Tuy nhiên, giới khoa học vẫn chưa biết liệu có bao nhiêu sự thật ở hiện tượng này và họ đang tìm cách lý giải.
Tóc bạc chỉ sau một đêm
Do hội chứng lấy theo tên của hoàng hậu nước Pháp, nên trường hợp của bà được xem là nổi tiếng nhất. Chuyện kể rằng, sau một nỗ lực trốn khỏi nước Pháp không thành, chỉ trong một đêm, mái tóc của bà hoàng Marie Antoinette bỗng trở nên trắng xóa.
Mặc dù thời trẻ, hoàng hậu rất thích nhuộm tóc và đội tóc giả màu trắng, nhưng bà không thể nào hài lòng với sự thay đổi đột ngột trong tình cảnh này.
Vào ngày 20/6/1791, nhà vua và hoàng hậu nước Pháp chạy trốn khỏi Paris với hy vọng gây dựng lực lượng chiếm lại ngai vàng. Họ dự tính chạy đến các vùng lãnh thổ do anh trai Marie Antoinette, hoàng đế Joseph II, kiểm soát để nương nhờ.
Cải trang thành một nữ gia sư và một người hầu, hoàng hậu và nhà vua cưỡi ngựa chạy suốt đêm, hy vọng có thể tiếp cận lực lượng đồng minh trước khi bị phát hiện. Nhưng tin tức về cuộc chạy trốn của họ nhanh chóng được lan truyền và vệ binh quốc gia của Pháp bắt đầu săn lùng những kẻ đào tẩu.
Tại thành phố Varennes, một người quản lý bưu điện đã chạm mặt vị vua cải trang sau nửa đêm. Anh ta giơ một tờ tiền có chân dung đức vua lên xem để so với khuôn mặt người đối diện. Sự giống nhau là không thể chối cãi. Thế là Louis XVI và Marie Antoinette buộc trở về Paris, được hộ tống bởi một toán vệ binh và dân quân có vũ trang.
Nhà vua đối mặt với một phiên tòa xử tội phản quốc và bị hành hình vào năm 1793, không lâu sau đó hoàng hậu Marie Antoinette cũng chịu chung số phận.
Tuy nhiên, khi quay trở lại Paris, Marie Antoinette không còn là người phụ nữ đã cùng nhà vua bỏ trốn trước đó. Chỉ qua một đêm, mái tóc của bà đã chuyển sang một màu trắng đáng kinh ngạc.
Henriette Campan, thị nữ của hoàng hậu, xác nhận sự thay đổi này. “Lần đầu tiên tôi nhìn thấy bà sau thảm họa trên đường đến Varennes. Bà không thay đổi nhiều lắm, nhưng khi bà cởi mũ lưỡi trai ra, tôi lấy làm kinh ngạc vì chỉ trong một đêm, mái tóc của bà đã trở nên trắng bệch như của một phụ nữ bảy mươi”. Khi đó, Marie Antoinette mới vừa 35 tuổi.
Trong khi Canities subita được biết đến nhiều hơn với cái tên hội chứng Marie Antoinette, nhưng bà hoàng không phải là người đầu tiên - hoặc cuối cùng - trong lịch sử gặp phải trường hợp này.
Nhiều thế kỷ trước Cách mạng Pháp, tóc của Thomas More cũng bạc trắng chỉ sau một đêm. Là luật sư và nhà hoạt động văn hóa, More không chấp nhận việc Henry VIII chấm dứt cuộc hôn nhân đầu tiên và rời khỏi Giáo hội Công giáo.
Khi nhà vua yêu cầu thực hiện lời Tuyên thệ Tối cao, More đã chọn nhà tù và máy chém, chứ nhất quyết không tuân lệnh. Vào đêm trước khi bị hành quyết vào năm 1535, tóc của More đột nhiên trở nên bạc trắng.
Trường hợp tiếp theo là của nữ hoàng Mary ở Scotland. Bà đến nơi hành hình mình vào năm 1587 với một màu tóc mới, nó trở nên bạc trắng trong đêm cuối cùng của cuộc đời bà.
Xa hơn, cách nay gần 2.000 năm, một học giả thiếu niên gia nhập học viện Talmudic của Israel đã lo lắng khi cho rằng do quá trẻ nên anh có thể chưa được tham gia các nghiên cứu nghiêm túc. Ngày hôm sau, anh xuất hiện với mái tóc bạc trắng. Học giả Do Thái thời Trung cổ Maimonides cho rằng, việc học tập căng thẳng đã gây ra sự thay đổi này.
Nhiều trường hợp gần đây hơn đã được chứng kiến bởi các thầy thuốc. Năm 1915, lúc Thế chiến thứ nhất diễn ra ác liệt, một người lính Pháp suýt chết trong một vụ nổ mìn. “Anh ấy được đưa đến bệnh viện Anh tại Arc-en-Barrois” - báo Scientific American đưa tin - “Vào ngày hôm sau, anh ngạc nhiên khi thấy những lọn tóc trắng xuất hiện ở bên trái đầu”.
Khoa học lý giải ra sao?
Luật sư, nhà hoạt động văn hóa Thomas More.
Hiện tượng này đã khiến các nhà khoa học bối rối trong nhiều thế kỷ. Họ cho rằng, tóc có thể bạc theo tuổi tác, nhưng thay đổi chỉ trong một đêm, liệu có thể tin?
Theo Desmond Tobin, Giáo sư khoa học da liễu tại Đại học College Dublin, hội chứng Marie Antoinette khó thể xảy ra. Ông giải thích: “Không có tế bào sống trong tóc. Căng thẳng tâm lý không thể ảnh hưởng đến sợi tóc đã hình thành, nó chỉ có thể ảnh hưởng đến tóc khi chúng đang mọc”.
Vậy thì điều gì giải thích cho sự thay đổi qua đêm của màu tóc? Trong trường hợp của Marie Antoinette, một giả thuyết cho rằng, bà ta đã nhuộm tóc trước khi bỏ trốn khỏi Paris.
Một tình trạng khác cũng có thể giải thích cho hội chứng Marie Antoinette. Tóc có thể bị rụng đột ngột với chứng rụng tóc từng mảng. Lúc đó, tóc có sắc tố dễ bị rụng hơn.
Có lẽ sự căng thẳng trong quá trình chờ hành quyết đã khiến Thomas More rụng mất mái tóc nâu sẫm, chỉ còn lại tóc màu trắng - khiến mái tóc của ông trông như đổi màu chỉ sau một đêm.
Một nghiên cứu năm 2020 trên tạp chí Nature đã có cách giải thích khác. Khi tạo sự căng thẳng cho chuột, các tế bào sản xuất sắc tố trên lông của chúng có thể bị phá hủy, đột nhiên có những mảng lông trắng.
Nghiên cứu và các báo cáo của bác sĩ cho thấy có thể làm trắng tóc nhưng nó có thể thực sự xảy ra trong một đêm không? Có lẽ chỉ có trong tình huống cực đoan như tình huống của bà hoàng Marie Antoinette.
