Phân biệt hoa trồng trong nước với nhập khẩu
PGS.TS Đặng Văn Đông, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Rau quả cho biết, hoa trồng trong nước đa dạng về chủng loại như hoa đào, mai vàng, cúc, ly, lan, thược dược, đồng tiền, lay ơn… phù hợp với thị trường. Giá dao động trung bình: Từ 50.000 - 500.000 đồng tùy loại và mùa vụ.
Điểm yếu của hoa nội địa là phụ thuộc vào thời tiết và điều kiện vận chuyển, dễ bị héo hoặc dập nếu thời tiết nóng hoặc quá lạnh. Song điểm mạnh là thường được trồng bằng phương pháp truyền thống, ít sử dụng hóa chất bảo quản, gắn liền với các giá trị văn hóa Việt Nam, đặc biệt là hoa đào, mai vàng, cúc…
Hoa nhập khẩu từ Trung Quốc thường rẻ hơn một số loại hoa trong nước và bền hơn do công nghệ bảo quản. Ví dụ thanh liễu (100.000 - 300.000 đồng/bó), tuyết mai (50.000 - 120.000 đồng/bó).
Hoa nhập khẩu có thể giữ được tươi lâu hơn 7 - 10 ngày trong điều kiện tốt. Hoa này có mẫu mã mới lạ, đa dạng, độc đáo, màu sắc phong phú, nhiều loại hoa lạ mắt không có ở Việt Nam. Để uy trì độ tươi trong thời gian dài, người ta có thể sử dụng hóa chất hoặc xử lý bảo quản.
PGS.TS Đặng Văn Đông cho biết, hoàn toàn có thể nhận biết được hoa nhập khẩu hay hoa trồng trong nước. Hoa nhập khẩu từ Trung Quốc có màu tươi sáng, đậm, đôi khi không tự nhiên (do dùng thuốc nhuộm hoặc xử lý hóa chất). Cánh hoa dày hơn, cứng, đồng đều, ít bị lỗi hình dạng. Hoa thường to hơn, kích thước đều nhau trên cùng một cành.
Hoa trồng trong nước có màu sắc tự nhiên, nhẹ nhàng, không quá rực rỡ. Một số loại hoa như đào, mai có màu ấm áp, gần gũi. Cánh hoa mềm mại, tự nhiên, không quá hoàn hảo; kích thước hoa có sự chênh lệch nhẹ nhưng chân thực.
Điều đặc biệt, hầu hết hoa nhập khẩu từ Trung Quốc có mùi nhẹ hoặc không có mùi, vì chúng được xử lý hóa chất để bảo quản lâu, đôi khi có mùi hóa chất hoặc thuốc bảo quản trong khi hoa nội địa mùi thơm tự nhiên, đặc trưng của từng loại hoa. Như hoa đào có hương thơm nhè nhẹ, hoa ly Đà Lạt hương thơm ngọt ngào, hoa cúc vàng thơm mộc mạc, tự nhiên.
Nhờ xử lý bảo quản, hoa Trung Quốc thường giữ được lâu hơn (7 - 15 ngày hoặc hơn) mà không cần chăm sóc kỹ. Tuy nhiên, khi héo, hoa mất độ tươi một cách đột ngột (thay vì khô tự nhiên). Còn hoa trồng trong nước có độ bền phụ thuộc vào thời tiết và cách chăm sóc, thường từ 3 - 10 ngày. Khi héo, hoa khô dần một cách tự nhiên, không bị thối hoặc đổi màu bất thường.
Nhận biết qua thân, lá và gốc thì thấy hoa nhập khẩu thường có thân cứng, nhẵn, ít gãy hoặc dập do được xử lý kỹ. Lá thường sáng bóng, không có dấu hiệu của sâu bệnh, nhưng đôi khi màu xanh không tự nhiên. Gốc được cắt vát, mịn và đều (do cắt bằng máy công nghiệp).
Ngược lại, hoa trong nước thân mềm, màu xanh tự nhiên, có thể có vết sâu bệnh nhỏ hoặc không đều màu. Do hoa được cắt bằng tay nên có thể không đều, đôi khi có dấu hiệu khô nếu hoa được thu hoạch trước đó vài ngày.
Không nên mua hoa quá sớm
Chỉ còn 2 tuần nữa là đến Tết Nguyên đán, nhu cầu mua hoa, cây cảnh trưng Tết đã dần nhộn nhịp. Theo PGS.TS Đặng Văn Đông, tùy nhu cầu và ngân sách mà lựa chọn cây phù hợp. Hoa đào, mai vàng dùng trang trí phòng khách, mang lại ý nghĩa may mắn, tài lộc. Hoa cúc, đồng tiền phù hợp cho bàn thờ. Địa lan, bonsai thích hợp làm quà biếu hoặc trang trí cho không gian lớn.
Người dùng nên ưu tiên mua tại các làng hoa, chợ hoa truyền thống hoặc cửa hàng uy tín giúp đảm bảo chất lượng hoa và giá cả hợp lý, tránh mua tại các điểm bán hàng rong không rõ nguồn gốc hoặc tránh gặp phải hoa xử lý hóa chất hoặc không bền.
Đối với hoa cắm cành, nên chọn hoa có cánh tự nhiên, không quá bóng hoặc màu sắc không đều (có thể đã qua xử lý hóa chất). Lá và thân tươi xanh, không bị héo hoặc dập. Gốc cành mới cắt, không khô hoặc mốc.
Cây cảnh (đào, mai, quất, bonsai) thì chọn cây khỏe, cành tán đều, thân cây chắc khỏe, lá xanh, không có dấu hiệu sâu bệnh. Nụ hoa đều, không bị rụng hoặc quá già (để hoa nở đúng Tết).
Thời điểm mua phù hợp nhất là trước Tết từ 3 - 7 ngày. Nếu mua hoa hoặc cây cảnh quá sớm, hoa có thể nở trước Tết hoặc héo úa. Còn nếu mua quá muộn thì hoa đẹp có thể hết hàng, giá cao hơn hoặc khó lựa chọn.
Chăm sóc hoa và cây cảnh đúng cách, hoa cắm cành bắt gốc hoa chéo 45 độ, thay nước hàng ngày, thêm chút nước cốt chanh hoặc đường để giữ hoa tươi lâu. Cây cảnh đặt nơi có ánh sáng vừa đủ, tưới nước đều nhưng không quá nhiều (đặc biệt với cây mai và đào).
Khi chọn mua hoa, cây cảnh dịp Tết, hãy cân nhắc nhu cầu, ngân sách và nguồn gốc. Kiểm tra kỹ chất lượng, chọn nơi uy tín, và chú ý cách chăm sóc để hoa/cây cảnh giữ được lâu và đẹp xuyên suốt dịp Tết. Điều này không chỉ mang lại không gian ấm cúng, tươi mới mà còn góp phần tạo nên một cái Tết trọn vẹn, ý nghĩa.