Hợp tác phát triển nhiều mặt
Ngày 24/5, Tổng thống Mỹ Obama đã có bài phát biểu trước 2.000 trí thức, doanh nhân, sinh viên và đại diện một số bộ ngành Việt Nam. Buổi chiều cùng ngày, ông Obama rời Hà Nội vào TP HCM và đến thăm chùa Ngọc Hoàng tại quận 1. Trước đó, ngày 23/5, sau khi đến Hà Nội, ông Obama đã gặp gỡ Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Trong buổi làm việc, Chủ tịch nước khẳng định lại việc Việt Nam nhất quán thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển.
Tổng thống Obama nhất trí sẽ sớm thúc đẩy Quốc hội Hoa Kỳ thông qua Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), cam kết trợ giúp Việt Nam nâng cao năng lực để triển khai thỏa thuận này. Hai bên nhất trí coi trọng hợp tác phát triển, bao gồm kinh tế - thương mại, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, ứng phó với biến đổi khí hậu; Tiếp tục tăng cường hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa. Tổng thống Obama cũng tuyên bố Hoa Kỳ chính thức dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam.
Ngày 23/5, tại Phủ Chủ tịch, dưới sự chứng kiến của lãnh đạo cấp cao hai nước, hãng hàng không Vietjet của Việt Nam và tập đoàn chế tạo máy bay Boeing (Mỹ) đã ký kết hợp đồng đặt mua 100 tàu bay B737 MAX 200, trị giá 11,3 tỷ USD. Cùng đó, lễ ký kết hợp đồng cung cấp động cơ PurePower Geared Turbofan và các dịch vụ sửa chữa bảo dưỡng cho đội tàu bay thế hệ mới A320 NEO và A321 NEO cũng được thực hiện với hợp đồng giá trị 3,04 tỷ USD.
Sẽ làm sâu sắc hơn tình hữu nghị hai nước
Trưa ngày 24/5, tại Trung tâm Hội nghị quốc gia, Tổng thống Mỹ Obama đã có bài phát biểu khá ấn tượng trước 2.000 khách mời. Mở đầu bài phát biểu, ông đã gửi lời cảm ơn Chính phủ và nhân dân Việt Nam đã dành cho đoàn sự chào đón nồng nhiệt trong chuyến thăm này. “Xin cảm ơn các bạn có mặt ở đây ngày hôm nay, những người Việt Nam đến từ khắp đất nước, trong đó có những người trẻ đại diện cho sự năng động, tài năng của người dân Việt Nam. Trong chuyến thăm này, sự thân thiện của các bạn đã chạm tới trái tim của chúng tôi. Nhiều người vẫy tay chào tôi bên đường, làm tôi cảm thấy được tình cảm dân tộc” – ông Obama nói.
Trong bài phát biểu, Tổng thống Obama cam kết hai vấn đề, trẻ em khuyết tật và việc xử lý chất độc da cam sẽ được hỗ trợ nhiều hơn. Ông đánh giá cao việc phối hợp xử lý chất độc da cam tại sân bay Đà Nẵng và cho biết sẽ tiếp tục hỗ trợ ở sân bay Biên Hòa. Sắp tới, các công ty hàng đầu, đại học danh tiếng Mỹ đã đến Việt Nam để hợp tác, đào tạo về khoa học công nghệ, toán học, y tế… Đặc biệt, mùa thu năm nay, đại học Fullbright tại Việt Nam sẽ đi vào hoạt động. Đại học này phi lợi nhuận, chất lượng cao sẽ cung cấp nhiều học bổng cho sinh viên Việt Nam và đóng góp cho hợp tác giáo dục giữa hai nước.
Cùng đó, Mỹ muốn ưu tiên cho mối quan hệ đối tác toàn diện với Việt Nam. Tổng thống Obama nói: “Mục tiêu của tôi trong chuyến thăm này là chúng ta xây dựng nền tảng ngày càng vững chắc hơn cho quan hệ hai nước trong nhiều thập kỷ tới. Chúng tôi muốn nói một điều mà chúng tôi không thể tưởng tượng được trước đây, ngày hôm nay, hai nước đã trở thành bạn bè, đối tác của nhau. Tôi tin tưởng rằng những bài học trong chiến tranh sẽ là những bài học cho cả thế giới…
“Với tư cách là Tổng thống Mỹ, tôi ủng hộ mạnh mẽ TPP, bởi vì bản thân tôi sẽ giúp cho Việt Nam xuất khẩu nhiều sản phẩm hàng hóa đến Mỹ. Điều này sẽ giúp cho Việt Nam không phải phụ thuộc thương mại với quốc gia nào duy nhất mà mở rộng thị trường của mình như với Hoa Kỳ”.
Người dân TPHCM chờ đón ông Obama
Đúng 15h55, ngày 24/5 chuyên cơ Air Force One chở Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đáp xuống phi trường Tân Sơn Nhất. Đón ông Obama tại phi trường có đại diện lãnh đạo Thành ủy, HĐND và UBND TP.HCM. Đoàn xe chở và hộ tống Tổng thống Obama đã chờ sẵn để đưa ông đến thăm chùa Ngọc Hoàng (đường Mai Thị Lựu, Q.1), một trong những ngôi chùa cổ tại TP.HCM.
Tại cổng chùa Ngọc Hoàng, an ninh được thắt chặt song con đường nhỏ nơi ngôi chùa tọa lạc vẫn được người dân nêm kín. Không ít người dân, chỉ vì muốn chụp được hình ngài Tổng thống, đã vượt cả dây ngăn cách khiến lực lượng an ninh khá vất vả trong việc giữ gìn trật tự. Những ngôi nhà cao tầng xung quanh ngôi chùa cổ cũng có nhiều người dân ra ngoài ban công các tầng để theo dõi sự kiện hy hữu này.
Rời chùa Ngọc Hoàng, Tổng thống Obama cùng đoàn đến tòa nhà Miss Áo dài (đường Nguyễn Trung Ngạn, Q.1). Tại đây, Tổng thống Obama đã gặp Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng và Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong trước khi có buổi giao lưu thân mật với cộng đồng doanh nghiệp trẻ, những người trẻ khởi nghiệp. Trên con đường ngắn chưa tới 500m nơi tòa nhà Miss Áo dài tọa lạc, cùng cả khu vực rộng lớn gồm 6 tuyến đường bao quanh đã được lực lượng an ninh canh giữ nghiêm ngặt. Đây cũng là địa điểm mà người dân tập trung chào đón ông Obama.
Ngay sau buổi gặp lãnh đạo TP.HCM, Tổng thống Obama đã dành thời gian tham quan khu trưng bày các sản phẩm chứa đựng nhiều hàm lượng chất xám của người trẻ khởi nghiệp tại Không gian sáng tạo (Dreamplex) thuộc tòa nhà Miss Áo dài, trước khi giao lưu trò chuyện thân mật cùng cộng đồng này.
Trong ngày 25/5, Tổng thống Barack Obama tiếp tục gặp gỡ những người trẻ thuộc Sáng kiến Thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á (YSEALI) tại Gem Center (đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, Q.1) trước khi rời TP.HCM đi Nhật Bản dự Hội nghị thượng đỉnh G7.
Đỗ Bá
