Lửa thử vàng!
Từ năm 2010, tôi công tác tại Trường Tiểu học Dịch Vọng B. 13 năm qua, tôi từng dạy, là giáo viên chủ nhiệm của một vài học sinh mồ côi cha hoặc mẹ nhưng mồ côi cả cha lẫn mẹ thì lần đầu tôi gặp Trần Phúc Thái An. Con là học sinh duy nhất lâm cảnh thiệt thòi này tại Tiểu học Dịch Vọng B.
Trong ngôi trường tuổi 50 đầy thành tựu, không ngừng hoàn thiện, cải tiến chất lượng dạy và học, vì mục tiêu cho 2.405 học sinh đến trường mỗi ngày là một niềm vui, hạnh phúc, thì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn của Trần Phúc Thái An là "lửa thử vàng" nhiều mặt, nhiều khía cạnh trong quan hệ lớn giữa nhà trường và gia đình qua các nhánh mạch của liên kết tình cô thầy với trò, của tình người, của tình bạn giữa các học sinh tuổi nhi đồng.
 |
| Chân dung học sinh Thái An. |
Thái An nhỏ bé, hơi rụt rè, trầm lắng, mỗi ngày đi học đều được anh trai Trần Phúc Việt Hoàng (sinh năm 2000) đưa và đón trên chiếc xe Wave cũ mà bố mẹ mua từ khi em đang học tiểu học.
Hoàng là cựu học sinh trường Tiểu học Dịch Vọng B. Vào ngày 8/12/2023 vừa qua, chàng trai trẻ này đã thi môn cuối để chuẩn bị tốt nghiệp khoa Công nghệ thông tin, Đại học Thủ đô.
Hoàng đã làm marketing một công ty quảng cáo tư nhân từ hè và nay thu nhập trông vào hàng tạp hoá kế thừa của mẹ.
Trong và sau đại dịch Covid - 19, nhiều trẻ mồ côi nhưng Thái An mất cha từ trong bụng mẹ và mất mẹ (do bị sốt xuất huyết phát hiện muộn) ngay trước khai giảng năm học lớp 4 nên cậu bé đã không có mặt trong ngày hội tựu trường.
Nghị lực của An!
Khi mẹ An qua đời, tôi tới thăm động viên cậu học trò hai lần. Căn nhà trong ngõ Đình, làng Hậu, phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy là nơi gia đình An sống.
Trước đó, mẹ An bán tạp hoá tầng 1 nay Hoàng tiếp quản, có bà ngoại 75 tuổi ở cùng để bán hàng khi Hoàng đi học. Ba bà cháu sinh hoạt ở tầng 3.
Thật xót xa khi An chỉ biết bố qua ảnh, qua lời kể của mẹ rằng tên con do bố đặt. Con chưa một lần gặp bố đẻ, dẫu trong mơ.
Nhìn khuôn mặt da nâu, mắt xếch ướt buồn của An khi mẹ mất, tôi ôm cậu học trò nhỏ trong tay mà biết không gì, không ai có thể bù đắp, thay thế được tình mẫu tử, phụ tử cho đứa trẻ này.
 |
| Thái An (cầm túi xanh) nhận giải Nhất khối 3, cuộc thi Rung chuông vàng của trường năm 2023. |
An bồi hồi nhớ về 9 năm được sống bên mẹ. Mẹ dạy kèm cho An mỗi tối những khi vắng khách. Con không có điều kiện học thêm, tự lực học nên đã rất cố gắng.
Cả ba năm học qua, An đều là học sinh xuất sắc. Đầu học kỳ 2 năm lớp 3, An đã đạt giải Nhất khối 3 cuộc thi Rung chuông vàng của trường và sau đó được kết nạp Đội TNTP Hồ Chí Minh.
Trầm tính, ít thể hiện bản thân nhưng Thái An là cậu bé tình cảm. Em luôn chan hoà với bạn bè, lễ phép với thầy cô, hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập, rèn luyện.
Những tưởng bi kịch mất mát sẽ làm An lao đao, suy sụp khi không còn chỗ dựa nhưng con luôn mạnh mẽ, kiên cường, đi học đều, đúng giờ, tuy ít xung phong phát biểu song khi được cô thầy gọi, An đều trả lời mạch lạc.
Con khiến cả lớp mến thương không chỉ do hoàn cảnh, mà các bạn còn khâm phục bởi con là tấm gương học tập nỗ lực của lớp, của khối 4 và của cả trường.
Con học vững cả Toán và Tiếng Việt. Kết quả kiểm tra giữa học kì 1 An được 2 điểm 10 cho hai môn học chính. Chắc chắn với kiến thức vững, quyết tâm cao, tổng kết cuối năm, Thái An sẽ là học sinh xuất sắc của lớp và khối 4.
 |
| Trần Thái An - giải Nhất khối 3 cuộc thi Rung chuông vàng 2023, cùng thầy giáo tiếng Anh và cô hiệu phó Nguyễn Huyền Châu. |
Ngôi nhà lớn của An
Hiện nay, người thân của An còn hai bà. Bà nội 89 tuổi đang ở đường Trường Chinh cùng con trai cả và út (bà sinh 6 người con, chỉ có 1 con gái là chị của bố An - con thứ ba). Bà ngoại sinh được ba người con gái, mẹ An là thứ hai, mất đã 3 tháng.
Tại nhà An, còn chiếc xe máy, đồ đạc vẫn nguyên như khi còn mẹ. Nhà neo người, không nuôi trồng cây gì, chỉ nuôi ký ức thơ ấu khuyết thiếu qua những tấm ảnh ít ỏi và nỗi nhớ thương.
Trong ký ức ấy, có một lần An được đi Sầm Sơn, những ngày Tết về quê mẹ ở Phủ Lý rồi về quê cha ở Hoài Đức.
Chúng tôi quý học sinh và coi mình là những người mẹ đông con. Khi An gặp phải tình cảnh khó khăn ngay lập tức, Ban giám hiệu nhà trường đã phát động quyên góp giúp cậu bé.
Cả trường, các phụ huynh học sinh và giáo viên quyên góp được 328.510.000 đồng, lập sổ tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng cho Thái An tại ngân hàng BIDV, chi nhánh Bắc Hà. Đại diện các ban phụ huynh các lớp và lãnh đạo nhà trường, cán bộ BIDV trao sổ cho Thái An vào trưa 12/9/2023.
Từ năm học này, An được miễn toàn bộ học phí, tiền ăn và quản lý bán trú, mọi khoản đóng góp. Chiều thứ Hai, Chủ nhật mỗi tuần, con học lớp tiếng Anh miễn phí do cô Vũ Mai Khanh dạy tại trường.
Khi hỏi về ước mơ, An ước sẽ trở thành kĩ sư xây dựng, góp sức xây những công trình, mái ấm.
