Đây là lần đầu tiên một thủ tướng đương nhiệm của Israel bị cáo buộc tội hình sự và ông có thể đối mặt với án tù ngồi hơn 10 năm nếu bị buộc tội.
Ông Netanyahu phải trực tiếp xuất hiện tại tòa trong ngày khai mạc phiên xét xử. Trước đó, nhóm chuyên gia pháp lý đã đề nghị miễn trừ để ông không phải ra tòa. Họ lập luận rằng thân chủ của họ hiểu rõ các cáo buộc nhằm vào mình, và số vệ sĩ cần thiết để đảm bảo an ninh sẽ gây khó cho việc phòng chống Covid-19. Tuy nhiên, tòa án từ chối đề nghị trên, cho biết họ đã cố định số vệ sĩ, và ông Netanyahu phải có mặt lúc đọc các thủ tục, để các thẩm phán có thể nghe ông nói rằng đã đọc và hiểu các thủ tục đó. Hơn nữa, đây là thủ tục trong mọi phiên tòa hình sự và không có lý do nào để bị cáo có thể đưa ra như một ngoại lệ.
Trong vụ án mang số hiệu 4000, ông Netanyahu bị cáo buộc liên quan đến một âm mưu hối lộ báo chí, trong đó tờ báo của trùm truyền thông Israel Shaul Elovitch sẽ đưa tin tích cực về ông để giúp lấy lại hình ảnh. Đổi lại, Thủ tướng Israel sẽ đưa ra những ưu đãi trong các chính sách trị giá tới 200 triệu bảng Anh có lợi cho công ty của Elovitch. Đây được coi là vụ án nghiêm trọng nhất trong các cáo buộc và chưa từng có tiền lệ ở Israel.
Trong vụ án số hiệu 2000, ông Netanyahu bị cáo buộc lạm dụng tín nhiệm, và trong vụ án số hiệu 1000, ông Netanyahu bị cáo buộc nhận quà trị giá hàng trăm nghìn shekels từ các nhà tài phiệt giàu có, đổi lại ông giúp họ trong việc làm ăn và một số sáng kiến pháp lý cá nhân.
Vụ điều tra Thủ tướng Netanyahu kéo dài nhiều năm đã gây chia rẽ ở Israel. Ông Netanyahu phủ nhận mọi cáo buộc và chỉ trích báo chí cũng như ngành tư pháp có âm mưu chính trị đẩy ông khỏi ghế thủ tướng. Tất nhiên ông vẫn có những người ủng hộ.
Ông Netanyahu được nhìn nhận là nhà lãnh đạo tài năng và nhiều kinh nghiệm. Việc ông giữ ghế thủ tướng sang nhiệm kỳ thứ năm là một ví dụ. Israel luôn ở vị trí và vị thế nhạy cảm trong khu vực, trong quan hệ với các quốc gia, việc ông dẫn dắt đất nước trong bối cảnh như vậy được xem là thành công lớn. Hơn nữa, Israel đang chịu tác động nặng của dịch Covid-19, tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt và suy thoái kinh tế đang ngấp nghé.
Israel cũng đã có những nhà lãnh đạo phải hầu tòa. Cựu Thủ tướng Ehud Olmert bị giam vì tham nhũng, cựu Tổng thống Moshe Katsav chịu án tù vì tội hiếp dâm. Nhưng ông Netanyahu là nhà lãnh đạo đương nhiệm đầu tiên đối mặt với pháp lý. Tất cả bối cảnh cho thấy cho dù hệ thống ở Israel hoạt động thế nào để trở nên minh bạch hơn thì dường như vẫn còn “cửa thoát” cho ông Netanyahu.
Nhất là theo luật Israel, thủ tướng không buộc phải từ chức khi bị truy tố, nhưng các bộ trưởng cấp thấp hơn sẽ phải từ chức. Ông Netanyahu sẽ tiếp tục cầm quyền trong 18 tháng tiếp theo và khi đó sẽ đóng vai trò “thủ tướng thay thế”, nghĩa là ông sẽ không phải từ chức.
Đầu tháng này, Tòa án Công lý Tối cao của Israel phán quyết rằng các cáo buộc chống lại ông Netanyahu không cản trở việc ông tiếp tục lãnh đạo. Phiên tòa xử ông diễn ra chỉ vài giờ sau khi ông triệu tập nội các mới lần đầu sau bầu cử.
