(Về bộ sách ba tập “Tác phẩm văn học trong nhà trường - những vấn đề trao đổi” do TS. Nguyễn Văn Tùng tuyển chọn (1))
(GD&TĐ) - Vậy là mười năm đã trôi qua từ khi chương trình và sách giáo khoa mới Ngữ văn được chính thức thực hiện. Với chủ trương tích hợp cũng như phát huy vai trò chủ động của học sinh trong việc đọc hiểu văn bản văn học, các nhà biên soạn chương trình và sách giáo khoa đã tuyển một hệ thống các tác phẩm trên cơ sở tiếp tục sử dụng một phần tác phẩm đã có trong sách giáo khoa cũ và cập nhật một số tác phẩm mới.
Bao gồm nhiều thể loại từ tiểu thuyết, truyện ngắn, truyện vừa đến thơ, kịch; từ văn học Việt Nam đến văn học nước ngoài; từ cổ chí kim, tác phẩm văn học trong nhà trường luôn luôn thu hút được sự quan tâm của xã hội. Trao đổi về cách hiểu một bài thơ, cách nhìn nhận một nhân vật truyện ngắn, cách cắt nghĩa một tình tiết kịch... luôn là những đề tài hấp dẫn trên các diễn đàn báo chí. Mặc dù tác phẩm được đưa vào chương trình bao giờ cũng được lựa chọn dựa trên tiêu chí ổn định về giá trị nghệ thuật, tuy nhiên, tuân theo quy luật tiếp nhận, các hình tượng nghệ thuật vẫn luôn được cắt nghĩa theo những quan điểm mới.
Việc trao đổi, tranh luận về các tác phẩm văn học trong nhà trường từ lâu đã trở thành một chuyên mục trên các báo, tạp chí: Văn nghệ, Giáo dục và Thời đại, Nghiên cứu văn học, Giáo dục, Văn học và Tuổi trẻ... Vấn đề trao đổi hết sức phong phú, từ đề tài, chủ đề, tư tưởng nghệ thuật, phương pháp tiếp cận, phân tích đến tác giả, hoàn cảnh ra đời tác phẩm... Những bài viết này đã lên tới con số hàng trăm và thực sự đã tạo ra một dư luận xã hội rộng lớn và lành mạnh, ảnh hưởng tích cực đến không khí dạy học môn Ngữ văn.
Tuyển chọn những bài nghiên cứu, trao đổi về các tác phẩm văn học trong nhà trường đã đăng trên các báo chí trong giai đoạn vừa qua, đặc biệt là trong mười năm thực hiện chương trình và sách giáo khoa Ngữ văn mới nhằm cung cấp cho người học môn Ngữ văn một bộ tài liệu bổ ích chính là mục đích của người tuyển chọn bộ sách Tác phẩm văn học trong nhà trường - những vấn đề trao đổi. Như tên của bộ sách, người tuyển chọn sách có chủ ý đưa vào đây những bài viết mang tính đối thoại về những tình huống cụ thể trong việc đọc hiểu, cắt nghĩa, lí giải các hình tượng văn học. Mỗi tác phẩm văn học có thể có nhiều vấn đề đã được các tác giả trao đổi, tuy nhiên bộ sách chỉ chọn những vấn đề tiêu biểu nhất, mang tính điển hình nhất.
Bộ sách bao gồm ba tập:
- Tập một, tuyển chọn những bài nghiên cứu, trao đổi về các tác phẩm văn học Việt Nam hiện đại.
- Tập hai, tuyển chọn các bài về các tác phẩm văn học Việt Nam trung đại.
- Tập ba, tuyển chọn bài viết về các tác phẩm văn học dân gian Việt Nam và văn học nước ngoài.
Trong bộ sách này, có những vấn đề trao đổi đã ngã ngũ, nhưng có vấn đề còn bỏ ngỏ, gợi mở những cách lí giải mới. Vì thế, bộ sách bên cạnh giá trị tư liệu học tập còn có khả năng kích thích tư duy sáng tạo, giúp người học văn tự rút ra cho mình những nhận thức khách quan và hợp lí.
Chính vì thế, bộ sách sẽ là một tài liệu tham khảo cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả học tập môn Ngữ văn.
Nguyễn Văn
(1) NXB Giáo dục Việt Nam, 2012. Tập một 59.000 đ/ bản, tập hai: 45.000 đ/bản, tập ba: 50.000 đ/bản. Bạn đọc có thể đặt mua sách tại Tạp chí Văn học và Tuổi trẻ hoặc các Nhà sách giáo dục trên toàn quốc.