Emma Jenner là một chuyên gia về phát triển hành vi và nhân cách ở trẻ em, tác giả cuốn sách “Keep calm and parent on”. Trên tờ Huffington Post, Emma đã chỉ ra 5 sai lầm lớn nhất dẫn tới ‘khủng hoảng’ trong việc giáo dục nhân cách trẻ em mà bà đã nhìn thấy trong quá trình hơn một thập niên tư vấn và làm việc với các gia đình ở Mỹ và Châu Âu.
Chuyên gia Emma Jenner (ảnh: examiner.com) |
1. Các bậc cha mẹ sợ chính những đứa trẻ của họ.
Tôi đã làm một thử nghiệm có thể hiểu nôm na là “thử nghiệm với ly sữa”. Tôi sẽ quan sát các bậc cha mẹ khi họ đưa cho những đứa trẻ một ly sữa vào mỗi sáng.
Và khi đứa trẻ nói: “Con muốn uống sữa trong chiếc ly màu hồng chứ không phải cái màu xanh này” kể cả khi bố mẹ chúng đã rót sẵn sữa ra chiếc ly màu xanh thì họ sẽ phản ứng như thế nào?
Kết quả là đa số những bà mẹ đều có khuôn mặt trắng bệch và gần như ngay lập tức đổ sữa sang cốc màu hồng trước khi lũ trẻ nổi giận hay ăn vạ.
Đây thật sự là một cách xử sự sai lầm. Các bậc phụ huynh, các bạn đang sợ điều gì vậy? Bạn mới là người có quyền và đứa trẻ mới là người phải sợ bạn.
Hãy cứ để đứa trẻ tức giận, bạn có thể ra ngoài và không phải nghe tiếng la hét của chúng nữa. Các bậc cha mẹ đừng tự tạo thêm việc cho mình chỉ để làm hài lòng lũ trẻ.
Quan trọng là trên thực tế, nếu bạn cứ tiếp tục chiều “hư” đưa trẻ như vậy thì sau này chúng sẽ tiếp tục la khóc hay ăn vạ để khiến bạn thỏa hiệp.
2. Coi trẻ con chỉ là trẻ con
Khi đứa trẻ mắc lỗi, dù là đang ở nhà hay nơi công cộng, các bậc cha mẹ thường “chép miệng” bỏ qua: “Ôi, trẻ con mà!”. Nhưng tôi chắc rằng bạn vừa mắc sai lầm một lần nữa. Tôi cho rằng những đứa trẻ có khả năng làm được nhiều việc hơn cả mong đợi của cha mẹ.
Trẻ em vẫn có thể xử sự một cách đúng mực, tôn trọng người lớn, tự làm việc nhà hay kiềm chế cảm xúc của bản thân. Phụ huynh đừng nghĩ rằng mọt đứa trẻ không thể ngồi yên một chỗ trong suốt bữa tối tại nhà hàng, cũng đừng nghĩ một đứa trẻ thì không thể tự lau bàn mà không để bạn phải nhắc nhở.
Lý do duy nhất khiến trẻ em không làm những việc đó là vì người lớn không dạy trẻ cách tự làm hay đơn giản nghĩ rằng chúng còn quá nhỏ để làm những việc như vậy. Người lớn hãy nâng cao những yêu cầu ở trẻ và chúng sẽ có cơ hội để trưởng thành hơn.
3. Không có sự quan tâm của xã hội
Trước đây, chúng ta đã quen với việc để thầy cô giáo, người lái xe bus, nhân viên bán hàng hay những phụ huynh khác có thể dạy dỗ một đứa trẻ hư khi không có cha mẹ chúng ở đó. Tất cả mọi người đều có thể làm việc đó để có thể dạy dỗ những đứa trẻ nên người. Khi đó, sự giúp đỡ của cộng đồng là rất quan trọng.
Nhưng bây giờ người lớn đã thờ ơ với việc này rất nhiều. Họ sợ nếu họ ‘lên tiếng’ để giáo dục đứa trẻ thì bố mẹ của chúng sẽ nổi giận.
Nhiều bậc cha mẹ thời nay luôn muốn con mình xuất hiện thật hoàn hảo trước mắt mọi người, vì thế họ thường không chấp nhận những nhận xét tiêu cực của người khác về con mình.
Phụ huynh sẽ nổi giận và đến gặp giáo viên hơn là phạt con của họ khi nhận được nhưng phản ánh rằng con mình bướng bỉnh hay hư đốn.
