Thị trường máy tính không còn rõ ràng như Windows đấu Mac những năm 1990, hay không rõ rệt như iPhone và Android trên thị trường di động.
Trong cuộc chiến máy tính giá rẻ sắp diễn ra, có 3 cái tên hiển nhiên là Google (Chrome OS), Apple (iOS) và Microsoft (Windows 10 Cloud).
Cùng phân tích xem chính xác Google, Apple và Microsoft đang có gì trong tay để sẵn sàng cho cuộc chiến này.
Google và Chrome OS
Cho đến nay, người ta vẫn nghĩ Chrome OS chỉ là trình duyệt Chrome nhưng thực tế, nó làm được nhiều điều hơn là chỉ dùng để mở trang web.
Đó là bởi vì rất nhiều trong số các trang web này là ứng dụng hoạt động hoàn hảo ngay cả khi không có kết nối mạng. Chrome bị xem là lỗ hổng về pin trên Mac hay Windows nhưng khi chạy trên máy tính được tùy biến chỉ dành cho nó, Chrome lại chạy tốt hơn nhiều.
Gần 1 năm trước, Google thông báo các ứng dụng Android có thể chạy trên Chrome OS. Hi vọng khi đó của Google là Chrome đấu được với iPad và Windows.
So với iPad, Chrome OS có trình duyệt đẳng cấp máy tính, mạnh mẽ hơn, các cửa sổ thực sự và nhiều lựa chọn phần cứng. So với Windows, nó có quản trị phần mềm dễ dàng hơn và hiệu suất tốt hơn ở các phân khúc giá thấp. Phần lớn máy tính Windows giá 500 USD không ra gì, nhưng phần lớn Chromebook 500 USD lại tốt.
Dù vậy, giấc mơ cũng mang đến cho Google hai cơn ác mộng. Thứ nhất, nhà phát triển phải viết ứng dụng Android để chạy tốt trên Chrome OS và trên nhiều cấu trúc phần cứng khác nhau.
Thứ hai, ứng dụng Android trên màn hình lớn từ lâu luôn quá tệ. Họ tập trung vào smartphone thay vì tablet và trong nhiều năm qua, số lượng tablet Android lại giảm xuống. Ngày nay, chỉ có 1 hoặc 2 tablet Android đáng cân nhắc.
Apple và iPad
Kể từ khi giới thiệu iPad Pro 12.9 inch cỡ lớn năm 2015, Apple không che giấu tham vọng iPad có thể thay thế máy tính truyền thống.
Hãng ra mắt mẫu iPad Pro nhỏ hơn, giá thấp hơn vào năm ngoái và thậm chí còn chạy chiến dịch quảng cáo khẳng định nó tốt như máy tính “thực thụ”.
Vì vậy, câu trả lời cho câu hỏi “máy tính giá rẻ của Apple là gì” dường như đã được dàn xếp. Apple đang đặt cược vào iPad. Các tin đồn cho thấy một ngày nào đó Apple sẽ dùng chip ARM cho máy Mac nhưng có khả năng, “táo khuyết” muốn nâng cấp iOS và iPad để đối đầu với Chrome OS và Windows ở phân khúc thấp cấp hơn là sản xuất máy Mac giá rẻ.
Chiến lược của Apple có phần khác biệt hơn so với Google hay Microsoft. Trong khi hai đối thủ đều có sản phẩm nhiều mức giá nhưng thiết bị tốt nhất loanh quanh 500 USD thì Apple lại cung cấp iPad không bàn phím, bút cảm ứng hoặc Pro có giá khởi điểm 599 USD.
Apple không đi sai đường. iPad Pro là các mẫu máy tính rất mạnh mẽ. Nó có một số lợi thế lớn so với hai hãng còn lại, đó chính là ứng dụng. So với Android và ứng dụng Windows Store, có nhiều ứng dụng iPad chất lượng hơn.
Một điểm cộng lớn khác là iPad có phần cứng tốt, chạy trên hệ điều hành được tối ưu, điều đó có nghĩa hệ điều hành chạy nhanh hơn kể cả khi chỉ có phần cứng giá tương đối thấp. Ngay cả iPad không thuộc dòng Pro, thiếu bàn phím và bút cảm ứng, cũng có cảm giác nhanh hơn bất kỳ máy tính nào giá 329 USD.
Tuy nhiên, một trong những nguyên nhân chính khiến iPad có cảm giác nhanh như vậy là iOS được thiết kế với ý niệm “ưu tiên di động”, hạn chế ứng dụng làm nhiều thứ trong nền. Nó ngăn người dùng tạo ra các tùy biến mà họ mong muốn trên máy tính.
