Tâm lí “khoán trắng” cho nhà trường
Thời gian qua, tình trạng vi phạm pháp luật, bạo lực học đường vẫn diễn biến phức tạp ở một số địa phương, cơ sở giáo dục; cá biệt có một số vụ việc bạo lực học đường nghiêm trọng, làm ảnh hưởng đến thể chất, tinh thần học sinh, làm ảnh hưởng xấu đến môi trường giáo dục và gây lo lắng, bức xúc trong dư luận xã hội.
Theo ông Bùi Văn Linh - Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Giáo dục Chính trị và Công tác HSSV (Bộ GD&ĐT), việc xảy ra tình trạng vi phạm pháp luật, bạo lực học đường xuất phát từ tác động của mặt trái của nền kinh tế thị trường và quá trình hội nhập.
Trong xã hội xuất hiện những tư tưởng, lối sống thiếu lành mạnh, lệch chuẩn, lười lao động, thích hưởng thụ, sính ngoại... đã ảnh hưởng, tác động không nhỏ đến học sinh, làm cho các em có nhận thức, định hướng sai lệch về cách sống, đạo đức.
Sự bùng nổ công nghệ thông tin, MXH phát triển nhanh mang đến nhiều lợi ích nhưng cũng đi kèm với những mặt trái như sống ảo, tội phạm công nghệ cao, mối quan hệ lỏng lẻo giữa các cá nhân. MXH hiện nay tồn tại rất nhiều nội dung xấu độc, xuyên tạc, bịa đặt, tin giả.
Thêm vào đó, giáo dục trong một số gia đình chưa thực sự lành mạnh, phần lớn các em liên quan đến các vụ bạo lực học đường thường bị ảnh hưởng bởi yếu tố gia đình. Phương pháp giáo dục con không đúng, quá nuông chiều hoặc ngược đãi đã tác động tiêu cực đến quá trình hình thành nhân cách của học sinh, làm cho các em có những suy nghĩ, hành vi tiêu cực, lệch chuẩn dễ vi phạm pháp luật.
Tình trạng bạo hành gia đình cũng vẫn còn diễn ra. Nhiều bậc cha mẹ còn “khoán trắng” việc quản lý, giáo dục con em cho nhà trường, thiếu sự phối hợp với nhà trường trong việc quan tâm, theo dõi, chăm sóc và giáo dục học sinh.
Tình trạng “trên nóng dưới lạnh”
Đại diện Bộ GD&ĐT cũng chỉ ra rằng, để tình trạng bạo lực học đường bùng phát như thời gian vừa qua là do một số địa phương chưa thường xuyên chỉ đạo thực hiện các quy định về bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng, chống bạo lực học đường. Công tác chỉ đạo triển khai còn chậm, chưa theo kịp với nhu cầu thực tế.
Nhiều địa phương, nhà trường chú trọng nhiều hơn đến chất lượng dạy và học văn hóa, chưa thật sự quan tâm đến công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng, chống bạo lực học đường dẫn đến công tác tham mưu chưa hiệu quả, thực hiện chưa tốt.
Công tác tuyên truyền, giáo dục kiến thức pháp luật cho học sinh; hoạt động giáo dục ngoài giờ chính khóa, trải nghiệm sáng tạo, hoạt động của Đoàn, Hội, Đội chưa hiệu quả để tạo ra môi trường an toàn, phòng, chống bạo lực học đường.
Việc thực hiện dân chủ cơ sở trong một số trường học còn hạn chế, người đứng đầu chưa phát huy dân chủ, năng lực một số cán bộ quản lý hạn chế; một số nhà giáo còn thiếu mẫu mực trong ứng xử, hạn chế về kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, lúng túng trong xử lý tình huống sư phạm. Công tác giáo dục đạo đức, lối sống, kĩ năng, giá trị sống chưa thực sự được quan tâm và hiệu quả chưa cao.
Sự phối hợp giáo dục giữa nhà trường, gia đình, xã hội chưa thường xuyên, chặt chẽ, đồng bộ trong việc quản lý, giáo dục học sinh. Nhất là đối với các học sinh có hoàn cảnh éo le, khó khăn, có vướng mắc mâu thuẫn chưa được hỗ trợ, xử lý kịp thời.
Một số nhà giáo và cán bộ quản lý chưa đáp ứng yêu cầu về phẩm chất, năng lực, cá biệt vi phạm đạo đức nhà giáo, vi phạm pháp luật. Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát đôn đốc thực hiện ở cơ quan quản lý cấp trên đối với các hoạt động của các cơ sở giáo dục chưa thường xuyên, kịp thời.