4 Diva, là những ai?
Phải đặt những nữ danh ca trong bối cảnh của họ, cái bối cảnh mà sự xuất hiện của họ đã tạo ra sự thay đổi cho âm nhạc như thế nào, sẽ biết được họ có xứng đáng được tôn vinh hay không. Xét ở góc độ này, nhạc Việt chỉ có 5 Diva.
Thái Thanh - Diva đầu tiên đứng trên đỉnh cao của tân nhạc nhiều thập kỷ
Đầu tiên là cô Thái Thanh. Cô không hẳn là gương mặt khai phá cho tân nhạc của Việt Nam, nhưng trong lớp ca sĩ đầu tiên của tân nhạc thì Thái Thanh là người có những đóng góp lớn nhất và cũng là người có thành công lớn nhất.
Cô đã đứng trên đỉnh của thành công đó. Đó là đỉnh cao của tên tuổi, danh tiếng và tài năng. Cô đã trở thành đại diện cho thế hệ đầu tiên, còn mãi với thời gian.
Cô hoàn toàn xứng đáng được tôn vinh là một diva nhạc Việt.
Bạch Yến - Diva Việt đầu tiên và duy nhất chinh phục thị trường quốc tế
Cô Bạch Yến là một trường hợp thú vị. Cô đã dám dấn thân vào thị trường ca nhạc quốc tế. Mặc dù không mang dấu ấn thành công quá lớn của thị trường, nhưng đó là thành công của người khai mở, trở thành ca sĩ Việt Nam đầu tiên mang giọng hát mình bước ra khỏi biên giới quốc gia.
Cô đã được làm việc với những tên tuổi của làng giải trí quốc tế với những sản phẩm được xuất hiện trên thị trường âm nhạc quốc tế.
Không thể phủ nhận một điều rằng Bạch Yến là một tài năng ca hát thực thụ. Nếu thiên thời địa lợi nữa, rất có thể Bạch Yến sẽ trở thành một nghệ sĩ quốc tế với tên tuổi và tầm cỡ lớn hơn.
Tuy nhiên, ở thời điểm đó người ta chỉ dừng lại ở thích thú với giọng hát của một cô gái Việt Nam, cái thời điểm mà cái tên Việt Nam rất được gây chú ý với thị trường Mỹ và Pháp với một cô gái ấy có thể hát được cả hai thứ tiếng là Anh và Pháp.
Bạch Yến đã làm được nhiều thứ lớn lao hơn khi mang dân ca Việt Nam đi khắp thế giới, hát với nhiều thứ tiếng và hát song hành cùng với dân ca những nơi mà cô đặt chân đến.
Những điều tuyệt vời đó, cô xứng đáng được tôn vinh là Diva vì cô đã tiên phong đi ra quốc tế, hòa nhập một cách thoải mái và sau đó cô quay trở về với nhạc Việt Nam, tiếp tục thành công và vẫn hát cho đến tận ngày hôm nay.
Lê Dung - Người được nhạc sĩ Phạm Duy trân trọng gọi "Đệ nhất Diva Việt"
Lê Dung là một tài năng ca hát hiếm có. Một người có thể kết hợp tất cả những kỹ thuật kinh viện nhất của âm nhạc và thanh nhạc, đưa vào giọng hát mình một cách mềm mại và ngọt ngào.
Lê Dung là một trong hiếm hoi những nữ danh ca của Việt Nam hát tiếng Việt đẹp đến tinh túy. Bên cạnh việc trình bày rất tốt những tinh hoa âm nhạc quốc tế.
Lê Dung với những thành công với những tác phẩm nhạc cổ điển nhưng cũng là người thành công với những tác phẩm Việt Nam từ nhạc tiền chiến, nhạc trữ tình, và cả những tác phẩm nhạc đỏ.
Ngoài những yếu tố tôi vừa kể, thì Lê Dung là một giọng hát hiếm có. Tôi rất nhớ trong những bài viết của cố nhạc sĩ Phạm Duy, khi kể về những ca sĩ từng hát nhạc của ông, ông đã nhắc đến Lê Dung với một sự trân trọng cao.
Khi Lê Dung mất, nhạc sĩ có dùng một câu trong một bài bút ký: Người đệ nhất diva của Việt Nam đã qua đời. Tôi vô cùng thương tiếc
Theo nhạc sĩ Phạm Duy, Lê Dung là người hát những tác phẩm của ông đẹp như chưa bao giờ đẹp như thế. Đẹp, và khác với tất cả những gì người khác đã hát.
