Tích cực hướng dẫn quy trình giới thiệu ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND
Báo cáo tại Phiên họp, Trưởng ban Ban Công tác đại biểu, Phó Trưởng tiểu ban Tiểu ban Nhân sự Trần Văn Túy cho biết: sau Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất ở Trung ương, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã kiến nghị Hội đồng Bầu cử quốc gia, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giữ nguyên số lượng đại biểu khối Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên như số lượng đại biểu Quốc hội của khóa XV nhằm bảo đảm và phát huy vai trò đại diện của nhân dân trong Quốc hội, phù hợp với xu hướng ngày càng mở rộng về tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; tăng thêm tỷ lệ đại biểu là người ngoài Đảng để bảo đảm sự phù hợp giữa số lượng đảng viên và người ngoài Đảng; quan tâm lãnh đạo để số lượng phụ nữ được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội Khóa XV đạt ít nhất là hơn 35% trên tổng số người ứng cử và quan tâm đến cơ cấu đại biểu Quốc hội là đại diện cho khối doanh nghiệp, trí thức, nhà khoa học, tăng số lượng đại biểu dân tộc thiểu số được ứng cử đại biểu Quốc hội...
Ở địa phương, tổng số người được Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất phân bổ giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội Khóa XV là 1.076 người (gồm cả Trung ương và địa phương), đạt tỷ lệ bình quân 2,15 lần so với tổng số đại biểu dự kiến được bầu, nhưng tỷ lệ này không đồng đều giữa các tỉnh.
Về cơ cấu đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, tổng số người được Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất phân bổ giới thiệu ứng cử là 7.656 người trên tổng số đại biểu được bầu theo luật định là 3.715 đại biểu, đạt tỷ lệ 2,06 lần trên tổng số đại biểu được bầu, nhiều nơi đạt tỷ lệ cao nhưng một số nơi tỷ lệ này còn thấp.
Theo ông Trần Văn Túy, về cơ cấu kết hợp, trong số 7.656 người được phân bổ giới thiệu ứng cử, có 1.690 phụ nữ, chiếm 22,1%; 748 người dân tộc thiểu số, chiếm 9,8%; 814 người trẻ tuổi, chiếm 10,6%; 555 người ngoài Đảng, chiếm 7,2%; dự kiến có 20 người tự ứng cử.
Tại phiên họp thứ 53 vừa qua, trên cơ sở đề nghị của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốcViệt Nam và các địa phương, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận và thông qua Nghị quyết số 1226/NQ - UBTVQH14 điều chỉnh lần thứ nhất cơ cấu, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương và địa phương được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV.
Điều chỉnh cơ bản đáp ứng yêu cầu của các địa phương, trong đó xác định cơ cấu định hướng là cơ cấu khung để các tỉnh, thành phố làm căn cứ để giới thiệu người ứng cử gồm đại diện các ngành: khoa học – công nghệ, lao động, thương binh – xã hội, giáo dục, y tế, văn hóa – nghệ thuật, đại diện chính quyền cơ sở...
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nhấn mạnh, trong cơ cấu này các địa phương cần quan tâm phân bổ hợp lý số người là phụ nữ, người ngoài Đảng, dân tộc thiểu số, người trẻ và người tự ứng cử. Việc lựa chọn nhân sự cần bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện như quy định của Luật theo hướng nâng cao chất lượng đại biểu và hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố.
Hiện nay, các cơ quan, tổ chức, đơn vị đang tích cực triển khai các bước của quy trình giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội Khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, thời hạn là ngày 11/3 tới.
Trên cơ sở kết quả điều chỉnh sau Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất, hầu hết Ủy ban Bầu cử các tỉnh, thành phố đã có văn bản thông báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng và gửi đến các cơ quan, tổ chức địa phương về thời gian, địa điểm tiếp nhận hồ sơ ứng cử, đồng thời báo cáo Hội đồng Bầu cử quốc gia...
Báo cáo công việc từ sau phiên họp thứ hai của Hội đồng Bầu cử quốc gia đến nay và các công việc triển khai trong thời gian tới, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chánh Văn phòng Hội đồng Bầu cử quốc gia Nguyễn Hạnh Phúc nêu rõ, theo tiến độ quy định của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân, Hội đồng Bầu cử quốc gia và các cơ quan hữu quan cần tập trung chỉ đạo thực hiện các công việc sau: chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương và địa phương giới thiệu người ứng cử và tổ chức Hội nghị lấy ý kiến cử tri nơi công tác đối với người ứng cử; thành lập Ban Bầu cử đại biểu Quốc hội ở mỗi đơn vị bầu cử; thành lập Ban Bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, huyện, xã (chậm nhất là ngày 14/3/2021); thành lập Tổ Bầu cử (chậm nhất là ngày 3/4/2021); tiếp nhận hồ sơ ứng cử (chậm nhất là 17 giờ ngày 14/3/2021); dự kiến phân bổ ứng cử viên đại biểu Quốc hội ở Trung ương về ứng cử tại các địa phương bảo đảm đúng nguyên tắc và tiêu chí phân bổ; tiến hành hội nghị hiệp thương lần thứ hai để lập danh sách sơ bộ những người ứng cử (chậm nhất là ngày 19/3/2021); tổ chức lấy ý kiến nhận xét của cử tri nơi cư trú đối với những người ứng cử; điều chỉnh lần thứ hai cơ cấu, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương và địa phương được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội (chậm nhất là ngày 29/3/2021).
