Ứng cử viên đồng tính đầu tiên
Trong khi Đảng Cộng hòa khá đoàn kết trong việc hậu thuẫn tổng thống đương nhiệm Donald Trump với đầy hy vọng cho nhiệm kỳ hai, thì không mấy ai thấy hợp lý hay kỳ vọng về thành công sớm mà Pete Buttigieg đang có trong cuộc đua của Đảng Dân chủ.
Ông là cựu thị trưởng của một thành phố quy mô khá khiêm tốn ở bang Indiana. Năm nay mới 38 tuổi, Buttigieg là ứng cử viên trẻ nhất trong lịch sử Mỹ.
Ông cũng là ứng cử viên đồng tính đầu tiên của một đảng lớn ở nước Mỹ - một cuộc tranh cử lịch sử mà mới chỉ vài thập kỷ trước đây người ta khó nghĩ đến, khi phe Cộng hòa vẫn tranh cử và thắng cử với quan điểm phản đối hôn nhân đồng tính, còn đa số phe Dân chủ thì tránh vấn đề này.
Thế nhưng Buttigieg đã giành chiến thắng hẹp trong bầu cử sơ bộ ở bang Iowa vốn gần như đứng đầu trong các cuộc thăm dò ở New Hampshire, nơi sẽ diễn ra bầu cử sơ bộ vào ngày 11/2.
Năm 2019, Buttigieg đã quyên góp được hơn 76 triệu USD cho chiến dịch tranh cử tổng thống, một con số khổng lồ với một người gần như không được biết đến trên chính trường vào đầu năm đó, và giờ vẫn đang phải cố gắng quảng bá để người ta phát âm đúng tên ông.
Tại cuộc vận động tranh cử ở Keene, New Hampshire cuối tuần qua, diễn viên Michael J Fox đã ca ngợi một cách hài hước về nền tảng chính trị phi chính thống của Buttigieg, miêu tả ông là “một người tay trái, người thuộc thế hệ thiên niên kỷ, một cựu binh đồng tính”.
Đám đông đã nhiều lần rộ lên cười và hoàn toàn dành sự ủng hộ cho Buttigieg. “Tôi rất yêu thích năng lượng từ ông ấy” - Susan Szyldo, một y tá từ thị trấn Dublin gần đó cho biết. “Tôi yêu thích sự trẻ trung của ông ấy. Tôi nghĩ rằng sẽ có một gương mặt hoàn toàn mới ở Washington mà chúng ta cực kỳ cần”.
Một cặp đôi đồng tính nam - Scott Hadland và Jason Bassi từ bang Massachusetts đã tới cùng con trai Jeremy của họ để ủng hộ Buttigieg. “Chúng tôi rất phấn khích khi thấy ứng cử viên tổng thống đầu tiên xác định mình là người đồng tính” - Hadland nói.
“Nên việc được nhìn thấy ông ấy tận mắt rất có ý nghĩa với chúng tôi”. Một cử tri khác, Shane O'Keefe, nhân viên hành chính, đã lần thứ ba đến dự cuộc tranh cử của Buttigieg nói. “Ông ấy nói gì thì điều đó đúng là thế. Ông ta là người rất chín chắn, rất hiểu biết và biết những vấn đề ảnh hưởng đến người dân như tôi và mọi người”.
Những người ủng hộ Buttigieg đều có chung ý kiến: Ông thông minh, nói năng đâu ra đấy, điềm tĩnh. Với họ, ông là một sự thay đổi mới mẻ so với Tổng thống Donald Trump hiện nay và cả so với những đối thủ Dân chủ của ông trong bầu cử sơ bộ.
Đối thủ “khó xơi”
Cựu phó Tổng thống Mỹ Joe Biden, hiện cũng là ứng cử viên Dân chủ, người từng giành vị trí hàng đầu nhưng vị thế của ông đang bị tác động nặng nề bởi việc Buttigieg nổi lên, đã gọi đối thủ trẻ tuổi là thị trưởng của một thành phố nhỏ, không có kinh nghiệm trở thành tổng thống.
“Tôi tin rằng đảng chúng ta sẽ gặp nguy cơ nếu chỉ định một người chưa từng có vị trí nào cao hơn vị trí thị trưởng South Bend, bang Indiana” - ông Biden nói với các phóng viên hôm 9/2.
Các ứng cử viên Dân chủ khác cũng rất lo ngại với “kẻ mới nổi”. Chính trị gia kỳ cựu Bernie Sanders, người đã nhiều lần ra tranh cử, gửi email cho những người ủng hộ trong đó viết rằng Buttigieg có những người tài trợ là “giới đầu tư quốc gia"” với hàng chục nghìn USD đóng góp, còn Bernie là ứng cử viên thực sự của người dân. Thượng nghị sĩ bang Massachusetts, bà Elizabeth Warren cũng tranh cử với luận điểm tương tự.
Buttigieg đã làm hết sức mình để ngăn chặn cuộc công kích. Ông gọi những lời chỉ trích đó là phản ứng của một tầng lớp thượng lưu không được cập nhật và vẫn gắn với quá khứ, loại bỏ tầng lớp người Mỹ trung lưu.
“Trong khi chính trị ở Washington tầm thường hóa những gì diễn ra trong các cộng đồng như South Bend, thì cư dân South Bend giờ đây có công việc tốt hơn, thu nhập tăng lên, có một cuộc sống mới ở thành phố của họ, và họ không nghĩ rằng cuộc sống của mình là tác động từ các chính trị gia ở Washington” - Buttigieg đáp trả Biden.
Số phận cuối cùng của Buttigieg ở New Hampshire vẫn còn lơ lửng - thăm dò ý kiến cho thấy gần nửa số cử tri ở bang này vẫn chưa quyết định bỏ phiếu cho ai, song sự nổi lên của ông thật sự nguy hiểm cho “ông già gân” Bernie Sanders - người đã chiến thắng trong bỏ phiếu sơ bộ ở bang này năm 2016 và thăm dò ý kiến cho thấy sự bám sát nút của Buttigieg với Sanders, gợi ý rằng chiến thắng có thể trong tầm tay.
Tất nhiên khó khăn vẫn ở phía trước. Với nguồn quỹ dồi dào, Buttigieg có một chiến dịch tranh cử khéo léo để có thể chiến thắng ở New Hampshire ngày 11/2. Ở bang này cũng như bang Iowa trước đó, cử tri chủ yếu là người da trắng và người nông thôn, và Buttiegieg đang có được sự ủng hộ của họ để bứt phá.
Nhưng tại các bang khác sẽ bầu cử sơ bộ những tuần tới, tình hình lại khác. Các bang khác dân cư chủ yếu là người thành thị và đa dạng hơn. Nhiều cuộc thăm dò cho thấy Buttigieg không có sự ủng hộ từ các cử tri da đen, thậm chí có lúc là 0%. Ông gần như không được bộ phận cử tri Dân chủ này biết tới và ấn tượng ông đem lại cho đến giờ không giúp ích gì.
Vì thế, chiến thắng ở Iowa và New Hampshire rất quan trọng để Buttigieg gây ấn tượng với các cử tri Dân chủ trên khắp nước Mỹ.
- Là con của hai học giả đại học, ông bố là người di cư từ Malta
- Là thị trưởng thành phố South Bend, bang Indiana, từ năm 2012 đến 2020
- Cựu nhân viên tình báo của Hải quân Mỹ, cựu binh cuộc chiến tranh Afghanistan
- Công khai mình là người đồng tính năm 33 tuổi, làm đám cưới tháng 6/2018