Bị hại trong vụ án này là ông Phạm Quốc Dũng (hiện đang là Phó Giám đốc Công an tỉnh Bình Dương).
Viện KSND đề nghị phạt tù, tòa phạt tiền
Sau thời gian nghị án kéo dài, chiều 30/9, TAND TP Thủ Dầu Một (Bình Dương) đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Hoàng Khanh (ngụ TP Thủ Dầu Một, Bình Dương) 20 triệu đồng về tội vu khống. Còn đại diện Viện KSND giữ nguyên quan điểm như cáo trạng truy tố và đề nghị Hội đồng xét xử (HĐXX) tuyên phạt ông Khanh từ 6 - 9 tháng tù và phạt 15 triệu đồng.
HĐXX nhận định bị cáo Khanh không có bất cứ bằng chứng nào về việc ông Dũng can thiệp vào công việc thi hành án và bị thế lực của ông Dũng trù dập gia đình mình. Thế nhưng, bị cáo vẫn làm nhiều đơn đề nghị và đơn xin cứu xét, đơn kêu cứu có nội dung không đúng sự thật đối với bị hại Dũng gửi đi nhiều lãnh đạo, cơ quan Đảng và Nhà nước, cơ quan thi hành án...
Do đó, việc này đã xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, uy tín của cá nhân ông Dũng, gây sự hiểu nhầm, làm giảm lòng tin của các cấp lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nhân dân và đồng nghiệp đối với ông Dũng.
Đồng thời, HĐXX cũng cho rằng do bị cáo có nhân thân tốt, phạm tội lần đầu nên đã quyết định tuyên phạt bị cáo Khanh 20 triệu đồng.
Trong khi đó, bị cáo Khanh cho rằng, nội dung những tờ đơn ông có nêu tên ông Dũng, nhưng không phải tố cáo người này mà là đặt nghi vấn và mong cơ quan chức năng xem xét, cứu giúp gia đình vì không thể thi hành án trong nhiều năm. Ông Khanh khẳng định, mình không vu khống ông Dũng, đồng thời kêu oan và không đồng ý với cáo trạng.
Luật sư bào chữa cho ông Khanh cho rằng, quá trình điều tra vụ án có nhiều vi phạm về tố tụng. Về nội dung vụ án không đủ kết tội ông Khanh nên đề nghị HĐXX tuyên bố ông Khanh không phạm tội.
Sau khi HĐXX tuyên án, luật sư đại diện cho ông Khanh cho rằng sẽ kháng cáo.
Từ kêu cứu thành bị cáo
Tiến sĩ Bùi Kim Hiếu – Trưởng khoa Luật Trường ĐH Ngoại ngữ – Tin học TPHCM, cho rằng, theo Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi 2017 về tội vu khống thì “Tội vu khống là bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác; Bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền”.
Trong vụ án này, CQĐT chưa chứng minh được ông Dũng (Phó Giám đốc Công an tỉnh) có bị xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm danh dự không? Hay là chỉ hình thức gửi đơn kêu cứu “ai cứu được thì cứu” mục đích là lấy lại tiền không Thi hành án được trong thời gian dài. Đồng thời, cũng không chứng minh được thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp. Bản thân ông Dũng vẫn giữ chức vụ Phó Giám đốc Công an tỉnh từ đó cho đến nay và không bị cơ quan xử lý, kiểm điểm vấn đề nào liên quan đến nội dung đơn của ông Khanh cũng như thiệt hại về tinh thần lẫn vật chất theo như quy định của Bộ luật Hình sự.
Ngày 8/9/2017, Chủ tịch UBND tỉnh có Công văn 3912/UBND-NC chuyển đơn của ông Khanh cho Giám đốc Công an tỉnh đề nghị làm rõ nội dung liên quan đến ông Dũng. Ngày 10/11/2017, cơ quan CSĐT Công an tỉnh và Viện KSND tỉnh tổ chức họp liên ngành, bàn hướng giải quyết, xử lý. Qua cuộc họp nhận thấy nội dung đơn trình bày và xin cứu xét của ông Khanh chưa thể hiện có xúc phạm danh dự, nhân phẩm, gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của Đại tá Dũng và gia đình nên không có cơ sở để xử lý. Như vậy, các cơ quan liên ngành đã xác định không có hành vi phạm tội theo Văn bản 3912 của Chủ tịch tỉnh nhưng vẫn cố tình điều tra tiếp để khởi tố là rõ ràng mâu thuẫn với nhau về quan điểm giải quyết vụ việc cũng như áp dụng quy định pháp luật.
