Mải làm quên cả… sinh con
Có thu nhập tương đối, nhà cửa ổn định, vợ chồng anh Minh Dũng - chị Tường Vy (ngụ tại quận 7) vẫn giữ vững “lập trường” chỉ sinh một đứa để… nuôi dạy cho tốt.
Con trai của anh chị năm nay vào lớp 3, chị Vy cho biết: “Vợ chồng tôi cả ngày đi làm, chiều tối mới được nghỉ, lại tất bật đưa rước con. Bé con học Anh văn, rồi các môn thể thao, năng khiếu. Tối về tới nhà thì đã trễ. Quá bận rộn, nên tôi vẫn chưa tính chuyện sinh con thứ hai”.
Chị Vy cũng chia sẻ thêm, do ông bà nội, ngoại đều đã lớn tuổi không thể hỗ trợ trông con. Nếu sinh thêm đứa thứ hai, chị phải thuê giúp việc, nhưng chị không yên tâm. “Nhiều lần vợ chồng tôi cũng suy nghĩ, nếu sinh thêm con, tôi sẽ nghỉ làm để lo cho con. Nhưng như thế thu nhập sẽ giảm, hoặc thuê người làm. Giải pháp nào cũng không yên tâm, nên tốt nhất là… sinh một đứa”.
Tương tự, gia đình chị Thanh Tâm (nhân viên văn phòng, ngụ tại quận Thủ Đức) cũng chỉ sinh một người con. Chị Tâm cho biết: “Do hai vợ chồng chị thu nhập vừa đủ mức chi tiêu. Nếu sinh thêm sẽ rất áp lực về kinh tế.
Mình đi làm cả ngày, nhiều hôm, nhất là dịp cuối năm, phải làm thêm giờ. 8 giờ tối mới về thì thời gian đâu để lo cho con. Đó là chưa kể, chi phí để con học hành, vui chơi, mua sắm quần áo, ăn uống… rồi có khi cần chăm sóc y tế … đều rất cao”.
Trong khi đó, vợ chồng anh Văn Sỹ, chị Mỹ Hạnh (ngụ tại quận 9) cho biết, vợ chồng đi làm từ sáng đến chiều tối mịt mới về, con phải thuê người chăm. Công việc bận rộn, thỉnh thoảng lại hay đi công tác, thời gian dành cho con ít lại nên chị Mỹ Hạnh quyết định… chỉ sinh một bé để chăm lo cho con tốt hơn.
Lý do của các chị Vy, Thanh Tâm, Mỹ Hạnh là câu chuyện của rất nhiều gia đình trẻ khác tại TPHCM hiện nay. Điều này dẫn đến tỷ lệ sinh tại TPHCM rất thấp trong nhiều năm qua. Theo thống kê của Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TPHCM, tổng tỷ suất sinh ở TP năm 2018 là 1,33 con/phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, ở mức rất thấp so với mức sinh thay thế của cả nước là 2,1 con. Năm 2000, tỷ suất sinh con tại TPHCM là 1,76.
Hiện, TP HCM đang được xếp trong nhóm 17 tỉnh có mức sinh thấp. Do vậy, tương lai tỉ lệ người trẻ, trong độ tuổi lao động ngày càng giảm. Tỷ lệ người cao tuổi ngày càng tăng. Nó làm gia tăng tốc độ già hóa dân số tại TPHCM. Ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển bền vững của TP, đặc biệt là nguồn nhân lực lao động trong tương lai.
Cuộc vận động… đẻ
Việc tìm giải pháp gia tăng mức sinh tại TPHCM đã được các cơ quan chức năng, những nhà làm chính sách, chuyên gia bàn luận rất sôi nổi tại hội thảo “Vấn đề mức sinh thấp tại TPHCM, thực trạng, nguyên nhân và giải pháp” do Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TPHCM tổ chức.
Theo đó, nguyên nhân dẫn đến tình trạng tỷ suất sinh thấp tại TPHCM được các đại biểu đặt ra là do áp lực của cuộc sống về công việc, về kinh tế do mức chi tiêu cao… dẫn tới xu hướng kết hôn, sinh con muộn và ít. Tình trạng không muốn sinh con ngày càng gia tăng. Đời sống ngày càng được cải thiện khiến một số gia đình có tâm lý hưởng thụ, “ngại” sinh con cũng là lý do. Tỷ lệ vô sinh nguyên phát có xu hướng tăng...
Vấn đề này vừa được Bí thư Nguyễn Thiện Nhân đề cập đến tại Hội nghị trực tuyến triển khai nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2020. Theo Bí thư Thành ủy, tỷ lệ sinh ở TPHCM thấp là do phụ nữ làm việc nhiều hơn bình quân cả nước. Quá bận rộn nên phụ nữ không có thời gian dành cho gia đình và sinh con. Vì vậy, Liên đoàn Lao động và Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM cần phải vận động các doanh nghiệp để người lao động có đủ thời gian nghỉ ngơi.
Bên cạnh đó, nhằm tăng tỷ suất sinh tại TPHCM, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa cũng tham mưu cho Sở Y tế, kiến nghị TPHCM sớm ban hành nghị quyết về chính sách dân số và phát triển giai đoạn 2021 – 2025. Trong đó, Chi cục đề xuất nhiều chính sách như hỗ trợ miễn, giảm toàn bộ viện phí trong lần sinh con thứ hai đối với người có hộ khẩu tại TP.
Cung cấp cho các cặp vợ chồng sinh đủ hai con gói vay hỗ trợ ưu tiên khi mua nhà ở, thuê nhà ở xã hội. Miễn, giảm chi phí GD cho trẻ em dưới 10 tuổi đối với các gia đình có hai con… Đồng thời, Chi cục cũng đưa ra một số phương án hỗ trợ như tăng thời gian nghỉ thai sản với người mẹ. Nâng số ngày nghỉ phép hưởng lương cho các gia đình có con dưới 5 tuổi; Miễn, giảm thuế thu nhập cho cá nhân và quyền lợi bảo hiểm xã hội cho các gia đình sinh đủ hai con…
Đại diện Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa TP cũng đưa ra nhiều giải pháp liên quan đến việc ưu tiên, hỗ trợ trong giáo dục cho trẻ ở các gia đình có 2 con trở lên. Như ưu tiên chi phí trông trẻ và xét tuyển vào trường mẫu giáo công đối với các gia đình có đủ hai con. Mở các hình thức giáo dục sau giờ học với chi phí thấp. Hỗ trợ bữa ăn bán trú, sữa học đường… cho các gia đình có hai con. Đẩy mạnh các dịch vụ y tế hỗ trợ chăm sóc phụ nữ, trẻ em.
