Theo báo cáo của tỉnh Lạng Sơn, hiện tượng các xe hàng nông sản dồn về cửa khẩu Tân Thanh tăng đột biến bắt đầu từ ngày 15/10.
Nếu như trước đây, trung bình số lượng xe chở hàng xuất khẩu thông quan khoảng từ 80-150 xe/ngày, thì nay tăng đột biến khoảng trên 250 xe/ngày, chủ yếu là thanh long và một số mặt hàng nông sản khác từ các tỉnh như Bình Thuận, Long An, Tây Ninh, Ninh Thuận, Gia Lai, Tiền Giang…
Tính đến 19h ngày 18/10, số lượng phương tiện còn tồn đọng tại của khẩu khoảng 500 xe.
Báo cáo của tỉnh này cũng nêu rõ, hiện tượng các xe hàng nông sản ùn ứ khi làm thủ tục thông quan bắt nguồn từ ngày 12/10 khi lực lượng Hải quan Trung Quốc đưa vào áp dụng hệ thống kiểm tra, giám sát toàn bộ quy trình hàng hóa nhập khẩu.
Cụ thể, lực lượng chức năng phía Trung Quốc tăng cường kiểm tra, giám sát tại cổng kiểm soát số 1 đối với phương tiện ô tô, kể cả xe không hàng và có hàng của Việt Nam qua cửa khẩu Tân Thanh vào Trung Quốc, như việc gắn camera, máy soi,... để kiểm tra xe hàng và cả lực lượng thực thi quản lý, kiểm soát của Trung Quốc tại cổng xe nhập cảnh.
Điều này khiến thời gian làm thủ tục thông quan tăng đáng kể (trước đây việc thông quan không quá 2 phút/xe thì nay mất khoảng 6-7 phút/xe). Thế nên, trung bình một ngày tối đa chỉ thông quan được 120-150 xe, so với lúc cao điểm trước đây là 300 xe/ngày.
Kiểm tra thực địa tại cửa khẩu Hữu Nghị và cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đánh giá cao tinh thần, trách nhiệm làm việc của các cơ quan chức năng Việt Nam trong việc phân luồng, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông và việc bố trí lực lượng tăng ca để đẩy nhanh giải quyết ưu tiên thủ tục thông quan hàng hóa nông sản,đặc biệt là việc tăng cường gặp gỡ, trao đổi với phía Quang Tây (Trung Quốc) để tháo gỡ vướng mắc, kịp thời đề xuất việc áp dụng phương thức kiểm tra, kiểm soát hàng hóa khi thông quan phải có lộ trình và có thông báo sớm trước khi áp dụng.
Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Tiến yêu cầu tỉnh Lạng Sơn tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chức năng phối hợp với cơ quan chức năng phía bạn khi chuyển hàng hóa qua cửa khẩu được thông quan kịp thời, đảm bảo lưu thông hàng hóa cũng như chất lượng nông sản.
Bên cạnh đó, cần tăng cường thông tin, khuyến cáo tới các doanh nghiệp, thương nhân kinh doanh xuất khẩu hoa quả qua Quảng Tây quản lý việc truy xuất nguồn gốc, cấp giấy chứng nhận xuất sứ hàng hóa (C/O); đồng thời, chủ động phối hợp doanh nghiệp Trung Quốc trong việc khai báo hải quan tránh ách tắc hàng hóa tại cửa khẩu như hiện nay.
Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, hiện Việt Nam có 9 mặt hàng nông sản được Trung Quốc chấp nhập nhập khẩu chính ngạch. Trong quá trình vận chuyển hàng hóa đã được bảo quản, chất lượng hàng hoá cơ bản đảm bảo yêu cầu.
Tuy nhiên, nếu làm thủ tục được nhanh, gọn hơn thì chi phí cho vận tải, chi phí khác sẽ giảm, hiệu quả sẽ cao hơn.
