Thời gian gần đây, Bệnh viện Mắt Hà Tĩnh liên tục phải tiếp nhận bệnh nhân đến viện cấp cứu do bỏng mắt, bỏng mô giác mạc, giác mạc cương tụ, phù biểu mô sau khi gội đầu bằng nước đun từ hạt na.
Gần đây nhất là trường hợp bệnh nhân N.T.V. (trú tại thành phố Hà Tĩnh) đến viện trong tình trạng 2 mắt đau, nhức, chói mờ, kích thích chảy nước mắt.
Theo người nhà bệnh nhân, bà V. thu gom hạt na, đem rang, giã nhỏ rồi nấu lấy nước gội đầu trị chấy cho các cháu của bà. Các cháu được bà cho nằm ngửa gội cẩn thận, nước không vào mắt nên mắt không bị ảnh hưởng gì.
Còn bà V. thì bị nước hạt na chảy vào mắt khi bà tự gội đầu cho mình để chữa chấy. Sau đó thì mắt bà thấy có hiện tượng bị bỏng rát, sưng tấy đến mức phải đi viện.
Trong dân gian, hạt na dùng để đun nước gội đầu chữa chấy.
Trước đó, chỉ trong vòng khoảng 1 tháng, Bệnh viện Mắt Hà Tĩnh cũng đã tiếp nhận và điều trị cho 4 bệnh nhân khác cũng bị bỏng mắt vì bị dung dịch chế từ hạt na dính vào mắt.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Nguyên giảng viên Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, na vốn là loại quả bổ dưỡng vì có hàm lượng dinh dưỡng cao, thơm ngon và dễ dùng nên từ người già đến trẻ nhỏ đều dùng và là một loại trái cây đặc sản của Việt Nam được đông đảo người tiêu dùng ưa chuộng.
Thế nhưng trong thành phần của quả na thì hạt na lại rất độc, thậm chí có thể gây ngộ độc đường tiêu hóa.
Tuy nhiên, khi ăn quả na, sơ ý nuốt phải hạt cũng không nên quá lo lắng, vì hạt na có vỏ dày và rất cứng bao bọc, ngăn không cho độc tố nhân hạt phát huy tác dụng nên không nguy hại đến sức khỏe.
Chỉ khi không may ăn, nuốt phải hạt na bị dập nát mới dẫn đến ngộ độc, nguy hiểm đến tính mạng (tùy vào số lượng hạt na nuốt phải).
PGS Thịnh cho biết thêm, vì biết hạt na có độc tính, có thể giết chết côn trùng nên từ xưa nhiều người Việt mách nhau và thường dùng hạt na nấu lấy nước để gội đầu chữa chấy là vì vậy. Mẹo này bao đời này vẫn được nhiều người dân Việt ở các vùng quê vẫn truyền tai nhau.
Cũng theo PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh, độc tố trong hạt na nếu bị dính vào mắt không chỉ gây bỏng mắt, bỏng biểu mô giác mạc, mà nếu sơ cứu, chữa trị không đúng dễ gây viêm loét giác mạc, dẫn đến mù lòa vĩnh viễn.
Còn nếu bị vương trên da , nhất là dính vào vết thương hở trên da sẽ dễ dẫn đến lở loét, viêm nhiễm nặng nề, hủy hoại da.
Chính vì hạt có nhiều nguy hại cho sức khỏe nên PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh khuyến cáo không nên sử dụng hạt na để trị chấy, rận, nhuộm răng tùy tiện…