Đối mặt với điều kiện nhiệt độ thấp, dù ở nhà hay ra ngoài, chúng ta thường “trốn” trong bộ quần áo dày cộm, thậm chí còn mang theo mũ, khăn quàng cổ, găng tay, rồi tìm mọi cách bổ sung thực phẩm để cơ thể tràn đầy nhiệt chống chọi với cái lạnh.
Tuy nhiên, dù sử dụng phương pháp nào để sống sót qua mùa đông lạnh giá, vẫn có nhiều cơ quan, mô của con người rất nhạy cảm với nhiệt độ thấp và cần giữ ấm đặc biệt. Dưới đây là 5 cơ và mô chính cần được giữ ấm trong mùa đông.
Da
Hạ nhiệt độ sẽ khiến các vi mạch ở lớp hạ bì của da co lại, làm giảm nguồn dinh dưỡng do máu cung cấp cho da.
Ngoài ra, sự xâm nhập của gió lạnh thường chà xát, gây kích ứng, tổn thương da và đẩy nhanh quá trình mất độ ẩm của da. Da dễ bị bong tróc, nhạy cảm và ngứa ngáy.
Các biện pháp bảo vệ: Vào mùa đông, nhiệt độ xuống thấp, các bộ phận da hở như tay, đầu, cổ,… dễ bị lạnh. Vì vậy, bạn cần chú ý giữ ấm và chống lạnh cho những bộ phận này. Đeo khăn quàng cổ, đeo găng tay, bịt tai và đội mũ bông. Mang tất cotton để giữ ấm.
Tim và mạch máu
Mùa đông là thời kỳ đỉnh điểm của nhồi máu cơ tim và tử vong, do không khí lạnh kích thích hưng phấn thần kinh giao cảm và làm tăng huyết áp.
Ngoài ra, nhiệt độ thấp sẽ kích thích dây thần kinh ngoại biên và co mạch, tăng sức cản mạch máu, tăng huyết áp, tim đập nhanh, gây co thắt động mạch vành, dễ làm máu đông lại, hình thành huyết khối và gây ra các bệnh nghiêm trọng như tắc mạch não, nhồi máu cơ tim hoặc đau thắt ngực.
Các biện pháp bảo vệ: Khi ra ngoài, đặc biệt nên giữ ấm đầu, tay, chân và cơ thể, quàng khăn, đội mũ, đeo găng tay và đi tất len (đặc biệt những người mắc bệnh tim mạch, mạch máu não nên chú ý giữ ấm hơn).
Ngoài ra, bạn có thể ngâm chân bằng nước ấm trước khi đi ngủ để thúc đẩy quá trình lưu thông máu ở chân.
Khi tắm, dù là tắm bồn hay tắm vòi sen, bạn cũng nên đảm bảo nhiệt độ nước đủ nóng trước khi tắm. Tránh để quần áo của bạn chạm vào nước lạnh. Đừng quên mặc thêm một chiếc áo khoác khi thức dậy vào giữa đêm để đi tiểu.
Người bị huyết áp cao cũng nên kiểm tra huyết áp thường xuyên và không thức khuya để tránh làm co mạch, khiến máu đặc hơn.
Khí quản và phổi
Khí hậu vào mùa đông thay đổi liên tục, nhiệt độ và độ ẩm không khí thường xuyên dao động, hít phải không khí lạnh vào khí quản hoặc phổi dễ gây ra các triệu chứng như ho. Co thắt phế quản nghiêm trọng có thể dẫn đến suy hô hấp cấp tính, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Ngoài ra, mùa đông cũng là mùa hay xảy ra bệnh hen suyễn. Nếu bệnh nhân hen suyễn không kiểm soát tốt bệnh của mình rất dễ bị các cơn hen cấp tính vào thời điểm này.
Các biện pháp bảo vệ: Khi thời tiết lạnh, chú ý giữ ấm đầu và ngực, đeo khẩu trang, khăn quàng cổ khi ra ngoài, tránh những nơi công cộng có độ thông gió kém để tránh bị cảm lạnh và lên cơn hen suyễn.
