Một trong những ứng cử viên hàng đầu cho vị trí lãnh đạo cao nhất của Interpol là ông Alexander Prokopchuk, hiện là một quan chức cấp cao nhất của Moscow.
Lá thư phản đối
Chắc chắn, viễn cảnh ông Prokopchuk trở thành chủ tịch tổ chức cảnh sát quốc tế không làm cho Washington hài lòng, bởi lo ngại Nga có thể sử dụng các hệ thống của Interpol để tìm kiếm và theo đuổi những kẻ thù chính trị của Điện Kremlin.
Đầu tuần, một nhóm lưỡng đảng các thượng nghị sĩ Mỹ đã công bố một bức thư, cho rằng việc bầu ông Prokopchuk sẽ “giống như việc đặt một con cáo làm phụ trách một căn nhà phố”. Trong khi vị trí chủ tịch Interpol không chịu trách nhiệm về các hoạt động hàng ngày, vì đây là nhiệm vụ của tổng thư ký; nhưng người nắm giữ vị trí này có thể gây ảnh hưởng đến chiến lược tổng thể của nó.
Trong lá thư, các thượng nghị sĩ kêu gọi chính quyền Trump và các thành viên của hội đồng chung của Interpol “tẩy chay” ứng cử viên Prokopchuk và cho rằng việc bỏ phiếu cho ông Prokopchuk sẽ làm suy yếu uy tín của tổ chức này.
“Nga thường xuyên lạm dụng Interpol cho mục đích giải quyết tỉ số và quấy rối các đối thủ chính trị, các nhà bất đồng chính kiến và nhà báo”, bức thư viết. “Alexander Prokopchuk đã đích thân tham gia vào chiến lược đe dọa này và tìm cách làm suy yếu các thể chế dân chủ và khuyến khích chế độ độc tài của Putin. Nếu ông Prokopchuk được bầu làm chủ tịch bởi các thành viên của đại hội đồng của Interpol, chúng tôi không nghi ngờ rằng ông Prokopchuk sẽ thể chế hóa hơn nữa lạm dụng thông báo đỏ của Interpol và ngăn chặn những nỗ lực liên tục trong cải cách có ý nghĩa”.
Mỹ ủng hộ đương kim chủ tịch
Hôm thứ Ba, Mỹ đã đẩy sự ủng hộ sang một ứng cử viên khác. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tỏ ra ủng hộ ông Kim Jong Yang, một viên chức cảnh sát Hàn Quốc hiện đang là chủ tịch của Interpol, sẽ đảm nhận vị trí này vĩnh viễn.
“Chúng tôi khuyến khích tất cả các quốc gia và tổ chức là một phần của Interpol và tôn trọng quy tắc của pháp luật để chọn một nhà lãnh đạo có uy tín và tính toàn vẹn phản ánh một trong những cơ quan thực thi pháp luật quan trọng nhất thế giới. Chúng tôi tin rằng ông Kim sẽ thực hiện như vậy”, Pompeo cho biết tại một cuộc họp báo ở Washington.
Louis Shelley, một chuyên gia tội phạm xuyên quốc gia và Giám đốc Trung tâm Tội phạm và Tội phạm xuyên quốc gia tại Đại học George Mason, gọi cuộc bỏ phiếu cho tân chủ tịch Interpol là “thảm họa cho công lý hình sự quốc tế”. “Chủ tịch Interpol thiết lập các ủy ban làm việc của cơ quan và “có ảnh hưởng đến chính sách”, Shelley nói. “Việc này hoàn toàn chính trị hóa tổ chức và biến Interpol trở thành một công cụ chính trị của một chính phủ độc tài”.
Việc bổ nhiệm tiềm năng ông Prokopchuk cũng phải nhận sự chỉ trích từ phe đối lập của Nga. Nhà phê bình Putin hàng đầu Alexei Navalny cho biết, những người ủng hộ ông đã “bị Interpol lạm dụng vì cuộc đàn áp chính trị của Nga”.
Lời kêu gọi cải cách
Bill Browder, một doanh nhân người Mỹ, cũng nói rằng ông hiểu rõ cách chính phủ Nga sử dụng Interpol để giải quyết các điểm chính trị. Nhân vật này cho rằng chính phủ Nga đã ban hành một loạt các “thông báo màu đỏ” trong các nỗ lực bắt giữ và dẫn độ mình. Vụ việc của Browder là cơ sở để Mỹ phát triển Luật Magnitsky, được ban hành năm 2012 về việc chặn nhập cảnh vào Mỹ và đóng băng tài sản của một số quan chức chính phủ và các doanh nhân Nga bị buộc tội vi phạm nhân quyền. Điều luật này được đặt tên theo Sergei Magnitsky, luật sư của Browder, người đã thiệt mạng trong vụ giam giữ của Nga vào năm 2009.
Các nhà quan sát nói rằng, Điện Kremlin đã làm suy yếu hoặc thậm chí đảo ngược Luật Magnitsky, ngay cả khi một số quốc gia khác đã áp dụng các luật tương tự để ngăn chặn tham nhũng và vi phạm nhân quyền.
Phát ngôn viên của Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, cho biết Mỹ đã “can thiệp” quá sâu vào cuộc bầu cử lãnh đạo Interpol mới. Ông Peskov nói: “Chúng tôi chưa được đọc lá thư thực sự, nhưng chúng tôi đã đọc báo cáo về việc này. Tôi đoán điều này đang can thiệp vào quá trình bầu cử cách trong cuộc bầu cử của một tổ chức quốc tế. Làm sao chúng ta có thể nghĩ về nó theo cách khác được? Đây là một động thái rất đáng chỉ trích”.
