Thuật xem tướng vốn đã rất phổ biến từ thời xưa, việc từ cha mẹ tìm vợ cho con trai họ, đến việc tuyển chọn các ứng viên sáng giá cho các chức vụ trong Hoàng cung.
Ngoài ra, Thuật xem tướng cũng được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc như một công cụ chẩn đoán bệnh. Loại bói toán này vẫn hiện hữu trong đời sống Trung Quốc ngày nay và nó cũng dần phổ biến ở phương Tây trong vài thập kỷ qua.
Thuật xem tướng là một phần trong đời sống văn hóa Trung Quốc từ thế kỉ thứ 3 TCN.
Thuật xem tướng, theo truyền thuyết, được cho là khởi nguyên từ thời Hiên Viên Hoàng Đế (2697 TCN – 2598 TCN), vị vua đứng đầu trong Ngũ Đế, được coi là người sáng lập ra nền văn minh Trung Hoa.
Một số ghi chép khác chỉ ra rằng, Thuật xem tướng lần đầu tiên được áp dụng ở trong thế kỷ thứ 6 TCN bởi các pháp sư không hoàn toàn liên kết với bất kỳ tôn giáo cụ thể nào. Trong khi nhiều người khác tin rằng, các Pháp sư thuộc Đạo giáo chính là Ông tổ của thuật xem tướng.
Dù bắt ngồn từ đâu hay lúc nào, Thuật xem tướng sớm đã là một phần không thể tách rời trong đời sống văn hóa Trung Quốc từ cuối thế kỉ 3 TCN, được minh chứng trong một số luận thuyết cổ đại được viết vào thời này.
Thuật xem tướng dựa trên việc phân tích những đặc điểm khác nhau trên gương mặt người để từ đó đưa ra các dự đoán, đánh giá. Ví dụ, một khuôn mặt người có thể được chia thành ba phần.
Phần đầu tiên bao gồm các khu vực từ trán đến lông mày, thể hiện thời thơ ấu và tuổi trẻ của một người (giai đoạn 15-30 tuổi). Phần này gọi là “Thiên”.
Phần tiếp theo, từ chân mày cho tới cánh mũi, được gọi là “Nhân”. Phần này của khuôn mặt có liên quan đến tuổi trưởng thành của một người (31-50). Cuối cùng, từ vùng giữa cánh mũi và cằm, gọi là “Địa”, tương ứng với tuổi già (từ tuổi 51 trở đi).
3 khu vực chính trên 1 khuôn mặt theo Thuật xem tướng Trung Quốc.
Thông qua việc quan sát, phân tích những đặc trưng của 3 khu vực này, một chuyên gia xem tướng có thể biết được về cuộc đời của một người. Ví dụ: nếu cả ba khu vực có độ rộng bằng nhau thì nó cho thấy người đó sở hữu 1 cuộc sống cân bằng. Nếu phần trên cùng rộng nhất, nó thường chỉ ra rằng người đó có một tuổi thơ rất hạnh phúc. Đa số khuôn mặt người có diện tích vùng giữa lớn nhất.
Khuôn mặt, ngoài ra còn được chia thành 13 phần nhỏ để đánh giá chi tiết hơn về cuộc đời, sức khỏe, tương lai người đó. Theo các chuyên gia Xem tướng, những đặc trưng của khuôn mặt có thể phản ánh rõ tính cách của một người.
Ví dụ, Thuật xem tướng coi khoảng cách giữa hai mắt là độ rộng của mắt. Những người có 2 mắt cách xa nhau được coi là có tính cách phóng túng, có thể lười biếng và thích hưởng thụ. Ngược lại, độ rộng của mắt hẹp hơn là những người có xu hướng chăm chỉ và rất tập trung trong công việc. Mắt lớn – nhỏ, Mắt sâu – lồi, Mắt mở rộng – thu hẹp, Mắt hướng lên – hướng xuống hay thậm chí cả vị trí của con ngươi với lòng trắng của mắt cũng đặc tả tính cách của mỗi người.
Một ví dụ khác là độ dày của đôi môi. Những người có môi mỏng được cho là thích tranh cãi, trong khi những người có cặp môi tròn, dầy thường sở hữu khả năng nói chuyện hấp dẫn.
Thuật xem tướng cũng xem xét hình dạng khuôn mặt trong việc đánh giá một người. Theo đó, có năm loại hình dạng khuôn mặt. Mỗi loại đại diện cho 1 trong 5 yếu tố của Ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Mỗi loại khuôn mặt cũng chứa các đặc điểm liên quan đến yếu tố tương ứng.
Trong thuật xem tướng có 5 dạng khuôn mặt chính đại diện cho Ngũ Hành: Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ.
Ví dụ người có khuôn mặt dài thon là thuộc loại mặt Mộc. Những người này có tham vọng lớn, nhưng thường có xu hướng cô độc. Khuôn mặt tròn (đầy đặn) được xem là thuộc Thủy. Những người sở hữu mặt Thủy, thường rất dễ thích nghi với hoàn cảnh, là mẫu người linh hoạt hòa đồng nhưng lại rất khát khao quyền lực.
Mặt vuông, rộng thuộc hành Thổ, chỉ những người có tính cách điềm tĩnh, ưa sự ổn định, ghét khoe khoang. Khuôn mặt hành Hỏa thuộc về những người có mặt hình tam giác, trán hẹp, cằm rộng. Những người có khuôn mặt này được cho là nóng tính nhưng can trường. Khuôn mặt hành Kim có dạng oval (trái xoan), hơi tròn. Đây là loại khuôn mặt của những người có tính cách mạnh mẽ và kiên định.
Nếu vẽ một đường thẳng đứng từ trên xuống ở chính giữa khuôn mặt một người, phía bên phải của khuôn mặt đại diện cho Âm và phía bên trái đại diện cho Dương. Nếu bạn là một người đàn ông phía bên phải cho biết những việc có liên quan đến phụ nữ và phía bên trái là chính bạn. Đối với nữ là ngược lại.
Ngoài việc dự đoán tương lai và đánh giá tính cách con người, Thuật xem tướng cũng được sử dụng để chẩn đoán sức khỏe của một cá nhân. Những lang y cổ truyền Trung Quốc có thể chẩn đoán một số bệnh nhất định dựa trên việc quan sát kĩ lưỡng đôi mắt một người.
Ví dụ, theo các chuyên gia nhân tướng học trong ngành y, nếu mắt xuất hiện những đốm trắng, có thể cho thấy tình trạng tắc nghẽn hệ bạch huyết kinh niên. Hay việc mắt lồi không phải do di truyền cũng phản ánh chứng cường tuyến giáp gây suy nhược cơ thể, khó thở, suy tim…