Ngoài ra, bạn nên bổ sung dinh dưỡng cân bằng và uống nhiều nước mỗi ngày, tốt nhất là 2000cc/ngày đối với người lớn, để giúp bổ phổi, tránh tình trạng đường hô hấp bị khô quá mức.
Về chế độ ăn uống, bạn cũng nên ăn ít đồ cay, đồ nướng, đồ ngọt và đá vào mùa đông để bảo vệ khí quản và phổi.
Dạ dày
Khi nhiệt độ giảm vào mùa đông, để chống lạnh, một lượng máu lớn sẽ chảy đến các vùng ngoại vi của cơ thể và tứ chi, làm giảm lượng máu tiêu hóa và do đó làm giảm chức năng của đường tiêu hóa.
Vào mùa đông, nhiều người vẫn thích ăn đồ lạnh, đồ cay, thậm chí ăn luân phiên đồ nóng lạnh, dễ gây kích ứng dạ dày, gây loét dạ dày hoặc trào ngược dịch vị.
Ngoài ra, nhiều chị em yêu cái đẹp vẫn thích mặc đồ hở rốn và eo khi nhiệt độ xuống thấp vào mùa đông, điều này cũng dễ khiến bụng bị lạnh.
Các biện pháp bảo vệ: Khi thời tiết lạnh, chế độ ăn của người bệnh dạ dày nên ấm, mềm, nhẹ, tươi ngon, ăn nhiều bữa nhỏ để thường xuyên có thức ăn và axit dạ dày để trung hòa, từ đó ngăn ngừa sự bào mòn niêm mạc dạ dày và bề mặt vết loét làm tình trạng nặng thêm.
Ngoài ra, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm thường thay đổi lớn vào mùa đông. Những người mắc bệnh viêm dạ dày mãn tính nên đặc biệt chú ý giữ ấm dạ dày, bổ sung quần áo kịp thời và đắp chăn khi ngủ vào ban đêm, đặc biệt là ở vùng bụng để không gây đau bụng hoặc làm nặng thêm bệnh cũ do cảm lạnh.
Tuyến tiền liệt và tử cung
Tuyến tiền liệt và tử cung là những cơ quan và mô độc đáo của nam giới và phụ nữ, chúng cũng dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ bất thường.
Tuyến tiền liệt là cơ quan “mỏng manh” ở nam giới, cảm lạnh là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm tuyến tiền liệt. Hầu hết mọi người sẽ gặp khó khăn khi đi tiểu khi thời tiết lạnh, vì nhiệt độ thấp sẽ làm co mạch máu trong cơ thể và kích thích các dây thần kinh giao cảm.
Lúc này, cơ vòng niệu đạo sẽ co lại. Tuy nhiên, nếu nam giới bị phì đại tuyến tiền liệt vào mùa đông, các triệu chứng như đi tiểu thường xuyên, khó tiểu sẽ trở nên rõ ràng hơn.
Các biện pháp bảo vệ: Nam giới nên chú ý giữ ấm vùng bụng dưới và lưng dưới. Độ ấm thích hợp có thể làm thư giãn các cơ cục bộ của tuyến tiền liệt, làm giãn mạch máu, đẩy nhanh quá trình lưu thông máu, giảm sức cản của tuyến tiền liệt và giúp quá trình bài tiết dịch tuyến tiền liệt không bị cản trở. Điều này làm giảm phù nề và tắc nghẽn tuyến tiền liệt.
Còn đối với phụ nữ thì phải chú ý giữ ấm vùng bụng vào mùa đông. Việc giữ ấm cơ thể sẽ đẩy nhanh quá trình lưu thông máu và thư giãn các cơ, đặc biệt là vùng bụng dưới đang bị co thắt, tắc nghẽn.
Người có triệu chứng cảm lạnh tử cung cũng nên ăn nhiều đồ ăn có tính ấm như chà là đỏ, thịt cừu, quả óc chó, đậu phộng các loại, đồng thời uống nhiều canh gừng.
