Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công an - Thượng tướng Lê Quý Vương cho biết, theo thống kê, 80% các đối tượng liên quan đến những vụ giết người là phạm tội lần đầu.
Diễn biến về tội phạm do nguyên nhân xã hội hiện nay còn nhiều tiềm ẩn, thậm chí gia tăng. Mâu thuẫn gia đình, vợ tìm cách tự tử thậm chí giết con. Chồng say rượu về đánh đập vợ con, thậm chí sát hại là có xảy ra.
Thứ trưởng Lê Quý Vương đề nghị các đơn vị thuộc Bộ Công an trong công tác phòng ngừa tội phạm phải có sự kết hợp tốt giữa tuyên truyền, giáo dục cụ thể và điều chỉnh hành vi lối sống.
Trong hai năm gần đây, tình hình tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội tăng. Mặc dù chiếm tỷ lệ thấp trong cơ cấu phạm pháp hình sự (khoảng 2%) nhưng tính chất và thiệt hại ngày càng nghiêm trọng gây hoang mang, lo lắng, bức xúc trong nhân dân, để lại những hậu quả và hệ luỵ nặng nề cho xã hội.
Trong 6 năm qua, các vụ án giết người đã khiến 6.1888 người chết, 2.289 người bị thương, xảy ra 643 vụ án có từ 2 nạn nhân trở lên.
Tình trạng người thân trong gia đình giết nhau vẫn xảy ra nhiều. Đã xảy ra trên 1200 vụ án giết người thân như: con giết cha mẹ, cha mẹ giết con; vợ, chồng, anh, chị, em giết nhau... chiếm khoảng 18%.
Các vụ án chủ yếu xuất phát từ mâu thuẫn kéo dài trong tranh chấp đất đai, tài sản, nợ nần kinh tế, mâu thuẫn ghen tuông tình ái hoặc xích mích trong cuộc sống hằng ngày nhưng không giải quyết kịp thời, triệt để.
Xảy ra nhiều vụ giết người có tính chất dã man, tàn sát gây phẫn nộ trong nhân dân, như: giết nhiều người cùng lúc, giết người chặt xác, đốt xác hoặc che giấu hành vi phạm tội khác, Một số vụ án, đối tượng thực hiện hành vi một cách công khai, quyết tâm thực hiện đến cùng.
Tình trạng người bị thâm thần, đối tượng "ngáo đá" gây án giết người, thậm chí giết nhiều người thời gian qua tăng, đang trở thành vấn đề gây bức xúc, gây lo lắng trong nhân dân.
Trong khi đó, số người mắc bệnh tâm thần nặng có hành vi nguy hiểm, đập phá đồ đạc, đối tượng nghiện ma tuý luôn ở mức cao và có xu hướng gia tăng, tiềm ẩn nguy cơ cao gây án trong cộng đồng dân cư.
Xảy ra nhiều vụ án giết người do mâu thuẫn bột phát nhất thời, nảy sinh khi va chạm giao thông, xích mích trong cử chỉ, lời nói, uống rượu, bia.
Theo báo cáo của Bộ Công an, trong 6 năm (từ năm 2014 đến 2019), toàn quốc xảy ra 6.850 vụ án giết người. Trong đó, có 6.571 vụ án giết người do nguyên nhân xã hội (chiếm 95,9%).
Số vụ án giết người có năm tăng, năm giảm nhưng luôn ở mức cao, trung bình hằng năm xảy ra khoảng 1.140 vụ, trung bình mỗi ngày xảy ra khoảng 3 vụ án giết người.
