Sáng 26/5, hàng trăm người dân, giáo viên huyện Sơn Hòa đến chia sẻ đau thương cùng gia đình bốn học sinh lớp 6A1, Trường THCS thị trấn Củng Sơn (Phú Yên) bị đuối nước tử nạn trên sông Ba.
Đoạn sông nơi 4 em học sinh lớp 6 gặp nạn. Ảnh: An Bình
Tang tóc làng quê nghèo
Sáng 26/5, làng quê nghèo thị trấn Củng Sơn (huyện Sơn Hòa) cùng lúc có bốn học sinh đuối nước tử nạn chìm trong cảnh đau thương, tang tóc. Tiếng khóc ai oán mẹ gọi con thơ, bà gào khản giọng tên cháu khiến dòng người nối nhau viếng tang ai cũng ngậm ngùi, xót thương.
Ngồi thẫn thờ bên thi thể con trai, ông Phạm Xuân Hoàng (45 tuổi, cha em Luật) như người mất hồn, mếu máo khóc như trẻ lên ba. "Chưa kịp nhận phần thưởng tổng kết năm học mà con đã vội lìa đời. Con tôi nhỏ dại tội tình gì mà chết oan uổng thế này", người cha đau khổ, vật vã.
Tay run run cầm nén nhang bên di ảnh cháu Ngoại Cao Triệu Nguyên, ông Nguyễn Văn Chế (65 tuổi), ngậm ngùi: "Lá vàng chưa rụng mà lá xanh vội lìa cành, cháu ơi ! Sao nỡ bỏ ông mà đi".
Sốc nặng trước nỗi đau mất con, mẹ của Nguyên liên tục ngất xỉu, bò trườn quanh thi thể con, vật vã khóc than, đau đớn tột cùng.
Suốt hai ngày qua, nhiều người dân thị trấn Củng Sơn tạm gác mọi công việc, tham gia tìm kiếm thi thể bốn học sinh. Không ai bảo ai, họ tự nguyện chung tay giúp đỡ các gia đình lo an táng cho các em.
Cùng đoàn giáo viên lần lượt đến viếng tang bốn học trò bé bỏng không may lâm nạn, ông Trần Văn Thì, Hiệu trưởng trường THCS thị trấn Củng Sơn, cho hay bốn nam sinh cùng lớp 6A1 cùng lúc chết đuối là nỗi đau, mất mát lớn của nhà trường.
"Bốn học trò mất đi, chúng tôi như thể mất cùng lúc những đứa con ruột thịt ngoan hiền trong gia đình. Hầu hết gia đình các em học sinh gặp nạn điều kiện kinh tế khó khăn, làm nông nghiệp", vị hiệu trưởng ngậm ngùi.
Ban giám hiệu trường THCS Củng Sơn đã phân công các tổ giáo viên đến chia sẻ đau thương; hỗ trợ gia đình lo an táng cho bốn em học sinh.
Nước xiết tràn về bất ngờ
Trao đổi với Zing.vn sáng 26/5, ông Trần Hữu Thế, Phó chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên, cho biết ngay sau vụ việc bốn học sinh lớp 6A1, trường THCS thị trấn Củng Sơn (huyện Sơn Hòa) chết đuối, địa phương đã yêu cầu Công ty Cổ phần thủy điện Sông Ba Hạ điều chỉnh, bổ sung quy trình cảnh báo xả nước vận hành trong mùa khô hạn.
Ông Trần Hữu Thế, Phó chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên. Ảnh: An Bình.
"Mạng người là rất quý. Chúng ta phải thừa nhận chưa làm hết trách nhiệm với người dân về việc cảnh báo. Sự cố không ai mong muốn, nhưng trách nhiệm này thuộc về chúng ta. Xét về mặt thực tiễn thì nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ vận hành phát điện mà xả nước dâng cao đột ngột trên sông như thế thì không ổn, nguy hiểm cho vùng hạ du", ông Thế nói.
Phó chủ tịch tỉnh Phú Yên yêu cầu Công ty Cổ phần thủy điện Sông Ba Hạ cần phải làm lại, bổ sung quy trình vận hành phát điện ngay cả vào mùa khô; đồng thời lập hệ thống thông báo, cảnh báo khi vận hành xả làm thay đổi lưu lượng nước đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản người dân khu vực lân cận.
