Năm 1964 ông xin vô Nam để chiến đấu chống đế quốc Mỹ xâm lược . Nói đến ông Thông là “Ở thị trấn Trà My của huyện bắc Trà My, Quảng Nam, không ai là không biết đến chuyện ông vì lòng kính yêu Bác Hồ mà đã xây tượng Bác ngay trong sân nhà mình!” - lời người đàn ông mà chúng tôi hỏi đường vào nhà ông,
Ông là thiếu tá quân đội về hưu Võ Như Thông hay còn gọi là (Tử Vi Dân).
 |
| Ông Dân dâng hương bên bàn thờ của Bác |
Trong lễ tuyên thệ quyết tử cho cuộc trường kì kháng chiến của dân tộc ông đã đổi tên mình thành Tử Vi Dân (có nghĩa là Tử Vì Dân). Từ đó cái tên Tử Vi Dân được gọi cho đến bây giờ. Tâm sự với chúng tôi, ông đọc lại mấy câu thơ mà ngày đó ông sáng tác về bản thân và cái “tên” của mình.
“Tên con cha mẹ đặt Võ Như Thông
Nghe lời Bác gọi đi kháng chiến.
Để nhủ lòng trai thêm mạnh mẽ
Con đặt tên mình Tử Vi Dân!”.
 |
| Toàn cảnh nhà tưởng niệm Bác Hồ. |
Từ ngày Bác Hồ mất, hằng năm ông đều lấy ngày 2-9 làm ngày giỗ Bác. Ngày giỗ Bác hai vợ chồng ông cũng mời bà con hàng xóm đến chung vui như giỗ gia tộc mình.
“Ban đầu mọi người còn thấy lạ, sau thành quen. Mỗi lần giỗ có hơn 37 hộ gia đình ở nhiều xã, huyện khác nhau hễ cứ đến ngày 2-9 là tự đến thắp hương vái lạy Bác” Ông niềm nở tâm sự. Số người đến dự giỗ ngày một đông mà nhà ông bà thì lại quá nhỏ vậy là ông nảy ra ý định tạc tượng Bác Hồ và xây một khu nhà 3 gian làm nơi thờ tự Bác.
Ông bà rút tất cả số tiền tích cóp từ đồng lương hưu ít ỏi để tiến hành mơ ước của hai vợ chồng: Xây tượng Bác ngay trong sân nhà. “Hai vợ chồng xuống tận Non Nước (Đà Nẵng) để mua đá nhằm tạc tượng Bác. Ông nhà tôi cũng tự thiết kế nhà tưởng niệm Bác” bà Thuyền vợ ông cho biết.
 |
| Ông Dân bên những tư liệu về Bác mà gia đình đã sưu tầm |
Người dân trong làng thấy tấm lòng của ông đối với Bác nên mọi người tìm cách động viên và giúp đỡ. Ông đặt tượng Bác Hồ vào tháng 8 năm 2008, nhưng phải đến tháng 6 năm 2009 công trình của ông mới tương đối hoàn thành. Ông chọn đúng ngày 05 tháng 06 - ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước làm ngày khánh thành.
Tượng Bác uy nguy cùng ngôi nhà lưu niệm 3 gian tương đối khang trang trở thành sự kiện nổi bật giữa thị trấn. Từ khi hoàn thành, người dân trong huyện đến thắp hương viếng Bác, khách thập phương nghe tin cũng tìm tới xin được thăm quan khu tưởng niệm.
 |
| Ông Dân bên tượng và ngôi nhà lưu niệm Bác Hồ mà ông đã dốc công sức để xây. |
Tại nhà lưu niệm, ông trưng bày những bài báo, hình ảnh về cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác đã được ông cất công sưu tầm. Ông vào tận Cục văn thư lưu trữ Bảo tàng Thành phố Hồ Chí Minh để thiết lập Đồ phả cội nguồn về Bác. Những tác phẩm thơ văn của Bác đều được ông chuyển thành thư pháp. Nhà lưu niệm như một thư viện nhỏ với gần 200 cuốn sách viết về Bác và có cả những tác phẩm do chính tay Bác viết.
Hằng ngày có rất nhiều các em học sinh từ trường Dân tộc nội trú và cấp 2 Nguyễn Du đến đây mượn sách: “Tui muốn xây thêm cái thư viện nhỏ để cho học sinh và thu thập thêm nhiều đầu sách viết về Bác hơn nữa để các cháu tha hồ đọc nhưng phải dần dần, chứ giờ chưa làm được!” - ông Dân tâm sự.
Hằng tuần, Đoàn thanh niên thị trấn đều sinh hoạt tại đây. Ông khoe mình vừa được kết nạp Đoàn Thanh Niên danh dự (năm nay ông đã 55 năm tuổi Đảng) và là người Kể chuyện về Bác. Thỉnh thoảng ông lại được các trường Trung học tại thị trấn mời lên kể chuyện về Bác Hồ.
“Từ khi có tượng Bác Hồ nhà tui có thêm nhiều niềm vui mới, đặc biệt là thế hệ trẻ có cơ hội tiếp cận các tư liệu về Bác hơn để phấn đấu sống và làm việc theo tấm gương sáng của Người” - Ông mỉm cười hạnh phúc.
Bài và ảnh: Nguyên Khang
