Chặt chẽ và kín kẽ
Theo PGS.TS Trần Xuân Nhĩ – nguyên Thứ trưởng Bộ GD&ĐT, một trong những yêu cầu đặc biệt quan trọng là công tác soạn thảo các câu hỏi để bổ sung vào ngân hàng đề thi. Khâu này phải “chọn mặt gửi vàng”. Theo đó, những người nằm trong ban soạn thảo đề thi cần được tập trung tại khu vực biệt lập và được bảo vệ nghiêm ngặt. Những người này sẽ ở tách biệt hoàn toàn với bên ngoài kể từ ngày được triệu tập cho đến khi kết thúc môn thi cuối cùng của Kỳ thi tốt nghiệp THPT. “Tinh thần là thực hiện nghiêm túc Quy chế và các quy định hiện hành” – PGS.TS Trần Xuân Nhĩ nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, TS Lê Viết Khuyến – nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) - cho rằng, việc đầu tiên phải làm tốt về mặt quy trình. Tức là quy trình chặt chẽ và quy định đủ kín kẽ, tránh hiện tượng “lách luật”. Tiếp đến, việc lựa chọn con người là yếu tố quyết định. Bởi dù có chặt chẽ và kín kẽ đến đâu, nếu người thực thi nhiệm vụ thiếu tinh thần trách nhiệm, sai sót vẫn có thể xảy ra.
Cũng theo TS Lê Viết Khuyến, cần chú trọng xây dựng ngân hàng câu hỏi. Đã là ngân hàng thì phải đa dạng, phong phú về số lượng và chất lượng, với hàng trăm, hàng nghìn câu hỏi. Đặc biệt, khâu in sao và bảo mật đề thi ở các địa phương và điểm thi phải được chú trọng.
Tại Hội nghị trực tuyến về công tác tổ chức thi tốt nghiệp THPT năm 2022, ông Lê Minh Phong - Phó Cục trưởng phụ trách Cục Quản lý chất lượng, Bộ (GD&ĐT) - cho hay, công tác chuẩn bị đề thi được chuẩn bị kỹ càng. Theo đó, đơn vị đã thực hiện rà soát ma trận đề thi của 15 môn thi, bảo đảm nội dung đề thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu lớp 12.
Công tác xây dựng ngân hàng câu hỏi thi (NHCHT) được thực hiện theo nguyên tắc độc lập và phân định rõ trách nhiệm giữa các khâu trong xây dựng, quản lý NHCHT: Biên soạn, biên tập, thẩm định, định cỡ, lựa chọn và nhập dữ liệu câu hỏi. Đồng thời, rà soát, hoàn thiện NHCHT, lựa chọn câu hỏi đã có trong NHCHT theo ma trận đề thi tốt nghiệp THPT năm 2022 và viết bổ sung câu hỏi mới. Đến tháng 6/2022, NHCHT cơ bản bảo đảm cả về số lượng, chất lượng; thực hiện nghiêm các biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn, bảo mật ở các khâu, nhất là khâu lựa chọn và nhập dữ liệu câu hỏi vào NHCHT.
Thực hiện nghiêm ngặt
Tại tỉnh Bình Định, Giám đốc Sở GD&ĐT Đào Đức Tuấn khẳng định, công tác bảo quản đề thi sẽ thực hiện nghiêm ngặt. Cụ thể: Tại địa điểm in sao đề thi sẽ có công an tham gia trực 24 giờ/ngày; đồng thời trang bị đầy đủ thiết bị, đảm bảo an ninh trật tự trong và ngoài khu vực in sao đề thi. Ngay như cửa sổ các phòng (nếu có) cũng đóng kín và niêm phong; các khoảng trống thông ra bên ngoài sẽ bịt kín bằng vật liệu bền, chắc.
Việc bố trí nhân sự, in sao đề thi sẽ thực hiện theo quy định. Phương án vận chuyển bàn giao đề thi từ địa điểm in sao đến các điểm thi được tính đến, bao gồm cả kế hoạch dự phòng. Ban vận chuyển và bàn giao đề thi nhận các túi đề thi còn nguyên niêm phong từ Ban in sao đề thi bảo quản, vận chuyển, phân phối đề thi đến các điểm thi. Các túi đề thi phải được bảo quản trong hòm sắt được khóa, niêm phong và bảo vệ 24 giờ/ngày. Tại các điểm thi, đề thi và bài thi được để trong các tủ riêng biệt. Tủ đựng đề thi, bài thi đảm bảo chắc chắn, được khóa và niêm phong (nhãn niêm phong có đủ chữ ký của trưởng điểm thi, thanh tra và công an), chìa khóa do trưởng điểm thi giữ. Khi mở niêm phong phải có chứng kiến của những người ký nhãn niêm phong, lập biên bản ghi rõ thời gian mở, lý do mở, tình trạng niêm phong.
Ngoài ra, khu vực bảo quản đề thi sẽ có công an trực, bảo vệ liên tục 24 giờ/ngày và phải bảo đảm an toàn phòng chống cháy, nổ. Phòng bảo quản đề thi bảo đảm an toàn, chắc chắn; có camera an ninh giám sát, ghi hình các hoạt động tại phòng liên tục; công an trực, bảo vệ liên tục 24 giờ/ngày; có một phó trưởng điểm thi là người của trường phổ thông không có thí sinh dự thi tại điểm thi trực tại phòng trong suốt thời gian đề thi, bài thi được lưu tại điểm thi.
Tại tỉnh Nghệ An, theo đại diện lãnh đạo Sở GD&ĐT, việc in sao đề thi sẽ được thực hiện tại một địa điểm an toàn, biệt lập và được lực lượng công an kiểm tra về an ninh, an toàn, bảo vệ nghiêm ngặt suốt thời gian làm đề thi cho đến kết thúc thời gian thi môn cuối cùng của kỳ thi; có đầy đủ phương tiện bảo mật, phòng ngừa lộ lọt thông tin, phòng cháy, chữa cháy.
Các thành viên tham gia làm đề thi được cách ly triệt để với bên ngoài. Trong trường hợp cần thiết và được sự đồng ý bằng văn bản của Chủ tịch Hội đồng ra đề thi hoặc Trưởng ban in sao đề thi, các thành viên mới được phép liên hệ với bên ngoài bằng điện thoại cố định, có loa ngoài, có ghi âm dưới sự giám sát của bảo vệ, công an. Danh sách những người tham gia làm đề thi được giữ bí mật trước, trong và sau kỳ thi.
Ngoài ra, người làm việc trong khu vực cách ly đeo phù hiệu và hoạt động trong phạm vi cho phép, chỉ ra khỏi khu vực cách ly sau khi kết thúc buổi thi cuối cùng của kỳ thi. Trong trường hợp đặc biệt, được sự đồng ý bằng văn bản của Chủ tịch Hội đồng ra đề thi hoặc Trưởng ban in sao đề thi, các thành viên mới được phép ra khỏi khu vực cách ly dưới sự giám sát của công an (theo thời gian quy định tại văn bản của Chủ tịch Hội đồng ra đề thi hoặc Trưởng ban in sao đề thi).
Phong bì (túi) chứa đề thi được làm bằng giấy bền, kín, tối màu và được dán chặt bằng tem vỡ, không bong mép, có đủ nhãn, dấu niêm phong; nội dung in trên túi theo đúng quy định của Bộ GD&ĐT. Phương án vận chuyển bàn giao đề thi từ địa điểm in sao đề thi đến các điểm thi sẽ được thực hiện theo Quy chế thi.
