Hiện, tình trạng ô nhiễm tại đây vẫn chưa có dấu hiệu lắng xuống khi nhiều cá nhân, tổ chức vẫn đổ chất thải ra môi trường và bị cơ quan chức năng xử phạt hàng tỉ đồng.
Xã Văn Môn, huyện Yên Phong là nơi tập trung nhiều hộ gia đình và công ty chuyên tái chế các sản phẩm từ kim loại, đặc biệt là tái chế nhôm. Việc tái chế nhôm làm phát sinh lượng xỉ lò rất lớn, đồng thời nước và khí thải cũng gây ô nhiễm cho khu vực dân cư.
Anh Nguyễn Văn Minh, người dân sống gần làng tái chế kim loại, cho biết: Lượng chất thải khi cô đúc nhôm tại Văn Môn chủ yếu là xỉ lò, khí và nước thải. Trong đó, xỉ thải được người dân đổ thẳng ra đồng ruộng, đường đi. Còn nước thải thì chảy theo hệ thống cống thoát nước từ khu dân cư ra ruộng.
Tại Văn Môn có hàng trăm lò tái chế kim loại, hoạt động liên tục suốt ngày đêm khiến cho tình trạng ô nhiễm môi trường ở đây rất nặng nề. Anh Minh cho biết: Những hôm trời nồm, ẩm, khói bụi từ lò nấu kim loại phủ kín mặt đường khiến cho tầm nhìn bị hạn chế. Ngoài ra, nước thải và mùi hôi thối từ chất thải cũng bủa vây dân làng suốt hàng chục năm trời.
Tỉnh đã thành lập cụm công nghiệp cùng huyện Yên Phong để tách việc tái chế kim loại từ khu dân cư ra nơi tập trung, có hệ thống xử lý chất thải hiện đại. Tuy nhiên, nhiều hộ gia đình vẫn không chịu di chuyển cơ sở sản xuất.
Ông Nguyễn Hoàng Gia, Phó Chủ tịch UBND xã Văn Môn, thống kê, trên địa bàn xã có trên 200 cơ sở làm nghề cô đúc nhôm. Nhưng chủ yếu là hoạt động thủ công, không đảm bảo các tiêu chuẩn về môi trường.
Xã cũng ra sức vận động người dân cam kết bảo vệ môi trường, nhưng nhiều cơ sở hứa nhưng không thực hiện khiến tình trạng ô nhiễm vẫn không được khắc phục triệt để.
Trước thực trạng ô nhiễm môi trường tại Văn Môn, ngày 4/3, UBND tỉnh Bắc Ninh đã ra Quyết định xử phạt 3 cá nhân và 1 tổ chức vì gây ô nhiễm môi trường với số tiền trên 1 tỉ đồng. Các cá nhân bị xử phạt gồm Nguyễn Văn Hoàn, Nghiêm Xuân Mộc, trú tại Văn Môn bị phạt mỗi người 200 triệu đồng.
Nguyễn Văn Hùng, trú tại Văn Môn bị phạt 225 triệu đồng và Công ty TNHH Đại Niên có trụ sở tại Văn Môn bị xử phạt 400 triệu đồng. Tổng số tiền mà các cá nhân bị xử phạt là 1,025 tỉ đồng.
Theo các Quyết định xử phạt số 224, 225, 226, 227/QĐ-XPHC ngày 4/3/2022 về việc Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường, Công ty TNHH Đại Niên và 3 cá nhân vừa nêu đã thực hiện hành vi vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường liên quan đến hoạt động xử lý chất thải nguy hại, cụ thể: Xử lý chất thải nguy hại khi không có giấy phép xử lý chất thải nguy hại theo Quy định tại: Điểm đ, Khoản 5, Điều 23, Nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Ngoài việc bị xử phạt vi phạm hành chính, Công ty TNHH Đại Niên và 3 cá nhân nêu trên bị đình chỉ hoạt động 9 tháng. Buộc chuyển giao chất thải nguy hại cho đơn vị có chức năng xử lý. Buộc chi trả kinh phí kiểm định, phân tích mẫu chất thải theo định mức, đơn giá hiện hành.
Thời hạn thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả 20 ngày, kể từ ngày tổ chức, cá nhân nhận được Quyết định xử phạt.
Nhiều ý kiến cho rằng, chính quyền địa phương mạnh tay xử phạt các cá nhân, tổ chức gây ô nhiễm môi trường là cần thiết, nhưng đó chỉ là giải pháp tình thế. Về lâu dài, cơ quan chức năng cần đẩy nhanh tiến độ di dời các cơ sở sản xuất ra cụm công nghiệp để tách hoạt động tái chế kim loại ra khỏi khu dân cư mới mong xóa được “điểm nóng” ô nhiễm Văn Môn.
