Bố trí đội ngũ từ thực trạng
Phương án bố trí giáo viên môn Tiếng Anh, Tin học để dạy Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 từ năm học 2022- 2023 đã được các địa phương chuẩn bị.
Báo cáo số liệu giáo viên dạy học môn Tiếng Anh năm học 2022- 2023 của 63 Sở GD&ĐT, đến thời điểm hiện tại cho thấy có tổng số 14.615 trường với tổng số 287.903 lớp. Số lớp 3, 4,5 là 173.948 (lớp 3 là 58.716).
Như vậy, bình quân để dạy chương trình tiếng Anh lớp 3 theo chương trình GDPT 2018 trên cả nước sẽ cần 234.984 tiết học, tương đương 10.126 giáo viên tiếng Anh; dạy đủ cho cả 3 lớp học (lớp 3, 4, 5) năm học 2022- 2023 sẽ là 695.792 tiết học, tương đương 30.251 giáo viên.
Dù số lượng giáo viên Tiếng Anh cả nước hiện nay nhìn trên tổng số hiện có so với nhu cầu căn cứ trên số lớp là không thiếu. Tuy nhiên do việc thừa thiếu xảy ra cục bộ ở các địa phương và độ biến động của giáo viên hợp đồng khá lớn nên số liệu giáo viên hiện có còn thiếu để dạy môn Tiếng Anh bắt buộc cho lớp 3 năm học tới sẽ vào khoảng hơn 3.600 người.
Hiện nay địa phương còn thiếu nhiều giáo viên Tiếng Anh phải kể tới như: Thành phố Hồ Chí Minh, Gia Lai người, Thanh Hóa, Quảng Ngãi, Cao Bằng… Bên cạnh đó có huyện hiện nay không có giáo viên Tiếng Anh do trước đây tập trung giáo viên Tiếng Anh cho cấp học khác (huyện Sơn Hòa, Phú Yên có 15 trường Tiểu học không có giáo viên Tiếng Anh).
Với đội ngũ giáo viên tin học dạy môn Tin học, căn cứ thực trạng đội ngũ giáo viên hiện có các địa phương đã tiến hành lên phương án bố trí giáo viên môn Tin học bắt buộc thực hiện Chương trình GDPT cho năm học tới.
Theo đó, số trường có giáo viên tin học trong biên chế là 7.595/14.104 chiếm 53,85%; Số trường có giáo viên tin học hợp đồng là 2.471/14.104 chiếm 17,52%; Số trường có giáo viên dạy liên trường là 1.648/14.104 chiếm 11,68%. Số trường có giáo viên dạy kiêm nhiệm chiếm 8,88% (1.253 trường); Số trường không thể bố trí được giáo viên dạy chiếm 16,6% (2.340 trường).
Tính đến nay, số tỉnh/thành phố bố trí đủ giáo viên Tin học, không phải bố trí giáo viên dạy kiêm nhiệm là 6/63; Số tỉnh/thành phố bố trí đủ giáo viên Tin học, trong đó có bố trí giáo viên kiêm nhiệm 12/63; Số tỉnh/thành phố có dưới 10 trường chưa thể bố trí được giáo viên là 8/63; Số tỉnh/thành phố có từ trên 10-50 trường chưa thể bố trí được giáo viên là 20/63; Số tỉnh/thành phố có trên 50 trường chưa thể bố trí được giáo viên là 15/63.
Trong đó có nhiều tỉnh/thành phố có trên 100 trường không thể bố trí được giáo viên (Sơn La, Gia Lai, Thành phố Hồ Chí Minh, Tuyên Quang, Cao Bằng, An Giang, Hải Phòng, Thanh Hóa, Thừa Thiên Huế, Sóc Trăng).
