Bằng việc lựa chọn cây dứa làm cây trồng chủ lực, xã Bạch Đằng đang dần tạo hướng đi bền vững cho kinh tế nông nghiệp miền núi.
Khắc phục khó khăn, khơi thông tiềm năng
Xã Bạch Đằng hiện được hình thành từ ba xã sáp nhập: Bạch Đằng, Bình Dương và Thịnh Vượng (cũ). Nằm ở phía Nam tỉnh Cao Bằng, cách trung tâm tỉnh khoảng 15km, xã có diện tích tự nhiên hơn 14.000ha, trong đó đất lâm nghiệp chiếm hơn 12.000ha, còn lại là đất nông nghiệp, thủy sản và phi nông nghiệp. Địa hình nơi đây chủ yếu là đồi núi dốc, bị chia cắt bởi khe, suối, khiến giao thông và sản xuất còn nhiều trở ngại.
Toàn xã có 1.128 hộ với gần 4.800 nhân khẩu, gồm 8 dân tộc cùng sinh sống. Dù đã có bước tiến trong phát triển kinh tế - xã hội, song tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo vẫn ở mức cao.
Trong khó khăn, Bạch Đằng vẫn nhìn thấy cơ hội từ những lợi thế về thổ nhưỡng, khí hậu. Một số loại cây trồng như quế, thạch đen, thuốc lá và đặc biệt là cây dứa được đánh giá phù hợp, mang lại giá trị kinh tế cao.
Bà Dương Thủy Tiên, Bí thư Đảng ủy xã Bạch Đằng cho biết, nhằm giảm nghèo, nâng cao đời sống người dân, Đại hội Đảng bộ xã đã xác định cây trồng chủ lực là dứa và đặt mục tiêu thực hiện các chương trình trọng tâm: Chương trình phát triển vùng trồng cây dứa gắn với sản xuất theo quy trình VietGap; Chương trình phát triển kinh tế rừng - trồng cây dược liệu có giá trị kinh tế cao dưới tán rừng.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã, cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động Nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đưa cây dứa vào sản xuất hàng hóa. Xã thành lập Ban chỉ đạo phát triển vùng trồng dứa VietGAP, xây dựng kế hoạch cụ thể theo từng giai đoạn, phân công nhiệm vụ cho các đơn vị, rà soát quỹ đất phù hợp để mở rộng diện tích.
Xã cử cán bộ chuyên môn xuống tận thôn, bản hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc và thu hoạch dứa. Nhiều diện tích đất bằng chưa sử dụng, đất đồi thấp hoặc trồng ngô, sắn kém hiệu quả đã được chuyển sang trồng dứa. Song song với đó, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tổ chức các buổi tuyên truyền, vận động hội viên, đoàn viên tích cực tham gia phát triển mô hình này.
Trái ngọt bước đầu
Nhờ sự đồng thuận và nỗ lực của chính quyền cùng người dân, cây dứa đang khẳng định vị thế cây trồng chủ lực ở Bạch Đằng. Tháng 10/2025, xã đã trực tiếp làm việc với người dân để rà soát nhu cầu mở rộng sản xuất dứa, qua tổng hợp đã có hơn 40 hộ dân đăng ký với tổng diện tích hơn 100ha.
Dự kiến đến năm 2026, toàn xã có 190ha dứa, tăng 100ha so với năm 2025. Với những diện tích đã cho thu hoạch, năng suất bình quân đạt 181 tạ/ha, sản lượng ước đạt 1.538 tấn, thu được 80-100 triệu đồng/ha/năm.
Các xóm Nà Roác 1, Nà Roác 2, Bản Sẳng, Tài Hồ Sìn hiện có trên 90 hộ trồng dứa, nhiều hộ đã thoát nghèo, vươn lên khá giả.
Chị Vi Thị Thà, xóm Bản Sẳng, chia sẻ, được hỗ trợ về kỹ thuật và giống, gia đình chị trồng hơn 2ha dứa. Mỗi năm thu hoạch ổn định mang thu nhập gần 200 triệu đồng/năm, trừ chi phí cũng lãi được khoảng 120 triệu đồng. "Nhờ cây dứa mà cuộc sống gia đình tôi khá hơn trước", chị Thà nói.
Cây dứa Bạch Đằng đang dần tạo thương hiệu riêng, được thương lái trong và ngoài tỉnh tìm mua. Nhiều hộ dân mạnh dạn đầu tư mở rộng diện tích, áp dụng kỹ thuật mới để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.
Hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững
Không chỉ dừng lại ở cây dứa, xã Bạch Đằng còn định hướng phát triển thêm các loại cây có giá trị như thuốc lá, thạch đen, dược liệu dưới tán rừng… nhằm đa dạng sinh kế cho người dân.
Bí thư Đảng ủy xã Bạch Đằng Dương Thủy Tiên khẳng định, thời gian tới, Đảng ủy và UBND xã tiếp tục nhân rộng mô hình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Chúng tôi cũng thúc đẩy mô hình liên kết "3 nhà" (Nhà nông - Nhà nước - Doanh nghiệp), trong đó Nhà nước đóng vai trò kết nối, giám sát quá trình sản xuất và tiêu thụ, đảm bảo đầu ra ổn định cho người dân.
Xã sẽ tiếp tục đề xuất các nguồn hỗ trợ về giống, phân bón, chứng nhận VietGAP, đào tạo tập huấn kỹ thuật và xúc tiến thương mại cho sản phẩm dứa Bạch Đằng.
Phát huy những kết quả đạt được, Bạch Đằng đặt mục tiêu giai đoạn 2025-2030 giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều bình quân 2,6%/năm, nâng cao thu nhập và đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.
Từ một vùng đất còn nhiều khó khăn, Bạch Đằng đang từng bước vươn lên bằng chính thế mạnh của mình. Trên những triền đồi, những ruộng dứa xanh mướt đang nối dài niềm tin và hy vọng.
Câu chuyện thoát nghèo từ cây dứa không chỉ là minh chứng cho sự năng động của chính quyền cơ sở, mà còn là biểu tượng của ý chí tự lực, tự cường của người dân miền núi Cao Bằng, những con người đang ngày ngày gieo “trái ngọt” cho cuộc sống mới.
