Tuân thủ nguyên tắc kêu gọi vận động
Chỉ ra thực tại ở nhiều địa phương vẫn còn để xảy ra tình trạng một số cơ sở GD thực hiện một số khoản thu ngoài quy định của Nhà nước, gây bức xúc trong dư luận; Bộ GD&ĐT đã đưa ra một số giải pháp căn bản để chấn chỉnh tình trạng này.
Thứ nhất, để bảo đảm chặt chẽ, minh bạch trong thực hiện xã hội hóa (XHH) theo đúng quy định của pháp luật, các khoản tài trợ, đóng góp tự nguyện phải bảo đảm đúng tính chất tự nguyện của cá nhân, tổ chức tài trợ, đóng góp. Tuyệt đối không để lợi dụng danh nghĩa XHH, ban đại diện cha mẹ HS để tổ chức thu các khoản đóng góp mang tính cào bằng, áp đặt.
Hiện nay, Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến rà soát để bổ sung sửa đổi Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT ngày 22/11/2011 ban hành điều lệ ban đại diện cha mẹ HS và Thông tư quy định về tài trợ cho các cơ sở GD thuộc hệ thống GD quốc dân (thay thế Thông tư số 29/2012/TT-BGDĐT ngày 10/9/2012) đang lấy ý kiến rộng rãi để sửa đổi phù hợp với thực tế.
Theo đó, Bộ GD&ĐT không cấm việc kêu gọi tài trợ hay XHH cho GD, tuy nhiên phải tuân thủ nguyên tắc kêu gọi vận động, quy trình tiếp nhận, quản lý và sử dụng nguồn tài trợ, XHH theo đúng quy định. Cơ sở GD lập danh mục XHH, danh mục kêu gọi vận động, tiếp nhận các khoản tài trợ để thực hiện các nội dung trang bị đồ dùng, thiết bị, đồ dùng dạy và học, thiết bị đào tạo và nghiên cứu khoa học, công trình xây dựng, sửa chữa và xây dựng CSVC phục vụ hoạt động GD tại cơ sở GD; hỗ trợ hoạt động GD-ĐT và nghiên cứu khoa học trong cơ sở GD; hỗ trợ các quỹ khuyến học, tài trợ học bổng cho HS, SV trong cơ sở GD công khai minh bạch.
Công khai, minh bạch mọi khoản thu chi
Căn cứ vào kế hoạch hoạt động năm học và khả năng đáp ứng của dự toán ngân sách được cơ quan Nhà nước giao định kỳ hoặc đột xuất, cơ sở giáo dục xây dựng kế hoạch vận động kêu gọi XHH, tài trợ trình Hội đồng trường phê duyệt và thông báo cho cơ quan quản lý trực tiếp trước khi tổ chức vận động tài trợ. Trường hợp cơ quan quản lý cấp trên phát hiện kế hoạch vận động tài trợ không đúng quy định thì phải yêu cầu dừng việc vận động tài trợ.
Kế hoạch vận động tài trợ phải xác định rõ nội dung, mục đích, đối tượng thụ hưởng, dự toán kinh phí và kế hoạch triển khai hoạt động cần tài trợ rõ ràng. Quá trình thực hiện kế hoạch sử dụng tài trợ phải tuân thủ đúng mục đích đã đề ra, đảm bảo tiến độ thời gian, chất lượng sản phẩm, tiêu chuẩn, định mức quy định, tuân thủ đầy đủ trình tự, thủ tục đầu tư xây dựng và mua sắm đấu thầu.
Cơ sở GD phải lập báo cáo quyết toán công việc hoàn thành và niêm yết công khai để người học và xã hội giám sát, đánh giá. Cơ sở GD sử dụng tài trợ phải công khai nội dung báo cáo tài chính năm và công khai quyết toán thu, chi tài chính năm.
Xử lý nghiêm người đứng đầu để xảy ra sai phạm
Thứ hai, Bộ GD&ĐT đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương bố trí đảm bảo nguồn lực cho GD của địa phương theo Quyết định số số 46/2016/QĐ-TTg ngày 19/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ; chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên địa bàn thực hiện thu các khoản thu theo đúng quy định.
Thứ ba, hiện Bộ GD&ĐT đang hoàn thiện việc xây dựng trình Chính phủ ban hành Nghị quyết huy động nguồn lực XHH đầu tư cho GD để kêu gọi mọi nguồn lực trong và ngoài nước để đầu tư cho ngành GD.
Bộ GD&ĐT và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các cơ sở, người đứng đầu các cơ sở GD vi phạm để kịp thời chấn chỉnh, xử lý những sai phạm, đặc biệt là xử lý nghiêm người đứng đầu các cơ sở GD để xảy ra tình trạng lạm thu. Đồng thời tăng cường công tác truyền thông để tuyên truyền cho cha mẹ HS, ban đại diện cha mẹ HS quy định và ủng hộ nhưng không bị “lợi dụng” để thu các khoản thu trái quy định.