Trước đó, chiều 25/5, đoàn công tác của Bộ Công thương, lãnh đạo UBND huyện Sơn Hòa (Phú Yên) kiểm tra hiện trường đều nhận định, nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ xả nước với lưu lượng lớn bất ngờ là nguyên nhân khiến bốn học sinh lớp 6 A1, trường THCS thị trấn Củng Sơn bị cuốn trôi, chết đuối.
Thủy điện không phát cảnh báo xả nước
Tại cuộc họp, ông Đặng Văn Tuần, Tổng Giám đốc CP thủy điện Sông Ba Hạ, khẳng định công ty vận hành đúng quy trình. Nhà máy xả nước với công suất theo quy định và sau đó nhận được thông tin từ lãnh đạo tỉnh về việc bốn học sinh bị đuối nước cách nhà máy 10 km.
Ông Tuần phân bua, do thời gian qua có mưa, nước về hồ thủy điện dâng cao nên công ty phải tăng công suất xả để giảm áp lực nước trong hồ, đồng thời tăng doanh thu cho công ty. Ông này thừa nhận, việc cảnh báo trước khi xả nước vận hành phát điện chỉ có ở mùa lũ, còn mùa khô hạn chưa có.
“Cái này của Chính phủ, Bộ Công Thương quy định. Đây cũng là mùa khô nên chúng tôi không phát cảnh báo, chỉ thông báo cho người dân biết việc xả nước sản xuất điện mà thôi”, vị này giải thích thêm.
Đập chính nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ (huyện Sơn Hòa). Ảnh: H.N.
Về vấn đề này, ông Cao Minh Hòa, Phó Bí thư thường trực Huyện ủy Sơn Hòa, tất cả người dân địa phương đều sợ việc nhà máy thủy điện xả lũ.
“Việc thông báo xả lũ chưa thật sự hiệu quả. Tôi ở đây 40 năm nên tôi biết. Sợ lắm các đồng chí ạ! Nước từ trên cao đổ về ầm ầm, dân không thể trở tay kịp. Đôi khi chúng tôi biết xả lũ, nhưng dân thì đâu phải ai cũng nắm được. Nước lũ về, người lớn còn chạy được chứ trẻ em làm sao mà chạy kịp?", ông Hòa bức xúc.
Theo báo cáo của Công ty cổ phần thủy điện Sông Ba Hạ, lúc 7h06 sáng 24/5, nhà máy bắt đầu phát điện tổ máy đạt công suất 66 MW, tương đương với lưu lượng qua tổ máy là 120 m 3 /s. Đến 8h9 tiếp tục phát tổ máy thứ 2 (đạt công suất 66 MW) tương đương với lưu lượng qua tổ máy là 120 m 3 /s.
Tổng lưu lượng khi phát 2 tổ máy là 240 m 3 /s. Đến 9h09, nhà máy tăng công suất tổ máy với tổng lưu lượng nước qua hai tuabin là 360 m 3 /s khiến bốn học sinh gặp nạn. Sau sự cố, đến 9h50, nhà máy cho ngừng hoạt động hai tổ máy phục vụ cứu nạn, cứu hộ.
Ông Tô Xuân Bảo, Phó cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường công nghiệp, Bộ Công thương, nhận định trong ngày 24/5, nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ vận hành phát điện thông thường theo kế hoạch. Tuy nhiên, quy trình cảnh báo, thông báo cho người dân vùng hạ lưu chưa tốt nên xảy ra tai nạn thương tâm.
Theo lãnh đạo huyện Sơn Hòa, sáng 24/5, nhóm học sinh cùng lớp 6A1, trường THCS thị trấn Củng Sơn (huyện Sơn Hòa) rủ nhau lội ra giữa sông Ba tắm và bắt ốc lúc đầu mực nước chỉ ngang bụng. Sau đó, nước lớn từ thượng nguồn bất ngờ đổ về cuồn cuộn, ba học sinh nhanh chân chạy được lên bờ, còn lại bốn em chạy không kịp bị nước cuốn trôi chết đuối.
Bốn học sinh tử nạn gồm: Trương Sĩ Lâm, Cao Triệu Nguyên, Đoàn Anh Quân và Phạm Xuân Luật (12 tuổi, đều học sinh lớp 6A1, ngụ thị trấn Củng Sơn), trường THCS thị trấn Củng Sơn.
Nhà máy Thủy điện Sông Ba Hạ. Ảnh: Google Maps.