Đầu tháng 6 tới, hàng triệu học sinh Trung Quốc sẽ tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học quốc gia, còn được gọi là cao khảo (gaokao). Để chuẩn bị cho kỳ thi khắc nghiệt bậc nhất thế giới, họ phải ôn thi đến kiệt sức trong thời gian dài. Nhiều trường thậm chí bị chỉ trích đang đào tạo robot vì bắt học sinh cuối cấp học bài đến 15 tiếng mỗi ngày.
Dù mệt mỏi đến mức phải nhập viện, học sinh lớp 12 vẫn không thể lơ là học tập. Kết quả trong kỳ thi cao khảo ảnh hưởng lớn đến thành công trong tương lai mỗi người. Do đó, phụ huynh, nhà trường thường xuyên đốc thúc, thậm chí ép buộc con học hành. Ở một số vùng, học sinh bắt đầu ôn luyện cho kỳ thi này từ lúc trung học cơ sở.
Học sinh trung học năm cuối được coi là đối tượng trọng điểm cần được quan tâm sát sao. Bên cạnh việc mở lớp luyện thi, các trường còn thường xuyên tổ chức nhiều hoạt động nhằm giải tỏa áp lực như trò ngã vào lòng người lạ (Trust-Fall Challenge).
Một trường ở tỉnh Hà Bắc phát tiền trị giá 5 nhân dân tệ cho từng học sinh như lời chúc may mắn gửi tới các em trước kỳ thi quan trọng.
Khi cao khảo bắt đầu, không khí căng thẳng bao trùm toàn Trung Quốc, đặc biệt tại các gia đình có con em lớp 12. Cảnh sát được huy động nhằm đảm bảo trật tự khi học sinh làm thủ tục đăng ký dự thi và an ninh cho hai ngày thi khắc nghiệt.
Cảnh sát cũng có nhiệm vụ lái xe mở đường để sĩ tử tiến vào khu vực thi. Trong khi đó, bạn bè, người thân đứng hai bên vẫy biểu ngữ, cổ động nhiệt tình.
Kết quả từ cao khảo gần như quyết định việc một người sẽ thành công hay thất bại trong tương lai. Do đó, các nhà chức trách tìm mọi biện pháp để đảm bảo tính công bằng và sẽ trừng trị thẳng tay mọi trường hợp gian lận thi cử.
Cảnh sát sử dụng công nghệ cao để phát hiện các thủ đoạn gian lận tinh vi như camera ẩn giấu trong bút, kính hay tai nghe giả dạng cục tẩy hoặc cài trong kính. Bộ Giáo dục Trung Quốc quy định những thí sinh gian lận sẽ bị cấm thi 1-3 năm.
Thí sinh phải hoàn thành 3 bài thi, bao gồm Tiếng Anh, Toán, Văn. Cao khảo là sự kiện quan trọng, nhận được sự quan tâm của cả nước. Vào ngày kỳ thi diễn ra, các công trình xây dựng gần điểm thi phải tạm hoãn thi công, giao thông cũng được chuyển hướng, tránh làm phiền sĩ tử.
Hình ảnh thu từ camera lắp tại phòng thi được chuyển về màn hình phòng giám sát. Với phương pháp này, giám thị ngay lập tức phát hiện các trường hợp gian lận.
Nhiều người ví giây phút hoàn thành bài thi cũng tương tự như khoảnh khắc bước ra từ cuộc chiến sinh tử. Họ ôm chầm cha mẹ hoặc nhận hoa chúc mừng từ người thân vẫn luôn đứng chờ bên ngoài trường thi. Dù kết quả ra sao, tại thời điểm đó, phần lớn thí sinh cảm thấy nhẹ nhõm.