Theo một số nhà tâm lý, tuổi teen bắt đầu từ khi trẻ 9 đến 13 tuổi, và là sự chuyển tiếp từ việc gắn bó với cha mẹ, sang giai đoạn dần tách rời. Đây cũng là giai đoạn cha mẹ nên cho phép con mình trưởng thành và tự lập.
Để cho sự chuyển tiếp này diễn ra suôn sẻ, cha mẹ nên giúp đỡ để con mình thuần thục các kỹ năng thiết yếu sau khi đến tuổi 13, theo Bright Side:
1. Cầm tiền và quản lý tiền
 |
Cha mẹ nên dạy con vài kỹ năng cơ bản về tài chính từ khi chúng bắt đầu học đếm. Đến tuổi 13, trẻ đã phải biết cách tiết kiệm tiền từ khoản tiêu vặt được cho hàng tuần, biết được giá cả các đồ đạc cơ bản trong nhà, hiểu được sự khác biệt giữa khoản nợ và thẻ tín dụng, có thể ra các quyết định về việc mua sắm, tiết kiệm.
2. Làm các việc nhà cơ bản
 |
Theo các chuyên gia tâm lý, trẻ có thể làm được rất nhiều việc nhà ngay từ lúc còn nhỏ, như lau bàn ăn sau bữa tối, thu quần áo sau khi giặt, phơi. Đến tuổi 13, trẻ đã phải là ủi được quần áo của mình, rửa bát, thay ga giường, rửa xe, cọ nhà tắm, lau nhà bếp. Cha mẹ nên kiên nhẫn, đưa ra các yêu cầu cụ thể và khuyến khích trẻ.
3. Chuẩn bị các bữa ăn
 |
Nấu ăn là kỹ năng quan trọng trẻ phải biết khi đến tuổi trưởng thành, và có nhiều công đoạn đơn giản cho người mới bắt đầu, như rán trứng, rán bánh, làm salad... Đến tuổi 13, trẻ đã có thể chuẩn bị một bữa ăn cho cả gia đình, theo công thức đơn giản, và có thể dùng các thiết bị nhà bếp. Đừng quên dạy con về việc giữ vệ sinh và kỹ năng an toàn.
4. Đi chợ/siêu thị
Đưa con đi chợ cùng mình sẽ giúp trẻ phát triển các kỹ năng cần thiết như lập kế hoạch cho một bữa ăn, lên ngân sách cho bữa ăn đó. Hãy dạy trẻ cách đọc dinh dưỡng trên nhãn, và cách tìm được thực phẩm tốt. Đừng quên đặt ra giới hạn: một nghiên cứu của Đại học Kansas chỉ ra 50% trẻ nhỏ đi chợ cùng cha mẹ đề nghị cha mẹ mua đồ cho chúng, và chỉ có 50% số cha mẹ từ chối.
5. Vệ sinh cá nhân
 |
Các chuyên gia cho biết nhiều cha mẹ mặc định rằng đứa con 10-11 tuổi của họ sẽ tự nhiên biết cách giữ vệ sinh cá nhân. Nhưng thực tế, có nhiều điều cha mẹ cần trao đổi với trẻ trước khi quá muộn: tầm quan trọng của việc tắm rửa mỗi ngày, sử dụng lăn khử mùi, thay quần áo, cạo râu, vệ sinh miệng, và hiểu về cơ thể mình. Luôn giải thích cho trẻ tại sao chúng phải làm một số việc nào đó.
6. Sơ cứu đơn giản
 |
Biết cách sơ cứu đơn giản sẽ giúp con bạn khi chúng bị thương mà không có người xung quanh. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ 4-5 tuổi đã có thể nhớ số điện thoại khẩn cấp, đánh giá hơi thở của người khác và ghi nhớ vị trí bị đau. Với trẻ lớn hơn một chút, hãy dạy chúng kỹ năng cầm máu, trị bỏng và côn trùng đốt.
7. Quản lý thời gian
Đây là kỹ năng thiết yếu: con bạn cần biết cách lập kế hoạch, chọn vấn đề ưu tiên, và làm việc hiệu quả. Hãy cho con một vài công cụ giúp trẻ làm điều đó tốt hơn, như chuông điện thoại, hoặc quyển lịch đặc biệt. Nên nhớ rằng quyết định làm gì đó, và vào lúc nào sẽ trở nên dễ dàng hơn khi bạn viết nó ra. Hãy tặng trẻ một cái đồng hồ làm quà, giúp trẻ kiểm soát sự xao nhãng, và luôn là tấm gương tốt cho con.
8. Kỹ năng xã hội và cách ứng xử lịch sự
 |
Cần dạy con bạn cách ứng xử lịch sự càng sớm càng tốt. Với trẻ nhỏ hơn, hãy bắt đầu bằng tấm gương của bạn, khuyến khích trẻ giúp đỡ, lịch thiệp, và tôn trọng người già. Ngay tại nhà, bạn cũng có thể dạy con cách làm một chủ nhà lịch sự, cách sử dụng đồ trên bàn ăn... Và đừng quên trong xã hội hiện đại, các nghi thức xã giao trên mạng cũng quan trọng như phép lịch sự ngoài đời.
9. Biết cách định vị, đọc bản đồ
Đến tuổi 13, trẻ cần biết cách nhớ đường đi, đọc các ký hiệu bản đồ và tự định hướng. Có rất nhiều hướng dẫn trên mạng có thể giúp trẻ đọc bản đồ một cách thú vị.
10. Kiểm soát cảm xúc
 |
Không chỉ tuổi teen, mà nhiều người lớn cũng thiếu kỹ năng chấp nhận và kiểm soát cảm xúc, chẳng hạn hung hăng, cáu bẳn, lo lắng. Kỹ năng kiểm soát cảm xúc bao gồm khả năng xác định rõ cảm xúc đó, hiểu tình huống, kìm nén cảm xúc và tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần. Có được kỹ năng này sẽ giúp trẻ thành công trong tương lai.