Vụ án thuộc thẩm quyền của cơ quan điều tra cấp huyện. Tuy nhiên, CQĐT công an tỉnh lại tiến hành điều tra. Do vậy, để giải quyết vụ án khách quan, rõ ràng trên cơ sở suy đoán vô tội, khắc phục những vi phạm tố tụng và những mâu thuẫn trong vụ án thì trong trường hợp này tòa án cần xem xét trả hồ sơ điều tra lại theo thẩm quyền.
Theo hồ sơ, năm 2011, bà Nguyễn Thị Thủy cho ông Trần Minh vay 13,5 tỉ đồng trong thời hạn ba tháng. Đến hẹn, ông Minh không trả nên bà Thủy kiện đòi.
TAND TP Thủ Dầu Một công nhận thỏa thuận giữa hai bên với nội dung ông Minh phải trả cho bà Thủy 13,5 tỉ đồng. Bà Thủy ủy quyền cho ông Khanh thực hiện tất cả công việc liên quan đến việc thi hành án (THA). Sau đó, cơ quan THA cho rằng ông Minh không có tài sản để thi hành thỏa thuận trên.
Cho rằng ông Dũng (em vợ của ông Minh) đã can thiệp khiến cơ quan THA không tích cực xác minh tài sản để tổ chức THA nên ông Khanh có đơn kêu cứu, cứu xét kéo dài từ năm 2017 đến năm 2019.
Ông Khanh bị khởi tố tội vu khống vì theo cơ quan điều tra thì ông Khanh lợi dụng sự ủy quyền giải quyết vụ án, đã soạn đơn và gửi nhiều nơi, xúc phạm nghiêm trọng danh dự, uy tín của ông Dũng.
Cuối năm 2017, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương tiếp nhận tin báo tội phạm từ Chủ tịch UBND tỉnh theo Công văn 3912/UBND-NC ngày 8/9/2017 nên tiến hành xác minh, xử lý.
Công văn 3912 của Chủ tịch UBND tỉnh là văn bản chuyển đơn của ông Khanh. Trong đó, UBND tỉnh đề nghị Giám đốc Công an tỉnh làm rõ nội dung đơn của ông Khanh có liên quan đến ông Dũng, Phó Giám đốc Công an tỉnh, kết quả báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh.
Sau khi nhận được phiếu chuyển của Chủ tịch UBND tỉnh, văn phòng cơ quan CSĐT Công an Bình Dương có Báo cáo 151/BC-PC44 ngày 14/11/2017 nêu rõ: “Qua kiểm tra, xác minh nhận thấy Nguyễn Hoàng Khanh viết đơn trình bày và xin cứu xét gửi đến nhiều nơi, cố tình nêu tên đồng chí Đại tá Phạm Quốc Dũng – Phó Giám đốc Công an tỉnh, cho rằng đồng chí Dũng (là em vợ ông Trần Minh), gia đình giàu có ở tỉnh Bình Dương nên Cục THADS tỉnh nể nang, không thực hiện THA.
Ngày 10/11/2017, cơ quan CSĐT Công an tỉnh và Viện KSND tỉnh Bình Dương tổ chức họp liên ngành, bàn hướng giải quyết, xử lý đối với ông Nguyễn Hoàng Khanh.
Qua cuộc họp nhận thấy nội dung đơn trình bày và xin cứu xét của ông Nguyễn Hoàng Khanh chưa thể hiện có xúc phạm danh dự, nhân phẩm, gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của đồng chí Dũng và gia đình đồng chí Dũng nên không có cơ sở để xử lý ông Nguyễn Hoàng Khanh về các hành vi: Làm nhục người khác; Vu khống; Lợi dụng quyền tự do, dân chủ xâm phạm các quyền, lợi ích của công dân”.
Tháng 11/2017, Công an tỉnh Bình Dương xác định hành vi của ông Khanh không có tội. Tháng 1/2018, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Khanh về tội “Lợi dụng quyền tự do, dân chủ xâm phạm các quyền, lợi ích của công dân”.
Việc khởi tố bị can không được Viện KSND Bình Dương phê chuẩn. Tháng 5/2019, cơ quan CSĐT này thay đổi tội danh đối với ông Khanh thành “Vu khống”.
