Thực tế cũng có người bỏ tiền mua cá Anh Vũ lại bị lừa ăn phải loài cá khác có hình thức tương tự mà không hay biết.
Nhận diện cá Anh Vũ xịn
Anh Võ Thế Phong (Thượng Cát, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) bức xúc: “Thời gian gần đây, các trang mạng có quá nhiều thông tin viết về cá Anh Vũ và nức lời khen như tốt cho hệ tiêu hóa, ăn vào đầu óc minh mẫn, hương vị cực thơm ngon, ngon hơn bất kì loại cá sông nước nào…
Hơn nữa, năm nay là năm hiếm hoi gia đình tôi làm ăn may mắn ở thời kỳ khó khăn nên tôi đã bỏ cả chục triệu đi đặt mua cá Anh Vũ về cho cả nhà thưởng thức. Nhưng không ngờ, hôm nhận cá mang về bố tôi nhất mực khẳng định, đó là cá Dầm Xanh vì ông cũng là người khá am tường về cá.
Tôi gọi đến địa chỉ bán hàng thắc mắc thì họ vẫn một mực khẳng định đó là cá Anh Vũ, tưởng được ăn ngon hóa ra lại hậm hực bực mình vì bị lừa mà không biết”.
Cũng theo anh Phong thì kinh nghiệm phân biệt cá Anh Vũ với cá Dầm Xanh được bố anh người gốc Phú Thọ- thủ phủ của cá Anh Vũ xịn thì cá Anh Vũ đuôi, vây có ánh đỏ, có môi dưới dầy hơn còn cá Dầm xanh ánh xanh nhiều hơn, môi dưới mỏng hơn. Cá Anh Vũ là giống quí hiếm bởi nó là hàng hiếm, giá trị dinh dưỡng cao, thơm ngon đặc biệt còn cá Dầm Xanh thì có khá nhiều ở sông.
Anh Minh Tuệ - Giám đốc Marketing, Trung tâm Phân phối Thực Phẩm Sạch, Hệ thống Hạt Thóc Vàng Việt Nam cho biết: “Hiện nay, trên rất nhiều website đăng các bài viết về cá Anh Vũ nhưng hình ảnh đăng tải cho những bài này lại chọn ảnh không phải cá Anh Vũ. Nội dung bên trong bài viết vẫn mặc nhiên giới thiệu đó là cá Anh Vũ khiến không ít nhiều người lầm tưởng..."
Theo anh Tuệ, cách nhận biết cá Anh Vũ có thể nhìn vào vẩy cá. Cá Anh Vũ có 12 hàng vẩy tính từ ổ bụng cho đến sống lưng, nghĩa là một con cá Anh Vũ có tất cả 24 hàng vẩy. Các vẩy cá được xếp đều đặn, đẹp mắt. Dấu hiệu, nhận biết thứ hai và đặc biệt quan trọng là nhìn vào môi và mũi trước của cá Anh Vũ có màu hồng nhạt, có nốt chấm chấm, sờ tay vào thấy ráp như răng. Xung quanh miệng có vòi hút giống như pít tông để bám vào đá ăn rêu…
Nhận diện những loại cá "nhái"
Anh Minh Tuệ cho hay, muốn không bị "lòe", người tiêu dùng cần trang bị cho mình những kiến thức nhất định để có thể nhận diện được các loại cá có bề ngoài gần giống với cá Anh Vũ.
Cá Anh Vũ gồm có 3 loại, thứ nhất là cá Anh Vũ Sông Đà hay còn gọi là cá Anh Vũ Phú Thọ, cá Anh Vũ Việt Trì. Đây chính là giống cá "tiến vua" đích thực và là chuẩn mực của giả ngư huyền thoại mà nhiều người ao ước săn tìm. Hình thức của cá Anh Vũ này giống như đã mô tả ở trên đó là miệng cá cả môi trên và môi dưới đều trề ra. Xung quanh miệng có vòi hút giống như pít tông để dễ dàng bám vào thành đá ăn rêu.
Loài cá này trọng lượng thường nhỏ không có cá to như cá Anh Vũ Tây Nguyên chỉ khoảng từ 2-7 lạng nhưng thịt rất thơm, ngon. Giá cá Anh Vũ Phú Thọ luôn đứng ở hàng tóp với mức giá khá mắc khoảng 2,7 triệu đồng/kg
Tuy nhiên, việc cung cấp cá Anh Vũ ở Phú Thọ ngày càng khan hiếm. Theo thông tin về kết quả nghiên cứu những loài đặc sản ở Phú Thọ của Sở Khoa học Công nghệ nghiên thì cá Anh Vũ Sông Đà ngày một cạn kiệt dần bởi cá bố mẹ không sinh ra trong khi đó tỷ lệ đánh bắt quá lớn. Nguyên nhân chính của việc không sinh sản được là do điều kiện dòng chảy của Sông Đà bị thay đổi từ khi có thủy điện Sông Đà. Cá Anh Vũ bố mẹ không thể bơi về thượng nguồn đẻ trứng sinh sản được nữa.
Cá Anh Vũ Tây Nguyên có hình dáng đuổi, vẩy giống cá Anh Vũ Phú Thọ nhưng cá Anh Vũ Tây Nguyên sống trong điều kiện môi trường nhiều thức ăn, rong rêu nhiều hơn nên trọng lượng lớn hơn, có con nặng tới 10-15 kg nhưng thịt cá vẫn rất thơm ngon. Tuy nhiên, giá cá Anh Vũ Tây Nguyên giá mềm hơn, cá cấp đông 810.000 - 1.350.000 VND/kg, cá sống cũng chỉ ở mức sấp sỉ 2 triệu đồng/kg.
Cá Anh Vũ còn có một loại nữa đó là cá Anh Vũ đầu vàng hay còn có tên gọi khác là Hoàng Anh Vũ. Cá Anh Vũ này có miệng khác hẳn so với hai loại trên đó là có khối u trên đầu giống như các La Hán và không có môi dưới. Miệng cá có nét giống như cá Dầm Xanh. Vì vậy, thực tế đã có không ít người tiêu dùng bị lòe khi đi mua cá Anh Vũ lại bị giao hàng là cá La Hán hoặc cá Dầm xanh.
Cá Dầm Xanh, là một trong những loại cá có nhiều điểm rất giống với cá Anh Vũ. Đây cũng là loại cá quý hiếm thuộc ngũ thủy hà nhưng vẫn xếp sau cá Anh Vũ. Nhưng cá Dầm Xanh vẩy nhiều ánh xanh hơn cá Anh Vũ và không có môi dưới để bám đá ăn rêu.
Cá Dầm Xanh
Cá Éc, cũng có khá nhiều nét giống với cá Anh Vũ nên nếu chẳng may người tiêu dùng bị lòe sang cá Éc quả là tệ hại. Vì đây là loại cá sông nhưng giá khá mềm chỉ trên dưới 200.000 đồng/kg. Điểm khác biệt nhất của cá Éc với cá Anh Vũ là có 02 râu trong khi cá Anh Vũ không có râu. Miệng dưới của cá Éc không có lớp màng của môi dưới tạo ma sát bám vào đá ăn rêu. Thịt cá Éc ngậy, béo, bùi nhưng so với cá Anh Vũ thì thua xa.
