Cartagena nằm trên một bán đảo được kết nối với đất liền bằng tuyến đường độc đạo. Khu thành phố cổ ở trung tâm (Centro) được bao quanh bởi tường thành với nhiều pháo đài phòng thủ và súng thần công xây từ thế kỷ 16.
Khu thành phố mới, còn gọi là Bocagrande (tiếng Tây Ban Nha nghĩa là Miệng Lớn), nằm giữa vịnh Cartagena và biển Caribê với rất nhiều khách sạn cao tầng san sát bờ biển, các cửa hàng, hộp đêm, casino, bảo tàng xen kẽ bên trong.
Các bãi tắm phía Bắc - Tây Bắc Bocagrande hướng ra biển Caribê sóng lớn hơn nhiều so với những bãi biển phía Tây - Tây Nam hướng về vịnh Cartagena, khá giống với bãi Trước và bãi Sau ở Vũng Tàu. Cát biển ở đây có nguồn gốc từ núi lửa, màu hơi xam xám nhưng rất mịn và sạch.
Nhìn trên Googlemaps, Bocagrande như hàm trên của một con mãnh thú đang nhe răng với vịnh Cartagena nằm gọn trong miệng đúng như tên của nó. Trong lịch sử, đây cũng là nơi mà nhiều chiến thuyền của hải tặc và các đội quân xâm lược tấn công thành phố bị đánh chìm, hay nói cách khác là bị nuốt chửng trong Miệng lớn.
Do vị trí thuận lợi về hàng hải lại có nhiều vàng bạc, đá quý, Cartagena chính là thuộc địa đầu tiên của người Tây Ban Nha ở Châu Mỹ. Pedro de Heredia là người đã tìm ra nơi này, đánh chiếm và thành lập thành phố năm 1533. Từ đó Cartagena nhanh chóng trở thành một thương cảng nhộn nhịp và sớm được gọi là Nữ hoàng của Indias (Cartagena de Indias) (1).
Đầu thế kỷ 17, Cartagena chỉ xếp sau thành phố Mexico về tầm quan trọng thương mại ở Tân Thế Giới (New World) (2). Đây cũng là một trong những miền đất hứa của nô lệ trốn thoát cũng như những nô lệ đã được tự do ở Bắc Mỹ và Châu Phi tìm đến. Là một thương cảng sầm uất và giàu có từ rất sớm, Cartagena luôn bị những tên cướp biển vùng Caribê dòm ngó.
Cartagena với biển Caribê phía trên và vịnh Cartagena phía dưới. |
Năm 1544, hải tặc Pháp đã tấn công và chiếm giữ thành phố. Pedro de Heredia và người dân đã chiến đấu dũng cảm nhưng yếu thế hơn, cuối cùng phải chấp nhận trả 200.000 pesos vàng để chuộc lại thành phố này từ tay bọn hải tặc. Năm 1559, hải tặc Pháp lại tấn công thành phố và lấy đi nhiều chiến lợi phẩm quý giá.
Năm 1568, hải tặc Anh tấn công Cartagena. Tuy nhiên bằng chiến thuật phòng thủ thông minh, thay đổi liên tục các vị trí đặt súng thần công trên tường thành khiến bọn cướp sợ hãi về sự hùng hậu của vũ khí trong thành và đã phải rút lui sau tám ngày. Năm 1586, hải tặc Anh lại tấn công lần nữa với lực lượng hùng hậu hơn và chỉ rút lui sau khi nhận một số lớn vàng bạc, đá quý.
Sau các trận chiến này, một tường thành kiên cố với nhiều pháo đài ở các điểm trọng yếu đã được xây dựng quanh thành phố khiến Cartagena trở thành thành phố được bảo vệ tốt nhất Nam Mỹ. Các trận chiến hải tặc này khá nổi tiếng nên có cả trò chơi mang tên Cartagena (cuộc chiến tranh Hải tặc) hiện đang lưu hành.
Siêu pháo đài Castillo San Felipe de Barajas nhìn từ cây cầu thông ra vịnh Cartagena. |
Quy hoạch kiến trúc thành phố theo kiểu thuộc địa Tây Ban Nha với nhà cửa sắp xếp dọc theo các con đường ngang dọc như bàn cờ. Chính giữa thành phố có công viên trung tâm với nhà thờ lớn và cung điện gần đó.
Nhà cửa ở đây cổ kính, nhỏ nhắn nhiều màu sắc với tường gạch mái ngói có ban công trồng nhiều loại hoa và đặc biệt là hoa giấy đủ màu nhìn rất đẹp mắt làm tôi liên tưởng đến phố cổ Hội An. Công viên trung tâm tuy nhỏ nhưng mát mẻ do có rất nhiều cây cối, chim bồ câu, ghế đá và cả wifi miễn phí cho du khách nghỉ ngơi tranh thủ cập nhật tin tức, khoe ảnh với bạn bè Facebook.
