Tăng trưởng mạnh
Báo cáo của Bộ NN&PTNT cho biết, kim ngạch XK nông lâm thủy sản tháng 4 ước đạt 2,9 tỷ USD đưa tổng giá trị XK 4 tháng đầu năm 2017 đạt 10,8 tỷ USD, tăng 9,1% so với cùng kỳ năm 2016. Trong đó, giá trị XK hàng rau quả tháng 4 ước đạt 313 triệu USD, đưa khối lượng XK hàng rau quả 4 tháng đầu năm 2017 ước đạt trên 1,02 tỷ USD, tăng 32,6% so với cùng kỳ năm 2016. Trong đó, các thị trường có giá trị XK hàng rau quả tăng mạnh nhất là các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (gấp 2,04 lần), Nga (88,7%), Nhật Bản (50,9%)...
Với kết quả trên, mặt hàng rau quả tiếp tục duy trì vị thế thứ 3 trong số các mặt hàng nông, thủy sản XK của Việt Nam (sau thủy sản và cà phê). Đáng chú ý, mặt hàng rau quả có tốc độ tăng trưởng mạnh hơn thủy sản (chỉ đạt 7,8%) và cà phê (đạt 21%). Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc là 4 thị trường nhập khẩu hàng đầu của hàng rau quả Việt Nam - tính từ đầu năm đến nay, chiếm 82,9% tổng giá trị XK hàng rau quả. Riêng rau quả XK sang Trung Quốc đạt 512 triệu USD, chiếm đến 73% tổng giá trị kim ngạch XK mặt hàng này của cả nước trong cùng thời điểm.
Theo đại diện Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT), ngay từ đầu năm 2017, Australia đã công bố bản báo cáo cuối cùng về việc đánh giá các yêu cầu an toàn sinh học đối với trái thanh long Việt Nam. Theo đó, cơ quan chức năng của Australia và Việt Nam sẽ tiến hành các bước cuối cùng để thiết lập quy trình hoạt động tiêu chuẩn cho các cơ sở xử lý thanh long bằng hơi nước và hoàn tất điều kiện nhập khẩu với trái thanh long từ Việt Nam. Không ít nhà nhập khẩu từ Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc... cũng đã tìm đến với Việt Nam để tìm các nhà cung ứng.
Cơ hội đột phá
Mới đây, Bộ Môi trường và Biến đổi khí hậu (MOCCAE) của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã ban hành lệnh cấm nhập khẩu một số loại rau quả từ 5 nước Trung Đông gồm Ai Cập, Oman, Jordan, Lebanon và Yemen do có dư lượng thuốc trừ sâu vượt quá giới hạn cho phép. Lệnh cấm này có hiệu lực từ ngày 15/5/2017 để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng UAE. Theo đó, các loại rau củ quả bị cấm nhập khẩu gồm: Các loại ớt chuông từ Ai Cập; bắp cải, cải thảo, rau diếp, bí, đậu và cà tím từ Jordan; các loại táo từ Lebanon; các loại dưa, cà rốt và cải xoong từ Oman; và tất cả các loại trái cây từ Yemen...
Đây được coi là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp rau quả Việt Nam để có thể gia tăng XK, mở rộng thị trường. Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, mặt hàng rau, củ, quả XK sang UAE chỉ đạt 14,2 triệu USD năm 2014, 16,2 triệu USD năm 2015 và 22,8 triệu USD năm 2016, mặc dù có mức tăng trưởng mạnh mẽ so với các năm trước đó nhưng kim ngạch XK của Việt Nam vẫn chỉ chiếm tỷ trọng không đáng kể trong tổng giá trị nhập khẩu nhóm hàng này của UAE. Tuy nhiên, để tiếp cận và nâng giá trị XK sang thị trường UAE, các doanh nghiệp XK rau quả Việt Nam cần lưu ý tới các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm của UAE, đặc biệt là với dư lượng thuốc trừ sâu.
Đánh giá về kết quả XK mặt hàng rau quả thời gian qua, đại diện Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT) cho rằng, việc mở rộng thị trường do các cơ quan quản lý Nhà nước thực hiện đã và đang tạo được những kết quả tích cực. Nhờ đó, mặt rau quả Việt Nam bắt đầu tìm được chỗ đứng ở những thị trường khó tính như: Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc hay các quốc gia thuộc EU... Điều này đã giúp tạo uy tín cho mặt hàng rau quả Việt Nam trên thị trường thế giới. Theo nhận định của VINAFRUIT, nhu cầu tiêu thụ mặt hàng rau quả trên thế giới tiếp tục tăng là cơ hội cho việc tăng trưởng XK đối với sản phẩm này của nước ta hiện nay cũng như thời gian tới.