Cầu mây Việt Nam vượt ngưỡng: Đỉnh cao mới đang gọi tên

Bước tiến mạnh mẽ của cầu mây Việt Nam trong năm 2025 với chức vô địch thế giới và loạt huy chương quốc tế đang mở ra kỳ vọng bứt phá tại các sân chơi lớn trong khu vực và châu lục thời gian tới.

Khẳng định vị thế

Năm 2025 đánh dấu bước ngoặt lớn trong hành trình phát triển của cầu mây Việt Nam với nhiều thành tích quốc tế ấn tượng. Tại Giải vô địch thế giới cầu mây (World Championship 2025) tổ chức tại Thái Lan vào tháng 7, đội tuyển Việt Nam xuất sắc giành 1 Huy chương Vàng và 2 Huy chương Bạc, khẳng định vị thế trong nhóm các quốc gia mạnh nhất thế giới.

Đội tuyển nữ tiếp tục thể hiện sự ổn định và bản lĩnh khi lên ngôi ở nội dung đội 4 người, đánh bại chủ nhà Thái Lan trong trận chung kết gay cấn với tỷ số 2-1 (12-15, 15-8, 15-7). Đây là chiến thắng mang ý nghĩa đặc biệt bởi Thái Lan vốn được xem là “tượng đài” của cầu mây thế giới với truyền thống lâu đời và hệ thống đào tạo bài bản.

Chức vô địch này nối dài chuỗi ấn tượng của cầu mây nữ Việt Nam từ đầu năm, khi từng đăng quang ở nội dung đội 4 nữ tại World Cup cầu mây vào tháng 3/2025 tại Ấn Độ.

Ở nội dung đồng đội 3 người, đội tuyển nữ cũng lọt vào chung kết nhưng không thể tạo bất ngờ trước Thái Lan. Theo huấn luyện viên Trần Thị Vui - người dẫn dắt đội tuyển cầu mây nữ, ban huấn luyện đã tính toán kỹ lưỡng, xác định Thái Lan vẫn đang thống trị nội dung này nên dồn toàn lực cho chung kết đội 4 nữ. Quyết định đúng đắn đó được xem là yếu tố then chốt mang lại chức vô địch tại World Championship 2025.

Không chỉ nội dung nữ, cầu mây Việt Nam cũng ghi dấu ấn ở nội dung đội 4 người nam với tấm Huy chương Bạc. Đặc biệt, tại bán kết, các tuyển thủ Việt Nam đã đánh bại Thái Lan 2-0 (15-12, 17-16) sau 45 phút thi đấu kịch tính - một chiến thắng được coi là kỳ tích khi Thái Lan không chỉ là cường quốc cầu mây số một thế giới mà còn có lợi thế sân nhà. Trong trận chung kết, đội tuyển Việt Nam thất bại 0-2 trước Nhật Bản - đội bóng đang vươn lên mạnh mẽ ở bộ môn này.

Thành tích tại World Championship 2025 là cột mốc lịch sử, thể hiện chiều sâu lực lượng và sự chuẩn bị bài bản trong công tác nhân sự kế cận. Ở nội dung nữ 4 người, đội hình vô địch gồm Nguyễn Thị Phương, Trần Thị Kim Anh, Nguyễn Thị Yến, Vũ Thị Trang và các VĐV dự bị Lê Thị Hồng, Đinh Thị Thanh Huyền.

Trong đó, Nguyễn Thị Phương - “cánh chim đầu đàn” - là trụ cột dày dạn kinh nghiệm, trong khi các thành viên còn lại đều ở độ tuổi 21 - 24, giàu tiềm năng phát triển và đủ sức duy trì phong độ trong ít nhất hai kỳ SEA Games và một kỳ ASIAD tới.

Trần Thị Kim Anh giữ vai trò chiến lược ở vị trí chuyền hai, cho thấy sự bình tĩnh và tư duy chiến thuật sắc sảo dù lần đầu dự giải thế giới. Nguyễn Thị Yến và Vũ Thị Trang lại nổi bật với thể hình lý tưởng, sức bật tốt, kỹ năng dứt điểm đa dạng và phản xạ nhanh nhạy - những yếu tố làm nên hàng công hiệu quả, đồng thời thể hiện kỷ luật, gắn kết và tinh thần thi đấu máu lửa.

Tuyến kế cận của đội tuyển nữ cũng đang hình thành rõ nét với những gương mặt triển vọng như Nguyễn Thị Hồng Hạnh, Lê Thị Hồng hay Nguyễn Thị Thu Hường - từng tỏa sáng ở các giải trẻ và Giải vô địch U21 Đông Nam Á. Họ được trao cơ hội thi đấu tại các giải mời quốc tế ở Lào, Myanmar hay các cúp mở rộng tại Thái Lan, Hàn Quốc nhằm tích lũy kinh nghiệm và tăng tính cạnh tranh. Quá trình “vừa học, vừa thi đấu” giúp duy trì sự kế thừa bền vững, tránh phụ thuộc vào một thế hệ nhất định.

Khát vọng “đổi màu”

Từ những thành công trong năm 2025, giới chuyên môn đánh giá đây là thời điểm chín muồi để cầu mây Việt Nam vươn lên trong khu vực, đặc biệt tại SEA Games 33 vào cuối năm. Nếu như các kỳ SEA Games trước, Việt Nam thường gặp khó trước Thái Lan và Myanmar, thì chuỗi thành tích hiện tại đang tạo nền tảng tâm lý vững vàng cho cuộc bứt phá.

