(GD&TĐ) - Hiểu biết về giá trị địa danh văn hoá, lịch sử, danh lam thắng cảnh đất nước luôn luôn là niềm khát khao, một thú chơi tao nhã, triền miên, bất tận của mỗi một con người.
Từ điển địa danh văn hoá, lịch sử Việt Nam do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam ấn hành sưu tập, miêu tả hơn 5000 đơn vị địa danh, gồm các loại sau đây:
1. Những địa danh có các di tích lịch sử văn hoá như đền, đình, chùa, lăng, miếu, viện, phủ, quán, tháp cổ, các đài tưởng niệm, các viện bảo tàng, các di tích cách mạng và kháng chiến, v.v... đã hoặc chưa được Nhà nước xếp hạng, còn nguyên vẹn hoặc đã trở thành phế tích, hoặc chỉ còn lại tên gọi lưu trong các thư tịch.
2. Những địa danh gắn với những di chỉ khảo cổ học đã được phát hiện và miêu tả, ghi chép trong các sách báo, tạp chí hoặc các thông báo khảo cổ học.
3. Những địa danh là các thắng cảnh nổi tiếng như núi, sông, ao, hồ, hang, động, vịnh, biển, v.v... đã trở thành các điểm du lịch, vui chơi giải trí có từ xa xưa hay mới được phát hiện, tạo dựng, trong đó gồm những địa danh có các di sản văn hóa vật thể hoặc phi vật thể đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới, những khu bảo tồn, vườn quốc gia...
 |
4. Những địa danh là các làng nghề truyền thống, các làng hội, làng danh nhân.
5. Những địa danh hành chính từ cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương với các số liệu về diện tích, dân số (điều tra dân số năm 2009), các quận, huyện, thị xã, số liệu tổng quan về các hoạt động kinh tế, văn hoá, du lịch, lịch sử, di tích và danh lam thắng cảnh.
Tuy nhiên, con số hơn 5000 địa danh văn hoá, lịch sử và thắng cảnh Việt Nam có mặt trong Từ điển này còn là rất nhỏ so với số lượng lớn các địa danh có giá trị văn hoá tiềm tàng trên toàn lãnh thổ Việt Nam mà các tác giả chưa có điều kiện sưu tập và miêu tả ở đây.
Mục đích của cuốn sách là cung cấp cho người đọc trong và ngoài nước một ý niệm tổng quan về bức tranh di sản địa danh - văn hoá lịch sử Việt Nam và sự phân bố (tự nhiên) của các loại hình di sản văn hoá đó trên lãnh thổ Việt Nam, hi vọng làm phong phú thêm đời sống tinh thần của con người Việt Nam trong xã hội hiện đại.
Cuốn sách cũng giúp những người đang học tập và nghiên cứu văn hoá lịch sử Việt Nam có được một nguồn tài liệu tham khảo mà vì những lí do này khác chưa có điều kiện tiếp xúc trực tiếp đối tượng nghiên cứu.
Từ điển địa danh văn hoá, lịch sử Việt Nam là kết quả của quá trình lao động công phu, miệt mài với hàng vạn trang tư liệu thành văn và tư liệu khảo cứu điền dã trong suốt hơn 10 năm của các tác giả và cộng tác viên, dưới sự chủ biên của GS-TS Nguyễn Như Ý -người đã có kinh nghiệm biên soạn, tổ chức làm các tập từ điển đồ sộ có giá trị lớn về khoa học chuyên ngành. GS. Vũ Khiêu đã đọc góp ý và viết Lời giới thiệu cho cuốn từ điển quý này.
Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
Đỗ Quyên
