Đất trạm y tế biến thành nhà xưởng
Theo phản ánh của người dân, trước đây, trạm y tế xã Thiện Kế nằm cạnh Trường Tiểu học Thiện Kế A và một mặt giáp với hồ Gầu Sậu. Đến khoảng năm 2010 - 2011, Trạm y tế được xây mới cách trạm cũ khoảng vài chục mét (phía bờ đối diện của hồ).
Sau đó, một phần đất trụ sở trạm y tế cũ được chuyển giao cho Trường Tiểu học Thiện Kế A, diện tích đất còn lại giờ đã do một người dân quản lý và xây dựng khu nhà xưởng trái phép ở đây.
Nhà xưởng này nằm giáp ngay trường học, quá trình sản xuất gây tiếng ồn ảnh hưởng đến việc học tập của học sinh. Công trình sai phạm chỉ cách ủy ban hơn trăm mét.
Nói về nguồn gốc sử dụng đất trạm y tế cũ, bà Mão – Nguyên Trạm trưởng Trạm y tế xã Thiện Kế cho biết: Khi trạm y tế còn ở vị trí cũ, có hai phần đất là đất xây trụ sở và đất vườn.
Sau khi trạm y tế chuyển đi thì đất trụ sở được chuyển cho trường học, đất vườn thì được địa chính giao cho mỗi người chúng tôi 1 sào và chúng tôi nộp thuế. Phần đất vườn này chúng tôi sử dụng để trồng sắn. Đến khoảng năm 2015 - 2016, tôi và mấy chị em bán đất cho ông Hậu.
“Bản thân tôi canh tác và có nộp thuế nhưng không biết diện tích đất này nằm trong sổ đỏ. Đến khi họ lấy đất làm khu công nghiệp trên địa bàn thì tôi mới xem sổ và thấy diện tích đất trên nằm trong sổ đỏ của tôi” – bà Mão thông tin.
Theo người dân, trong số những người được giao đất của trạm y tế cũ có cả vợ của ông Đào Trọng Tuấn - Bí thư Đảng ủy xã Thiện Kế hiện nay.
Để làm rõ thông tin về quá trình sử dụng đất, bàn giao đất trạm y tế cho tư nhân quản lý, Báo GD&TĐ đã nhiều lần liên hệ với UBND xã Thiện Kế để được cung cấp thông tin. Tuy nhiên, sau nhiều lần hứa hẹn, ông Đào Trọng Thành – Chủ tịch UBND xã chỉ cho biết: Hiện chúng tôi đang tập trung xử lý các công trình sai phạm trên đất giao khoán của Nông trường Tam Đảo nên sẽ cung cấp thông tin tới báo chí sau.
La liệt công trình trên đất nông nghiệp
Kết luận số 21/KL-TTr về trách nhiệm công tác quản lý, sử dụng và xử lý các vi phạm đất đai, trật tự xây dựng đối với diện tích đất Công ty THHH đầu tư sản xuất và phát triển nông nghiệp VinEco Tam Đảo bàn giao cho huyện Bình Xuyên quản lý nêu rõ: Đất Công ty VinEco Tam Đảo bàn giao cho huyện Bình xuyên quản lý có nguồn gốc là đất Nhà nước giao cho Nông trường Tam Đảo quản lý, sử dụng. Do thực hiện sắp xếp, đổi mới các nông trường quốc doanh, Nông trường Tam Đảo được chuyển thành Công ty TNHH MTV Nông – Công nghiệp Tam Đảo. Từ tháng 5/2015 đến nay là Công ty VinEco Tam Đảo và được UBND tỉnh Vĩnh Phúc cho thuê đất để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp.
Ngày 25/1/2019, Công ty VinEco Tam Đảo có đơn xin trả lại đất do không còn nhu cầu sử dụng. Diện tích đất đề nghị trả lại là hơn 4 triệu m2.
Ngày 6/3/2019, UBND tỉnh Vĩnh Phúc có Quyết định số 724 về việc thu hồi đất do Công ty VinEco Tam Đảo không còn nhu cầu sử dụng để giao cho địa phương quản lý theo qui định của pháp luật.
Tại 3 xã, thị trấn của huyện Bình Xuyên là Thiện Kế, Trung Mỹ và Gia Khánh, đã có hàng trăm nghìn m2 đất bị sử dụng sai mục đích. Các công trình xây dựng mọc như nấm trên đất giao khoán có nguồn gốc từ Nông trường Tam Đảo trước đây do Nhà nước quản lý.
Đơn cử như tại thị trấn Gia Khánh, ngày 30/12/2014, Công ty TNHH một thành viên Nông - Công Nghiệp Tam Đảo (trước đây là Nông trường Tam Đảo và sau này là Công ty THHH đầu tư sản xuất và phát triển nông nghiệp VinEco Tam Đảo), đã ký giao khoán với ông Nguyễn Minh Tuấn thửa đất nông nghiệp, diện tích là 47.026,1 m2 tại thị trấn Gia Khánh, huyện Bình Xuyên.