Khánh Hà, người lên đến đỉnh cao của thị trường nhạc Việt tại hải ngoại
Khánh Hà cũng là một trường hợp thú vị nữa. Thành công của chị gắn với thị trường ca nhạc hải ngoại. Khi ở trong nước, Khánh Hà đã hát rồi nhưng chưa có thành công gì đáng kể.
Ra hải ngoại, chị bắt đầu hát nhạc Việt và cũng lên đến đỉnh cao ở thời điểm mà Khánh Hà hát. Chị đã trở thành một gương mặt hàng đầu ở thị trường này.
Chị đại diện cho một thế hệ mới, trưởng thành và thành danh tại hải ngoại. Chị cũng đã thể hiện được những tinh hoa của các dòng nhạc ở thị trường này, thể hiện một cách tinh tế và đẳng cấp thực sự.
Cùng với sự phát triển ở thị trường hải ngoại, khi Khánh Hà lên đến đỉnh cao cũng là lúc thị trường hải ngoại lên đến đỉnh điểm của nó.
Việc một ngôi sao hàng đầu của một thị trường hàng đầu, mà thị trường đó có một sức ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường nội địa, thì Diva là sự tôn vinh hoàn toàn xứng đáng với Khánh Hà.
Diva đương đại chỉ có Thanh Lam
Thanh Lam tiêu biểu cho một thế hệ mới của nhạc Việt đương đại và không thể chối cãi, cô là gương mặt hàng đầu với tầm ảnh hưởng rộng lớn.
Nếu chọn một Diva đúng nghĩa của thời đương đại trong 4 gương mặt diva mà bạn hay nhắc tới, tôi sẽ chọn Thanh Lam bởi tài năng, mức độ ảnh hưởng, cũng như nhiều góc độ khác chứ không đơn thuần chỉ là hát hay.
Hát hay thì có nhiều người hát hay. Nhưng hát hay đến mức tạo ra sức công phá, một bước ngoặt lớn cho một nền nhạc nhẹ, thậm chí có thời điểm cả con đường nhạc nhẹ vận hành theo ngôi sao đó, thì chỉ có Thanh Lam mới làm được điều này.
Một người mà với vị trí hàng đầu không của chị không hề gây tranh cãi. Nhưng, bản thân âm nhạc của chị Lam luôn gây tranh cãi ở một số thời điểm, tôi thấy đấy là điều đáng mừng vì đó là sự phân hóa khán giả mà thôi.
Quan trọng là Thanh Lam đã tạo nên sự ảnh hưởng rất nhiều đối với thế hệ ca sĩ tiếp theo. Ảnh hưởng về sự nỗ lực để thành công, ảnh hưởng bởi cách hát bằng trái tim, cũng như ảnh hưởng bởi một con người, một tính cách rất nghệ sĩ của chị.
Thanh Lam có một sự khai phá lớn về cách hát, về âm nhạc, khai phá ngay cả cái bản năng của mình mà mỗi lần chị cất giọng lên đã ẩn chứa một sức chinh phục mạnh mẽ.
Thanh Lam có những đột phá thường xuyên, có những sự sáng tạo không ngừng và không bao giờ hài lòng với bản thân. Sau này, nhiều người nói Thanh Lam hát nghe mệt, nghe khó hiểu nọ khó hiểu kia, thì hãy hiểu rằng, đó là thay đổi của Thanh Lam theo thời cuộc.
Và cũng là lúc một người có tự trọng nghề nghiệp như Thanh Lam thấy rằng mình cần thay đổi, cần tìm ra một cách hát gì đó chỉ có mình mới có mà thôi. Và từ thay đổi đấy, cũng để sàng lọc khán giả, để tìm thấy những người gắn bó trung thành với Thanh Lam.
Nó như một cách để người ta không giậm chân một chỗ, một cách để làm mới những đặc sản của mình cho dù việc đó có thể giới hạn lại số lượng khán giả của họ.
Đó là cả một sự dũng cảm, thay vì tiếp tục đèm đẹp, xinh xinh dễ thương hát “Mây trắng bay về” như bao người đã từng thích.
Thanh Lam đã tự tìm ra một cách hát của riêng mình nhưng vẫn rất Việt Nam, có màu sắc dân tộc ở trong đó, pha trộn cách hát của dân gian với cách hát pop - rock hiện đại. Đó là một sự khai mở mà sau này các thế hệ sau đã chứng minh bởi sự ảnh hưởng.
*Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả