Trong hàng loạt chính sách quan trọng được đại hội thông qua, dư luận chú ý đến việc tái mở rộng khu vực tư nhân trong nền kinh tế đang có dấu hiệu tăng trưởng chậm, đồng thời loại bỏ các rào cản đối với các nhà đầu tư, đặc biệt là đầu tư nước ngoài.
Đẩy mạnh cải cách các tập đoàn nhà nước
Tại đại hội này, chỉ số tăng trưởng trong năm nay của nền kinh tế Trung Quốc được các nhà lập pháp xác định là 7%, thay vì 7,5% như năm ngoái và kế hoạch cải cách kinh tế, cắt giảm tỷ trọng của khu vực công.
Nên nhớ, chỉ số tăng trưởng 7,5% vào năm 2014 của Trung Quốc là chỉ số tăng trưởng thấp nhất sau 25 năm tiến hành cải cách ở đất nước này. Khi đó, dư luận lo ngại rằng thương mại toàn cầu chậm lại, giảm nhu cầu đối với các mặt hàng sau ức chế sản xuất công nghiệp ở Trung Quốc. Tuy nhiên, tại Trung Quốc người ta hy vọng rằng tăng trưởng chậm cho phép nền kinh tế của nước này có cơ hội “tái cấu trúc” và giảm sự phụ thuộc vào xuất khẩu.
Phát biểu tại cuộc họp báo sau bế mạc đại hội, Thủ tướng Lý Khắc Cường tuyên bố tiến hành cải cách hành chính, giảm chi tiêu công. “Lãnh đạo đất nước chủ trương đẩy nhanh việc chuyển giao thẩm quyền cho cấp dưới để đơn giản hóa sự tương tác giữa các doanh nghiệp với các cơ quan nhà nước” - ông Lý Khắc Cường hứa và thừa nhận rằng tiến trình này sẽ diễn ra một cách khó khăn bởi va chạm với sự đề kháng của “các bên liên quan”. “Đây không phải là chuyện cắt móng tay, nó cứa dao vào da thịt của chính mình” - Lý Khắc Cường ví von.
Cũng theo lời Thủ tướng Trung Quốc thì trong 2 năm qua, chính phủ đã loại bỏ hoặc chuyển cho các cơ quan cấp dưới khoảng 1/3 quyền hạn của mình. Mặc dù là quá trình “đau đớn” nhưng cải cách đã thành công. Trong kế hoạch cải cách kinh tế của chính phủ Trung Quốc, dư luận lưu ý đến mục cải cách các tập đoàn nhà nước, mở rộng khả năng tiếp cận của các nhà đầu tư tư nhân trong việc tham gia vào tư nhân hóa các công ty nhà nước.
Khu vực tư nhân sẽ lớn mạnh hơn, chính phủ hứa sẽ cắt giảm mạnh những cuộc thanh kiểm tra bất thường cũng như đơn giản hóa thủ tục đăng ký đối với các doanh nghiệp mới, đặc biệt trong lĩnh vực dịch vụ. Ngoài ra, trong năm nay sẽ đẩy mạnh cải cách hệ thống ngân hàng. Ngân hàng Trung ương Trung Quốc vừa tuyên bố tự do hóa khẩn cấp lãi suất huy động.
Phá vỡ rào cản đối với các nhà đầu tư nước ngoài
Trung Quốc chủ trương mở rộng tiếp cận đối với các nhà đầu tư nước ngoài tại thị trường của nước này. Số các lĩnh vực mà trước đây họ bị hạn chế đầu tư sẽ giảm một nửa (từ 79 xuống 38) - ông Lý Khắc Cường cho biết. Vào thời điểm hiện tại, ở hầu hết các ngành kinh tế then chốt của Trung Quốc, vốn đầu tư nước ngoài không vượt quá 50%.
Tuy nhiên, khi tiến hành cải cách, rào cản này sẽ bị loại bỏ ở một số ngành kinh tế mũi nhọn như xây dựng (bao gồm cả xây dựng hạ tầng giao thông, bất động sản thương mại, chế tạo máy, ngành công nghiệp điện tử và một số ngành công nghệ cao). Ngoài ra, chính phủ khuyến khích việc chuyển giao cho lãnh đạo các khu vực, đặc biệt là các khu kinh tế quan trọng thẩm quyền phê duyệt tất cả các dự án đầu tư.
Tuy nhiên, ngay cả sau khi bãi bỏ các hạn chế chính thức đối với đầu tư nước ngoài, để mở bất kỳ công ty nước ngoài nào cần có sự đồng ý của Ủy ban Đầu tư nước ngoài. Để có được giấy phép và các hình thức thanh toán, các công ty nước ngoài phải có vốn điều lệ không dưới 150.000 USD.
Việc cắt giảm các quy định, thủ tục giúp kinh tế Trung Quốc hạn chế những tác động tiêu cực của tăng trưởng chậm, tuy nhiên, để đạt tăng trưởng 7% là việc không dễ dàng - ông Lý Khắc Cường cảnh báo. Để hỗ trợ nền kinh tế, năm nay thâm hụt ngân sách của Trung Quốc sẽ đạt mức kỷ lục (2,3%) thay vì 1,8% như năm ngoái (chi cho xây dựng cơ sở hạ tầng đường sắt 73 tỷ USD, tăng 10%; chi cho ngân sách quốc phòng 140 tỷ USD...). Đưa ra số liệu thâm hụt ngân sách này, Trung Quốc muốn cảnh báo các địa phương bởi theo IMF, số nợ của các địa phương trong năm ngoái đã lên tới 17,9 nghìn tỷ nhân dân tệ (2,91 nghìn tỷ USD).
(Theo “Kommersant”)