Chương trình nghị sự tập trung vào hai vấn đề chính: Quan hệ song phương và cuộc chiến tranh ở Ukraine. Đây cũng là những mối quan tâm hàng đầu và gây lo ngại sâu sắc cho EU, NATO và Ukraine.
Trong đó, nhóm này hiện rất bất an trước khả năng xảy ra kịch bản tồi tệ nhất: Ông Trump và ông Putin có thể dàn xếp mọi chuyện trong cuộc gặp ở Alaska, tạo ra sự đã rồi và ép buộc họ chấp nhận, bất chấp mọi quan ngại, phản đối, yêu cầu và lợi ích của mình.
Theo đề xuất mới nhất, những nội dung cơ bản của EU và các đồng minh châu Âu về giải pháp chính trị hòa bình cho cuộc chiến ở Ukraine thực chất không mới. Nó chỉ là sự hệ thống và gói gọn các yêu cầu tối đa mà phe này đặt ra đối với Nga và Mỹ.
Thông điệp họ muốn gửi đi rõ ràng: Ông Trump và ông Putin phải cho Ukraine cùng các đồng minh châu Âu tham gia ngay từ đầu vào tiến trình giải quyết cuộc chiến.
Bởi đây là cuộc chiến giữa Nga và Ukraine, và kết quả, cũng như hậu quả sau chiến tranh, liên quan trực tiếp đến tương lai ổn định và an ninh của toàn châu Âu. Đề xuất giải pháp này như một giới hạn mà ông Trump và ông Putin cần ghi nhớ khi đi đến thỏa hiệp.
Việc đưa ra đề xuất không chỉ nhằm tạo thế và nâng vị thế cho EU, NATO, mà còn nhằm ứng phó với nguy cơ ông Trump và ông Putin dàn xếp ngầm về số phận Ukraine và tương lai chính trị châu Âu. Ngoài ra, đề xuất cũng nhằm gia tăng áp lực lên Nga.
Xuyên suốt nội dung đề xuất là ngầm ý rằng các đồng minh châu Âu kiên định quyết tâm tiếp tục hậu thuẫn Ukraine chiến thắng Nga, kể cả khi Mỹ có thể rút lui để cải thiện quan hệ với Nga, và phe này đang rất đoàn kết, thống nhất.
Chính vì những lý do đó, EU và các đồng minh châu Âu của Ukraine vẫn đưa ra đề xuất dù biết trước nó sẽ bị ông Putin, thậm chí có thể cả ông Trump bác bỏ. Phe này đòi bảo toàn chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Ukraine trong khi Nga đang kiểm soát gần 20% lãnh thổ nước này, và chính ông Trump từng tuyên bố Ukraine cần chấp nhận nhượng bộ lãnh thổ. Đề xuất cũng yêu cầu không thay đổi đường biên giới hiện hành giữa các quốc gia, dù thực tế Nga đã làm thay đổi nó nhiều năm qua.
EU và NATO yêu cầu Ukraine được tham gia đàm phán, trong khi Mỹ và Nga dự kiến tổ chức cuộc gặp song phương. Ông Trump có thể muốn, nhưng chắc chắn ông Putin không muốn đàm phán với Ukraine dưới sự trung gian của Tổng thống Mỹ.
EU và các đồng minh còn đòi các cam kết mạnh mẽ đảm bảo an ninh lâu dài cho Ukraine, đồng thời không đặt điều kiện Ukraine phải gia nhập NATO - ngay cả ông Trump cũng không thể đặt điều kiện tiên quyết cho ông Putin, nói gì đến EU, NATO hay Ukraine.
Bên ngoài cuộc đang cố gắng ứng phó để tránh kịch bản tồi tệ nhất ở cuộc gặp giữa ông Putin và ông Trump. Điều này dễ hiểu nhưng rất khó đạt kết quả như ý.
