ngôi nhà mới không chỉ mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho hàng trăm ngàn gia đình, mà còn củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, thắp lên hy vọng về một tương lai tươi sáng hơn với người dân.