Điểm nhô ra biển nhiều nhất ở phía Đông là pháo đài Santo Domingo có tường thành dày đến vài chục mét với rất nhiều súng thần công tua tủa về nhiều hướng là địa điểm phòng thủ chiến lược mà du khách không nên bỏ lỡ.
Tại đây có quán Café Del Mar (Đức Mẹ) rất nổi tiếng với góc nhìn ra biển lên đến 270 độ và hướng nhìn về thành phố mới rất đẹp. Ngồi ngắm cảnh hoàng hôn ở đây cùng bạn bè hay người yêu, thả hồn theo những cánh chim biển và nghĩ về quá khứ hào hùng, lãng mạn mang màu sắc huyền thoại của một thương cảng phồn hoa là một cảm giác hiếm có trong đời.
Một con đường trong Phố cổ hướng về Nhà thờ lớn ở phía trung tâm. |
Đến bến tàu, lên một trong hai chiếc tàu hải tặc tham quan Vịnh biển và ngắm về thành phố để tận hưởng cảm giác và góc nhìn của những kẻ tấn công thành phố. Hình ảnh siêu pháo đài San Felipe sừng sững án ngữ trong vịnh và in bóng trên nền trời mờ tối như một con quái vật khổng lồ đủ sức uy hiếp bọn hải tặc ngang tàng. Chắc cũng vì vậy mà siêu pháo đài này còn được gọi là pháo đài Quái vật (Monster Fortress).
Từ quảng trường nhộn nhịp đi dọc theo con đường lát đá trước nhà thờ lớn ngắm nhà cửa đầy màu sắc như trong cổ tích. Cuối con đường giáp với tường thành phía Tây Bắc là Nhà hát Heredia cổ kính. Dạo bước trên tường thành đón làn gió mát rượi từ biển Caribê thổi vào thật là sảng khoái. Tường thành khá rộng có thể đi lại dễ dàng, các khu vực trọng yếu đều có vọng gác và nhiều súng thần công.
Ẩm thực và sắc dân ở đây rất đa dạng, người da đỏ bản địa, người da trắng Châu Âu và người da đen di dân đã pha trộn văn hóa, ẩm thực và dòng máu của mình tạo nên một thành phố hấp dẫn và đa sắc màu.
Ngoài các nhóm cư dân còn giữ nguồn gốc của mình, các dân tộc đây đã chung sống qua nhiều đời nên có nét đẹp quý phái của giới quý tộc Tây Ban Nha - Châu Âu cùng những đường nét mạnh khỏe đầy sức sống của người da đỏ bản địa và các nô lệ da đen di cư. Hải sản, trái cây nhiệt đới và các sản phẩm nhiệt đới như cà phê, trà, hồ tiêu… ở đây cũng rất phong phú không kém gì ở Việt Nam.
Có một địa điểm nên ghé qua để dùng bữa tối là nhà hàng hải sản Club de Pesca trên Pháo đài San Sebastian de Pastelillo, cạnh bến thuyền và đối diện khu nhà cao tầng ở trung tâm Bocagrande bên kia vịnh. Thưởng thức các món hải sản được chế biến cầu kỳ, nhấm nháp vài ly cocktail Mojito (3), nghe nhạc Colombia Salsa (4) và ngắm nhìn những vũ điệu đầy ma thuật của các vũ công salsa ngay trên một pháo đài cổ mát rượi gió vịnh thì khác nào các quý tộc ngày xưa…
Với những giá trị lịch sử văn hóa đặc sắc và lâu đời của mình, Cartagena đã được UNESCO công nhận Di sản Thế giới vào năm 1984. Thành phố từng có nhiều nickname khá ấn tượng như: Cửa Châu Mỹ; Thủ đô Caribê; Pháo đài của Vương Quốc; Thành trì tốt nhất Châu Mỹ…
Từ Việt Nam muốn đến Cartagena có thể bay qua Paris, xuống Bogota rồi đến Cartagena. Từ Mỹ có ba đường bay thẳng đến Cartagena từ New York, Miami và Fort Lauderdale (Florida). Nếu bạn yêu thích du lịch, tắm biển Caribê, thăm thú một nước nhiệt đới cách Việt Nam nửa vòng trái đất và tìm hiểu lịch sử của Tân thế giới, còn chần chờ gì nữa mà không ghé thăm Nữ hoàng của Indias.