 |
| Tượng đồng toàn thân bác sĩ, nhà văn Athur Conan Doyle (1859 - 1939) tại Crowborough, East Sussex, Anh. Ảnh: Soerfm |
Arthur Conan Doyle chào đời ngày 22/5/1859 tại Edinburgh, thủ đô của Scotland – một quốc gia thuộc Vương quốc Anh và Bắc Irland. Năm 1875, lúc 16 tuổi, còn học sinh, Conan Doyle đã chủ động rời bỏ đạo Thiên Chúa, để theo thuyết bất khả tri / agnosticism. Giai đoạn 1876 - 1881, ông là sinh viên Y khoa thuộc Viện Đại học Edinburgh; Sau đó, làm bác sĩ trên tàu biển, rồi mở phòng khám tại TP Plymouth ở Anh. Năm 1885, Conan Doyle bảo vệ thành công luận án tiến sĩ y học với đề tài giang mai thần kinh/tabes dorsalis.
Dẫu từng sáng tác truyện đăng báo lúc chưa đầy 20 tuổi, nhưng khi Conan Doyle chuyển phòng khám về một TP khác ở Anh là Portsmouth, vị bác sĩ này mới thực sự theo đuổi sự nghiệp… văn chương. Năm 1887, tiểu thuyết A Study in Scarlet / Cuộc điều tra màu đỏ / Truy tìm sợi chỉ đỏ (Hoàng Cường dịch nhan đề thành Chiếc nhẫn tình cờ) của Conan Doyle trình làng. Văn phẩm này lần đầu giới thiệu cặp nhân vật hư cấu tuyệt vời: Thám tử Sherlock Holmes và bạn thân là bác sĩ John H. Watson.
Thời gian 1887 - 1914, Conan Doyle sáng tác 4 tiểu thuyết cùng 56 truyện ngắn mô tả năng lực điều tra phá án của Sherlock Holmes. 3 tiểu thuyết kia có các nhan đề The Sign or the Four / Truy tìm dấu bộ tứ (1890), The Hound or the Baskervilles / Con chó săn của dòng họ Beskervilles (1901), The Valley of Fear / Thung lũng khủng khiếp (1915). Truyện ngắn của Conan Doyle viết về Sherlock Holmes đăng lần lượt trên các báo và tạp chí, sau tổng hợp thành 5 tập.
Tiểu thuyết và truyện ngắn trinh thám của Conan Doyle viết về thám tử Sherlock Holmes quá ư hấp dẫn, được dịch ra nhiều thứ tiếng, được chuyển thể thành truyện tranh, kịch bản sân khấu và điện ảnh. The Guinness Book of Records / Sách kỷ lục thế giới Guinness đã thống kê rằng Sherlock Holmes là nhân vật điện ảnh xuất hiện nhiều nhất, với 70 nam diễn viên trên 200 bộ phim. Ngoài ra, dựa theo Conan Doyle, hậu thế tung thêm truyện chữ, truyện tranh, phim hoạt hình, phim truyện về Sherlock Holmes “đời mới”.
Không chỉ sáng tác văn chương, Conan Doyle còn làm nhiều việc khác. Năm 1890, ông sang Vienne, thủ đô nước Áo, học thêm về nhãn khoa. Năm 1891, đến London, thủ đô Anh quốc, lập phòng khám mắt, Conan Doyle viết thư gửi mẹ: “Con nghĩ đến việc giết chết… Sherlock Holmes. Hắn khiến đầu óc con chẳng thể suy nghĩ gì sất”. Mẹ ông hồi âm: “Con có thể làm điều con cho rằng đúng, nhưng đông đảo bạn đọc không dễ đồng ý vậy đâu”.
Conan Doyle có 2 vợ. Vợ đầu Louisa cưới năm 1885, mất vì bệnh lao năm 1906, để lại 2 con Mary và Kingsley. Vợ sau Jean Leckie cưới năm 1907, sinh 3 con Jean, Denis, Adrian. Ngày 7/7/1930, tại hạt Hampshire ở nước Anh, Conan Doyle từ trần sau khi nói với vợ: “Em thật tuyệt vời”.
Đã xuất hiện rất nhiều tổ chức, nghi thức, công trình vinh danh Athur Conan Doyle, trong đó có các tác phẩm điêu khắc đặc tả ông mà 2 pho tượng nổi tiếng nhất đặt ngoài trời tại Edinburgh, Scotland (nơi ông chào đời) và Đông Sussex, Anh (nơi ông sống 23 năm).
