Một bài thơ mang đậm cảm xúc về tình thầy trò và nỗi chia xa của tuổi học trò do nhà thơ Đoàn Hạo Lương sáng tác đã bất ngờ xuất hiện trong đề kiểm tra cuối học kỳ II môn Ngữ văn lớp 9 tại huyện Sông Hinh, tỉnh Phú Yên.
Theo thông tin từ Trường TH&THCS Ea Trol, bài thơ “Không còn” của tác giả Đoàn Hạo Lương - PV Báo Đà Nẵng đã được chọn làm văn bản đọc hiểu trong đề kiểm tra cuối học kỳ II, môn Ngữ văn lớp 9 năm học 2024 - 2025.
Bài thơ từng được đăng trong Tập san Áo Trắng (NXB Trẻ), nổi bật với chất thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, tái hiện lại khoảnh khắc chia tay tuổi học trò đầy hoài niệm qua hình ảnh: “bảng nghiêng bụi phấn”, “ghế sân trường mồ côi”, “thầy đứng đó thôi”.
Những dòng thơ giản dị nhưng khiến người đọc như được sống lại những ngày cuối năm học, nơi thầy cô lặng lẽ đứng nhìn theo bước chân trò nhỏ rời xa mái trường thân yêu.
Trong phần Đọc hiểu của đề kiểm tra, học sinh được yêu cầu xác định thể thơ, phân tích hình ảnh ẩn dụ trong thơ, tìm hiểu chủ đề tác phẩm cũng như rút ra thông điệp từ văn bản.
Đặc biệt, câu hỏi: “Bài thơ ‘Không còn’ đã mở ra trong em những suy ngẫm gì về vẻ đẹp của tình thầy trò?” khuyến khích học sinh bộc lộ cảm xúc cá nhân, sự rung động trước hình ảnh người thầy lặng lẽ đưa tiễn những “chuyến đò đầy”.
Phần Viết, chiếm 4 điểm, yêu cầu học sinh viết bài văn nghị luận bàn về cách sống đối với quá trình trưởng thành của tuổi trẻ. Đây là câu nghị luận xã hội, cho phép học sinh thể hiện trình độ, năng lực nhưng cũng có sự phân hóa.
Cô Lê Thị Thu Trang - giáo viên ra đề chia sẻ: “Tôi chọn bài thơ này vì cảm xúc chân thành, gần gũi với học sinh cuối cấp. Việc đưa vào đề một bài thơ ngoài sách giáo khoa giúp khơi dậy sự hứng thú, cảm thụ văn học thực sự thay vì học thuộc lòng máy móc.
Tổng thể, đây là một đề văn gần gũi, giàu sức gợi nhưng vẫn đảm bảo độ phân hóa tốt của một kỳ kiểm tra cuối năm học, phù hợp với học sinh cuối cấp THCS chuẩn bị vào lớp 10 THPT, phù hợp với thời gian làm bài 90 phút và mục đích của kì kiểm tra”. Qua phân tích, cô Trang nhận định, với đề kiểm tra này, phổ điểm trung bình của học sinh rơi vào khoảng 7- 8 điểm.
Việc đưa văn bản ngoài Chương trình SGK vào trong đề kiểm tra, một lần nữa cho thấy sự đổi mới tích cực trong dạy học và kiểm tra môn Ngữ văn, thể hiện nỗ lực đổi mới giáo dục của ngành Giáo dục tỉnh Phú Yên trong nhiều năm qua đối với bộ môn Ngữ văn.
Đề kiểm tra học kỳ II môn Ngữ văn của trường TH và THCS Ea Trol (Sông Hinh, Phú Yên) cũng cho thấy tính cập nhật, trẻ trung và gần với nhịp sống của thế hệ học sinh hôm nay.
Đoàn Hạo Lương hiện là phóng viên báo Đà Nẵng. Đã xuất bản tập thơ “Vệt Nắng” (NXB Hội nhà văn) và có nhiều thơ đăng trên các báo địa phương và trung ương. Ngoài sáng tác thơ, tác giả Đoàn Hạo Lương còn sáng tác truyện ngắn, kí sự, tản văn. Đã xuất bản tập kí sự “Đi cùng Long” (NXB Đà Nẵng), tản văn “Vết cũ ngày mưa” (NXB Kim Đồng).