Thay vì di chuyển được các cửa sổ, bạn lại chỉ có màn hình chia đôi. Thay vì chọn trình duyệt và ứng dụng email ưa thích, bạn dường như bị gắn vào Safari và Mail.
Apple cần phải giải quyết một vài hạn chế trong hệ điều hành sớm bởi đây chính là lý do khiến Chrome OS đang “gặm” mất thị phần của iPad trong lĩnh vực giáo dục.
Trên Chrome, người dùng mới chỉ cần nhập ID, chờ vài giây và đăng nhập vào tất cả ứng dụng rồi sẵn sàng làm việc.
Nếu một quản trị viên muốn xóa máy tính, nó cũng tương đối đơn giản. Tất cả tính năng đó khiến Chrome OS là “giấc mơ” đối với giáo dục và rất hấp dẫn với doanh nghiệp.
Apple đã tạo ra hệ điều hành hỗ trợ nhiều người dùng cho trường học nhưng so với sự đơn giản của Chrome OS, nó vẫn là hệ thống phức tạp.
Quan trọng hơn, nó chỉ mới có mặt trong trường học. Bất kỳ bậc phụ huynh nào đưa iPad cho con đều hiểu iOS cần hỗ trợ đa người dùng một cách đúng đắn.
Microsoft và Windows
Có vài lý do để cho rằng Microsoft đang sẵn sàng để tấn công Chrome OS trên thị trường giáo dục. Cái cớ lớn nhất chính là một trong các lãnh đạo cao cấp, Joe Belfiore, vừa quay lại sau thời gian nghỉ ngơi với công việc mới, “tài trợ và ủng hộ giáo dục trong nhóm Windows”.
Một nguyên nhân rõ ràng khác là nhãn hiệu của Windows lần này, “cloud”. Nó không phải là hệ điều hành được kiểm soát bằng đám mây mà tập trung vào các dịch vụ riêng, về cơ bản là hệ điều hành “nhẹ đô” như Chrome OS.
Nó có thể đơn giản, dễ quản lý như Chrome OS và chạy tốt trên các phần cứng giá rẻ hơn là Windows đầy đủ. Đây là một trong những cơn đau đầu chưa có thuốc giải của Microsoft.
Từ netbook tới Windows RT, công ty luôn cố gắng tìm ra cách để giúp các nhà sản xuất đối tác hạ chi phí thiết bị mà không làm ảnh hưởng đến hiệu suất. Cho đến nay, nó chưa thành công. Nếu bỏ ra dưới 500 USD, nhiều khả năng bạn chỉ mua được cỗ máy cồng kềnh, chậm chạp.
Dù vậy, không có gì cho thấy Windows không thể hoạt động hoàn hảo trên phần cứng giá rẻ. Windows 10 thực sự là hệ điều hành tốt và được khen ngợi. Vấn đề là nhiều ứng dụng Windows truyền thống có xu hướng đòi hỏi cấu hình tốt hơn thực tế cần thiết.
Giải pháp cho vấn đề này là ứng dụng UWP, thuật ngữ ám chỉ các ứn dụng trên Windows Store làm theo ngôn ngữ thiết kế và tiêu chuẩn lập trình mới của Microsoft.
Nỗ lực để các lập trình viên viết nhiều ứng dụng như vậy hơn chưa được đền đáp. Sự thiếu hụt là một trong các lý do Windows RT trở thành “bom xịt” và nhiều người dùng vẫn cho rằng nó yếu kém hơn so với ứng dụng Windows truyền thống.
Câu hỏi lớn với Microsoft lúc này là có cho phép Windows 10 Cloud chạy ứng dụng Windows truyền thống hay không. Có lẽ, lời giải sẽ được công bố vào sự kiện lớn tiếp theo của hãng vào ngày 2/5.
Tổng kết lại, có thể thấy: Google có chỗ đứng trên thị trường giáo dục nhưng cần chứng minh có thể viết ứng dụng Android tốt cho màn hình lớn; Apple dẫn đầu về chất lượng ứng dụng nhưng nền tảng iOS cần trưởng thành hơn; Microsoft có hệ điều hành mạnh nhất nhưng cần thêm cả chất và lượng ứng dụng.
Vài năm qua, điện thoại dần trở thành cỗ máy quan trọng nhất trong tay mọi người. Tuy vậy, nó không đồng nghĩa không còn cơ hội cho đổi mới trên PC và tablet. Cuối cùng, 3 công ty nói trên có thể giúp bạn sở hữu được chiếc máy tính tuyệt vời, đáp ứng đủ nhu cầu với giá chưa tới 500 USD.