Để kịp thời theo dõi, nắm chắc tình hình triển khai chuẩn bị công tác bầu cử ở địa phương, ông Nguyễn Hạnh Phúc đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội sớm ban hành kế hoạch tổ chức các đoàn giám sát, kiểm tra công tác bầu cử; tiếp tục ban hành các văn bản hướng dẫn, trả lời các cơ quan, tổ chức và địa phương về công tác bầu cử; triển khai việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về công tác bầu cử và đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn cho cuộc bầu cử.
184 đơn vị bầu cử trong cả nước
Tại phiên họp, sau khi các thành viên Hội đồng Bầu cử quốc gia có mặt biểu quyết thông qua Nghị quyết quy định về số đơn vị bầu cử, danh sách các đơn vị bầu cử và số lượng đại biểu Quốc hội ở mỗi đơn vị bầu cử trong cả nước, các Tiểu ban báo cáo kế hoạch hành động.
Kết luận Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, Hội đồng Bầu cử quốc gia thống nhất với các nội dung được chuẩn bị báo cáo tại phiên họp. Với tinh thần trách nhiệm cao, Phiên họp thứ ba của Hội đồng Bầu cử quốc gia đã hoàn thành những nội dung theo chương trình đề ra theo quy định. Hội đồng đã thảo luận, cho ý kiến về công việc đã triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; những công việc mà Hội đồng Bầu cử đã làm từ sau phiên họp thứ hai tới nay.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị Văn phòng Hội đồng Bầu cử quốc gia tiếp thu ý kiến và hoàn thiện văn bản để gửi đến thành viên của Hội đồng Bầu cử quốc gia và các cơ quan liên quan; đồng thời tiếp tục tập trung tham mưu giúp Hội đồng Bầu cử quốc gia và các tiểu ban đôn đốc, theo dõi việc triển khai thực hiện các công việc cho cuộc bầu cử thời gian tới đảm bảo đúng tiến độ theo quy định.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các Tiểu ban của Hội đồng Bầu cử quốc gia, Văn phòng Hội đồng Bầu cử quốc gia, các cơ quan Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam rà soát lại những công việc theo chức năng, nhiệm vụ đã được phân công, khẩn trương chỉ đạo để thực hiện nhiệm vụ về công tác bầu cử, đôn đốc, chỉ đạo công tác tiếp nhận hồ sơ, chuẩn bị cho hội nghị hiệp thương lần thứ hai để lập danh sách sơ bộ những người ứng cử và nội dung báo cáo công việc thường xuyên về Hội đồng bầu cử quốc gia.
Việc đôn đốc tiến độ, Văn phòng Hội đồng Bầu cử quốc gia đã có công văn thông báo gửi đến tất cả các cơ quan Trung ương và địa phương. Chủ tịch Quốc hội đề nghị từng cơ quan chủ động lên kế hoạch để kiểm tra, giám sát.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị cần đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền về bầu cử Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp trên các phương tiện thông tin đại chúng, thường xuyên cập nhật thông tin, vận hành trang thông tin điện tử của Hội đồng Bầu cử quốc gia.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Bầu cử quốc gia phối hợp với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các cơ quan liên quan tiến hành giám sát, kiểm tra công tác bầu cử ở các địa phương, các cơ quan trong tháng Ba, tháng Tư và đến trước ngày 23/5.
Nhấn mạnh việc bảo đảm công tác an ninh trật tự và y tế phục vụ cho bầu cử, Chủ tịch Quốc hội cho biết, Hội đồng Bầu cử quốc gia đã xem xét thông qua Nghị quyết quy định về số đơn vị bầu cử, danh sách các đơn vị bầu cử và số lượng đại biểu Quốc hội ở mỗi đơn vị bầu cử trong cả nước và nhất trí với đề nghị 184 đơn vị bầu cử cả nước. Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, ngày 4/3/2021 sẽ là thời hạn cuối cùng phải công bố Nghị quyết này.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban công tác đại biểu tiếp thu ý kiến tại phiên họp và khẩn trương hoàn thiện các văn bản trình ký để gửi đến các cơ quan địa phương kịp thực hiện theo đúng theo quy định của Luật bầu cử Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban Tổ chức Trung ương phối hợp với Ban Công tác đại biểu và Hội đồng Bầu cử quốc gia chuẩn bị danh sách những người ứng cử thuộc diện Bộ Chính trị quản lý trình Bộ Chính trị; những người ứng cử thuộc diện Ban Bí thư quản lý thì trình Ban Bí thư và những người thuộc diện Đảng đoàn Quốc hội quản lý thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chuẩn bị trình báo cáo Ban Bí thư; ra thông báo về nhân sự chuẩn bị cho Hiệp thương theo đúng quy định của luật và việc này phải hoàn thành trước ngày 11/3, tức là chỉ còn một tuần nữa phải tổ chức xong hội nghị lấy ý kiến cử tri nơi công tác và trước 17h ngày 14/3 phải hoàn thành việc tiếp nhận và nộp hồ sơ ứng cử theo quy định của luật.
Cùng với đó, Tiểu ban Nhân sự khi tiếp nhận đơn xin ứng cử đại biểu Quốc hội của công dân thì phải kịp thời xem xét, có hướng dẫn để thực hiện theo đúng luật.
Sau phiên họp, Ban Công tác đại biểu, Văn phòng Hội đồng Bầu cử quốc gia, các tổ giúp việc khẩn trương hoàn thiện các văn bản, thực hiện các nội dung đảm bảo đúng chất lượng, tiến độ và báo cáo kết quả cho Hội đồng Bầu cử quốc gia tại phiên họp sau.