Tín hiệu tích cực là sự phát triển đồng đều giữa hai tuyến nam - nữ và giữa các nội dung. Ở đội nam, các trụ cột như Trần Đức Anh, Lê Văn Bình, Nguyễn Công Nam giữ vững phong độ, kết hợp với sự trở lại của một số VĐV sau chấn thương, tạo nên tập thể ổn định. Tinh thần thi đấu và tác phong chuyên nghiệp cũng được cải thiện rõ rệt, góp phần tăng cơ hội tranh chấp huy chương tại SEA Games sắp tới.

Công tác chuẩn bị cho SEA Games 33 đang được triển khai quyết liệt. Cầu mây đã được đưa vào danh sách môn thể thao trọng điểm, với các đợt tập huấn dài hạn, mời chuyên gia nước ngoài xây dựng giáo án huấn luyện hiện đại. Việc phối hợp với các CLB và trung tâm thể thao địa phương cũng giúp duy trì nguồn lực vận động viên ổn định, tạo môi trường thi đấu liên tục để giữ phong độ.

Cần nhắc lại, từ SEA Games 21 năm 2003 đến nay, cầu mây nữ Việt Nam chưa từng giành HCV ở nội dung có Thái Lan tham dự. SEA Games 31 trên sân nhà, Việt Nam giành 3 HCB, 3 HCĐ trong tổng số 8 nội dung. Ở SEA Games 32 tại Campuchia, Việt Nam có HCV nhưng nội dung đó không có đội Thái Lan góp mặt. Do đó, chiến thắng trước Thái Lan tại World Cup và World Championship 2025 mang ý nghĩa đặc biệt lớn về mặt tâm lý.

Nếu SEA Games là nơi khẳng định nội lực trong khu vực, thì ASIAD là sân chơi kiểm chứng đẳng cấp. Tại ASIAD 2026 ở Nhật Bản, nội dung nữ 4 người - nơi Việt Nam đang có phong độ tốt nhất - là niềm hy vọng vàng. Liên tiếp đánh bại Thái Lan trong năm 2025, các cô gái Việt Nam đang trở thành đối thủ đáng gờm của mọi đội bóng châu lục.

Với sự đầu tư bài bản và duy trì phong độ, tấm HCV ASIAD là mục tiêu hoàn toàn khả thi. Ở đội nam, dù chưa có bước tiến đột phá như nữ, việc lọt vào chung kết giải thế giới vẫn là tiền đề để hy vọng có huy chương tại ASIAD. Việc các đối thủ mạnh như Hàn Quốc, Iran, Trung Quốc đang thay máu lực lượng là cơ hội để Việt Nam vươn lên nếu biết tận dụng tốt.

Một lợi thế lớn là kinh nghiệm thi đấu quốc tế đang ngày một dày dạn. Các giải đấu quốc tế không chỉ rèn luyện kỹ thuật mà còn giúp cải thiện tâm lý và khả năng ứng biến - yếu tố từng khiến cầu mây Việt Nam hụt hơi trước các đối thủ lớn. Giới chuyên môn đánh giá cầu mây Việt Nam đang ở ngưỡng cửa thế hệ vàng mới - kết hợp giữa sức trẻ và kinh nghiệm, giữa tốc độ cao và chiến thuật linh hoạt, hình thành bản sắc riêng biệt.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa giấc mơ ASIAD, cần thêm nền tảng vững chắc: Nâng cao đãi ngộ VĐV, cải thiện chất lượng HLV, tăng cường ứng dụng khoa học và công nghệ dữ liệu vào huấn luyện. Sự chuyên nghiệp không chỉ đến từ sàn đấu, mà còn từ hậu trường: từ dinh dưỡng, y học thể thao đến hệ thống giải quốc nội có chiều sâu.

Cục TDTT đang xây dựng đề án riêng cho nhóm môn thể thao trọng điểm hướng tới ASIAD và Olympic, trong đó cầu mây là một trong số ít môn có khả năng tranh chấp huy chương châu lục. Việc đưa cầu mây vào nhóm đầu tư ưu tiên mang ý nghĩa chiến lược: không chỉ hướng tới huy chương mà còn gìn giữ bản sắc của một môn thể thao mạnh truyền thống Đông Nam Á.

Đáng chú ý, phong trào cầu mây đang phát triển mạnh ở nhiều địa phương. Các tỉnh, thành bắt đầu áp dụng mô hình đào tạo liên kết giữa trường học và trung tâm thể thao, đưa cầu mây vào giáo dục thể chất để sớm phát hiện tài năng. Cùng với đó, các CLB cầu mây chuyên nghiệp đang nhận được sự đầu tư từ doanh nghiệp và xã hội hóa thể thao. Sự phát triển từ gốc này chính là nền móng vững chắc để ngành thể thao tuyển chọn và đào tạo VĐV lâu dài.

2025 có thể xem là năm bản lề của cầu mây Việt Nam - thời điểm của khẳng định năng lực quốc tế và tạo đà cho tương lai. Quan trọng hơn, đó là sự tự tin và niềm tin vào chính mình mà các tuyển thủ đã thể hiện. Từ nền tảng ấy, cầu mây Việt Nam hoàn toàn có thể kỳ vọng vào một kỳ SEA Games 33 thành công và xa hơn là mục tiêu Huy chương Vàng tại ASIAD 2026, trong hành trình hội nhập và vươn tầm thể thao nước nhà.