Một điều đáng ngại hơn là các bậc cha mẹ thời nay thường hay đánh giá lẫn nhau. Khi một đứa trẻ nổi giận hay giở ‘chiêu’ ăn vạ, mọi con mắt của người xung quanh sẽ đổ dồn về phía cha mẹ để chê bai hay vì phải thông cảm với họ rằng: “Cô ấy đang dạy con một cách đúng đắn.”
Cuốn sách "Keep calm and Parent on" của Emma Jenner |
4. Để trẻ quá phụ thuộc vào công nghệ
Tôi nghĩ thật tuyệt vời khi mọi người giờ đây có đầy đủ các loại thiết bị điện tử để giải trí trong suốt một chuyến bay dài hay những giờ phút chờ đợi trước cửa phòng khám.
Cũng thật tiện lợi khi ai cũng có thể hâm nóng đồ ăn chỉ bằng một cái nhấn nút lò vi sóng hay ngồi một chỗ và đặt mua hàng trực tuyến… Các bậc cha mẹ ngày nay vô cùng bận rộn và nên có nhiều thiết bị để giúp họ giải quyết mọi việc dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, các thiết bị cũng có thể là sự tuột dốc trong việc giáo dục con trẻ. Bạn thấy thật may khi một bộ phim hoạt hình có thể khiến những đứa trẻ ngồi yên lặng trong suốt chuyến bay nhưng cũng đừng dựa dẫm vào chúng khi bạn đi ăn ở nhà hàng.
Trẻ em cần học được tính kiến nhẫn. Trẻ em cũng cần phải học được cách để tự chơi mà không phụ thuộc vào các thiết bị điện tử. Chúng cũng phải được dạy rằng không phải tất cả các món ăn đều sẵn sàng để phục vụ trong chỉ chưa đầy 3 phút mà chúng cần phải học cách chế biến nó.
Những đứa trẻ ngay từ khi còn nhỏ cần học được cách tự kiềm chế bản thân khi giận dữ thay vì ‘ăn vạ’ cha mẹ để được dỗ dành. Trẻ đang tập đi thì cần phải học cách tự đứng lên sau mỗi lần vấp ngã thay vì cứ la khóc rồi chờ bố mẹ đỡ dậy. Chính các bậc cha mẹ cũng phải giữ bình tĩnh và kiên nhẫn khi dạy trẻ.
5. Chiều theo ý muốn của trẻ quá mức cần thiết
Cha mẹ phải đặt việc quan tâm chăm sóc con cái lên hàng đầu, đây là lẽ đương nhiên. Điển hình là việc cho trẻ ăn uống hay mặc quần áo cho trẻ theo một thời gian biểu hợp lý trong ngày. Tuy nhiên, cha mẹ ngày nay đã và đang làm nghiêm trọng hóa việc này và quá hạ thấp nhu cầu và sức khỏe của bản thân.
Tôi thường thấy những bà mẹ liên tục thức dậy lúc nửa đêm để đáp ứng những đòi hỏi bất chợt của con mình, hay thấy người bố tất tả chạy khắp vườn thú để mua nước cho cô con gái vì bé thấy khát.
Điều tôi muốn nói ở đây đó là sẽ không có gì là sai khi người bố nói “Con hãy chờ đến khi chúng ta tới quầy nước phía trước và bố sẽ mua cho con nhé!”. Cũng không có gì là sai khi thỉnh thoảng chúng ta nói “Không!” và yêu cầu trẻ tự chơi trong vài phút vì bạn có việc phải làm.
***
Tôi lo sợ rằng nếu cha mẹ không sửa chữa 5 sai lầm này của mình thì con em của họ lớn lên sẽ trở thành một người ích kỷ, thiếu kiên nhẫn và bất lịch sự. Đó không phải lỗi của chúng mà là lỗi của những bậc cha mẹ.
Hãy tin tưởng ở những đứa trẻ của bạn nhiều hơn và bạn sẽ thấy chúng có thể làm được nhiều việc hơn là bạn vẫn tưởng.
Hãy bớt đáp ứng những đòi hỏi vô lý của trẻ chỉ để chúng không la khóc hay ăn vạ. Hãy chuẩn bị cho trẻ một hành trang vững chắc để có thể thành công trong thế giới thực chứ đừng mãi đứng ra bao bọc, che chắn cho chúng.