1. Kiêng cho lửa
Theo quan niệm lửa là đỏ là may mắn. Cho người khác cái đỏ trong ngày mùng Một Tết thì cả năm sẽ gặp nhiều điều không may như làm ăn thua lỗ, trong nhà lủng củng, ra đường hay gặp tai bay vạ gió…
2. Kiêng quét nhà, đổ rác
Người xưa cho rằng quét nhà là việc đại kỵ trong ngày Tết nhất là vào ngày mồng 1, vì quét nhà trong ngày đầu năm mới thì “Thần Tài sẽ đi mất, tiền bạc sẽ không đến được với gia đình”. Tục này bắt nguồn từ một điển tích của Trung Quốc ghi trong “Sưu thần ký”.
3. Kiêng làm vỡ bát đĩa
Gương, chén, đĩa, ly, tách… là những vật dụng rất dễ vỡ, dân gian vẫn luôn quan niệm rằng, nếu làm rơi vỡ đồ vào năm mới sẽ không đem lại điềm cát lành. Người xưa quan niệm, từ vỡ, bể là những từ tạo nên sự chia cắt, đứt lìa trong gia đình.
Vì thế, trong ngày này không được đánh vỡ bát đĩa, ấm chén, cãi nhau, chửi nhau, kiêng những điều không vui xảy ra với gia đình.
4. Kiêng ăn các món “xui” và không ăn cháo
Nhiều món ăn của người Việt kiêng ăn vào đầu tháng (từ mùng 1 – 10 âm lịch), đặc biệt là ngày mùng 1 để tránh vận đen như: thịt chó, cá mè, thịt vịt, mực, xôi trắng, tôm...
Cũng không nên ăn cháo vào sáng ngày mồng 1 tết vì tương truyền, từ xa xưa chỉ có những gia đình nghèo khổ mới phải ăn cháo, nên ngày mồng 1 tốt nhất hãy nấu cơm để ăn.
5. Kiêng người có tang không nên xông nhà
Từ phong tục xông nhà, xông đất đầu năm, người đầu tiên bước vào nhà ai trong ngày mùng 1 tết chính là người quyết định đem lại sự may mắn hoặc xui xẻo cho gia đình ấy trong cả năm.
Vì vậy, nhà nào có đại tang thì nên kiêng đi chúc tết, mừng tuổi bà con, xóm giềng, ngược lại bà con xóm giềng lại cần đến chúc tết và an ủi gia đình bất hạnh.
6. Kiêng đi chúc Tết sáng mùng 1
Xuất phát từ tục xông đất, với người Việt Nam người xông đất rất quan trọng, ảnh hưởng đến cả gia đình trong một năm. Vì vậy, thường tránh đi chúc Tết sáng đầu năm vì không muốn xông đất nhà người khác đặc biệt là những người “nặng vía”, không hợp tuổi với gia chủ.
7. Kiêng cắt tóc
Đây là một kiêng kỵ khá phổ biến mà ai cũng làm theo vì muốn bình an, may mắn.
Theo quan điểm tâm linh của người Việt, ngày mồng 1 đầu tháng đầu năm (âm lịch) nên kiêng cắt tóc, nếu không sẽ tiêu tan hết tài lộc mà sức khỏe cũng suy giảm, khiến cho cả tháng, cả năm xui xẻo.
8. Kiêng mở tủ vào mùng 1
Dù là loại tủ gì, kể cả tủ quần áo, cũng không nên mở vào ngày mùng 1 Tết, bởi theo quan niệm tủ là nơi cất chứa tài lộc nên việc mở tủ sẽ làm thất thoát tiền tài và vận may suốt cả năm. Biện pháp xử lý của người xưa là chuẩn bị sẵn quần áo cần mặc, treo ra ngoài trước giao thừa.
9. Kiêng sử dụng kim chỉ
May vá được xem là một hành động "đại kị" trong ngày đầu năm mới. Theo quan niệm dân gian, việc may vá, đụng kim chỉ sẽ khiến gia chủ phải vất vả, khổ sởm cả năm chịu cảnh thiếu trước hụt sau, "giật gấu vá vai"
10. Kiêng vay và cho vay
Có nên cho vay, đi vay tiền mùng 1 hay không? Theo quan niệm thì mùng một đi vay hay cho vay tiền, rút tiền, xuất tiền sáng mùng một đều là đại kỵ có thể ảnh hưởng tới vận tài của bạn cả năm.
Khi hiểu về các tập tục ngày Tết sẽ giúp mỗi người biết cách cư xử sao cho tế nhị, tránh gây hiểu lầm, khó xử trong các mối quan hệ.
11. Kiêng động dao kéo
Đầu xuân, tránh dùng các vật nhọn và kỵ các vật sắc như dao, kéo bởi nó có sát khí, có thể cắt đứt lương duyên, vận hội, tuổi thọ của gia chủ.
12. Kiêng nói những điều xui, tranh cãi, bất hòa
Những phát ngôn ngày đầu năm sẽ có ảnh hưởng đến những chuyện sẽ xảy ra trong cả năm đó. Vì vậy, bạn đừng nên nói những từ xui xẻo như “Chết mất” hay "Tiêu rồi”, "Hỏng rồi”.
Kể cả việc to tiếng cãi vã vào ngày đầu năm mới sẽ làm cho cả năm lục đục, không vui vẻ. Hãy cố gắng giữ hoà khí, vui vẻ và bỏ qua cho nhau những lỗi lầm để tránh được bất hoà, cãi vã nhé!