Nội dung Hợp đồng số 395/HĐGK-CT ghi rõ thời hạn giao khoán là 5 năm và yêu cầu ông Tuấn phải sử dụng đất đúng mục đích. Thế nhưng, trong quá trình sử dụng, ông Tuấn đã nhiều lần tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất, đào ao thả cá, xây dựng trái phép rất nhiều công trình trên mảnh đất này.
Tại biên bản làm việc giữa Công ty VinEco Tam Đảo với ông Nguyễn Minh Tuấn vào ngày 24/10/2018 đã nêu rõ các công trình vi phạm là: 1 nhà cấp 4 diện tích 84m2, một nhà cấp 4 diện tích 22,5m2, 1 lán dựng bằng khung sắt 30m2, 1 nhà cấp 4 khoảng 216m2, 1 nhà khoảng 105m2, 1 nhà 108m2, 1 nhà cấp 4 (phòng thờ 47m2).
Ngoài ra còn nhiều công trình, chuồng trại, đường sá do ông Tuấn tự làm trên diện tích đất nông nghiệp này.
Đến tháng 12/2018, Công ty VinEco Tam Đảo một lần nữa cử cán bộ đại diện phối hợp với chính quyền địa phương, tiến hành lập biên bản làm việc, về những vi phạm xây dựng trái phép của ông Nguyễn Minh Tuấn.
Cùng với đó, ngày 18/12/2018 Công Ty VinEco Tam Đảo có thông báo số: 175/2018/TB-VECTĐ, gửi hộ ông Nguyễn Minh Tuấn về việc đơn phương chấm dứt Hợp đồng số 395/HĐGK-CT ngày 30/12/2014, do bên nhận khoán đã vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật về quản lý đất đai và vi phạm Điều 4.1.k của Hợp đồng. Thời gian đơn phương chấm dứt hợp đồng với bên nhận khoán kể từ ngày 24/12/2018.
Mặc dù đã bị phía Công ty VinEco Tam Đảo đơn phương chấm dứt hợp đồng nhưng từ đó đến nay, ông Tuấn vẫn sử dụng diện tích đất này. Sau những vi phạm của ông Tuấn, diện tích đất lúa đã gần như đã không thể canh tác mà thay vào đó là công trình vi phạm, ao thả cá và nơi tập kết đất từ nơi khác về.
Năm 2021, Thanh tra tỉnh Vĩnh Phúc đã có Kết luận số 21/KL-TTr về trách nhiệm công tác quản lý, sử dụng và xử lý các vi phạm đất đai, trật tự xây dựng đối với diện tích đất Công ty THHH đầu tư sản xuất và phát triển nông nghiệp VinEco Tam Đảo bàn giao cho huyện Bình Xuyên quản lý.
Theo Kết luận, sau khi nhận bàn giao đất từ Công ty VinEco, UBND các xã, thị trấn đã tiến hành rà soát các trường hợp sử dụng đất nhận bàn giao. Kết quả cho thấy, có 123 trường hợp vi phạm cũ (Gia Khánh 51 trường hợp, Thiện Kế 51 và Trung Mỹ 21 trường hợp). Diện tích đất vi phạm khoảng 247.959,7 m2.
Có 17 trường hợp vi phạm mới (Gia Khánh 3 trường hợp, Thiện Kế 10, Trung Mỹ 4 trường hợp). Diện tích đất vi phạm khoảng 20.291m2. Trong đó, Gia Khánh 2.050m2, Thiện Kế 17.706m2, Trung Mỹ khoảng 535m2.
Về xử lý vi phạm, đối với 51 trường hợp vi phạm cũ tại thị trấn Gia Khánh (trước thời điểm nhận bàn giao đất) đến nay còn tồn tại, chưa được xử lý dứt điểm. 3 trường hợp vi phạm mới với tổng diện tích đất sử dụng 2.050 m2 thì có 2 trường hợp bị xử phạt (1 trường hợp bị xử phạt 5 triệu đồng, 1 trường hợp 3 triệu đồng).
Tại xã Thiện Kế, 51 trường hợp sai phạm cũ đến nay còn tồn tại, chưa được xử lý dứt điểm. 10 trường hợp vi phạm mới với diện tích 17.706m2, trong đó có 3 trường hợp bị xử phạt với tổng số tiền 14 triệu đồng.
Tại xã Trung Mỹ, 21 trường hợp vi phạm cũ chưa được xử lý dứt điểm. 4 trường hợp vi phạm mới, UBND xã đã lập biên bản, đình chỉ xây dựng và vận động gia đình tháo dỡ nhưng đến nay các trường hợp vi phạm chưa chấp hành.
Đáng chú ý, theo ý kiến của người dân địa phương, một vấn đề quan trọng nhưng chưa được đề cập trong Kết luận 21 của Thanh tra tỉnh Vĩnh Phúc đó là sau khi nhận bàn giao đất từ Công ty VinEco, một số địa phương trong đó có xã Thiện Kế đã tự ý giao khoán diện tích đất lớn cho các hộ, cá nhân mà không qua đấu giá.
Điều này có thể dẫn đến việc thất thu ngân sách Nhà nước. Bên cạnh đó, trên phần đất được giao khoán mới, nhiều công trình vi phạm mới tiếp tục mọc lên. Điều này khiến người dân nghi ngờ có sự dung túng, tiếp tay cho sai phạm của một số cán bộ địa phương.