Tháo gỡ cùng địa phương
Cùng tháo gỡ với địa phương trong việc chuẩn bị và bố trí đội ngũ giáo viên Tiếng Anh, Tin học thời gian tới, ông Đặng Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ Quản lý giáo dục (Bộ GD&ĐT) cho biết:
Cục đã kết hợp chặt chẽ với Vụ Giáo dục Tiểu học (Bộ GD&ĐT) trong việc đưa ra hướng dẫn của Dự thảo công văn. Để đảm bảo điều kiện đội ngũ, Ngày 26/1/2021 Cục cũng đã có Công văn 371 gửi UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương về việc chuẩn bị đội ngũ giáo viên Tiếng Anh và Tin học…
Theo ông Bình, thời điểm hiện tại Bộ GD&ĐT và Bộ Nội vụ đã thống nhất báo cáo Chính phủ để bổ sung từ nay đến năm 2025 khoảng 95.000 biên chế cho giáo viên mầm non và phổ thông. Riêng năm học 2021- 2022 bổ sung khoảng 27.850 biên chế.
Tuy nhiên, qua theo dõi biên chế từ Bộ Nội vụ thì hầu hết các địa phương vẫn còn biên chế chưa tuyển dụng (trong đó có địa phương có hàng nghìn, địa phương ít thì vài chục biên chế (cấp Tiểu học).
Vì vậy ông Bình đề nghị các Sở GD&ĐT phải phối hợp với Sở Nội Vụ tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo UBND các huyện/thị xã trực thuộc tổ chức tuyển dụng tất cả số biên chế còn có để tuyển dụng.
Nếu giáo viên nào đã hợp đồng thì tổ chức tuyển dụng vào biên chế, giáo viên mới thì tổ chức tuyển dụng mới. Địa phương cần giải quyết hết số biên chế được tuyển.
“Nguyên tắc của Bộ Nội Vụ thống nhất cùng Bộ GD&ĐT sau khi Chính phủ đồng ý đó là chỉ bổ sung biên chế cho địa phương đã tuyển dụng hết. Vì vậy các địa phương cần lưu ý để tuyển dụng hết số biên chế đã có…”, ông Bình nói.
Mặt khác, ông Bình cũng cho rằng từng tỉnh cần xây dựng bản đồ các nhà trường trong việc bố trí giáo viên để xem trường nào có, chưa có giáo viên Tiếng Anh, Tin học. Các trường có giải pháp cụ thể bổ sung là gì? Trên cơ sở đó, nắm được các phương án khác nhau của mỗi trường.
Mặt khác, cần đề cao vai trò giới thiệu nguồn tuyển của Hiệu trưởng thì Hiệu trưởng sẽ có trách nhiệm tìm kiếm nguồn có chất lượng tốt bổ sung đội ngũ giáo viên Tiếng Anh, Tin học còn thiếu tại trường.
Mỗi tỉnh mỗi trường cũng cần có phương án tháo gỡ riêng trong vấn đề bổ sung giáo viên Tiếng Anh, Tin học còn thiếu; Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học cần phối hợp với phòng tổ chức báo cáo lãnh đạo Sở để có tham mưu với UBND tỉnh ra văn bản chỉ đạo chung.
Ông Bình cũng lưu ý, hiện nay một số tỉnh (Bắc Kạn, Cao Bằng, Hà Giang…) số trường tiểu học có dưới 100 học sinh còn nhiều. Nếu để trường ở quy mô quá nhỏ (mỗi khối chỉ có 1 lớp), không có phương án sắp xếp lại thì khó khăn trong bố trí giáo viên Tiếng Anh và giáo viên không thể dạy đủ định mức quy định.
Về nguồn tuyển: Các địa phương, nhà trường không thể cứ đăng tin tuyển dụng, có người đến thì tuyển không đến không tuyển. Thay vào đó, cần có sơ đồ tuyển dụng với số lượng cụ thể và trên cơ sở này làm việc với các trường Đại học, đi các địa phương để đặt hàng, tuyển dụng.
Thậm chí có thể dùng cả người có trình độ ngoại ngữ tin học sau đó đưa đi bồi dưỡng chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm để đảm bảo dạy học. Và về lâu dài phải bồi dưỡng đội ngũ giáo viên này để sử dụng.
Các địa phương chưa có đủ biên chế, số lượng giáo viên thì cần có báo cáo, tham mưu UBND tỉnh để đưa ra cơ chế bảo đảm chế độ làm việc, chính sách cho đội ngũ giáo viên hợp đồng… yên tâm làm việc…
